Ik was gisteren in Çanakkale, aan de Dardanellen in Turkije. Het heeft een mooi museum, wat de reden was van mijn bezoek. Het is echter ook het antieke Abydos, de plaats waar de Perzische koning Xerxes in 480 v.Chr. overstak van Azië naar Europa. Hij had een van de grootste legers ter wereld opgebouwd, en dat vormde aanleiding tot enkele sombere bespiegelingen, die worden weergegeven door de Griekse onderzoeker Herodotos van Halikarnassos. Ik citeer het hier in de vertaling van Hein van Dolen:

Overal lagen schepen en op de stranden en vlakten krioelde het van de mensen. Xerxes besefte dat hij een gezegend mens was… en barstte in snikken uit.

Dit ontging zijn oom Artabanos niet. Toen hij de tranen van Xerxes zag, zei hij tegen hem: “Maar Sire toch, uw reacties zijn wel heel tegenstrijdig. Net was u nog zo trots, en nu huilt U.”

“Je hebt gelijk,” antwoordde Xerxes. “Ik dacht er net zojuist aan hoe kort het menselijk leven eigenlijk is en daar werd ik verdrie­tig van. Van al deze mensen leeft over honderd jaar niemand meer.”

“Ja,” zei Artabanos, “maar er zijn nog wel treuriger zaken. Want in ons korte leven is er geen mens ter wereld, waar dan ook, zo gezegend door de goden dat hij niet meer dan eens zijn eigen dood wenst.”