Federalisme

europa

Ik ben vermoedelijk de laatste Europese federalist in Nederland. Dat je een bepaalde visie als enige hebt is soms wat vervelend, maar het aardige is dat je in discussies met chauvinisten vroeg of laat altijd gelijk krijgt.

De door hen verdedigde nationale staten zijn namelijk slechts toevallig tot stand gekomen constructies zonder veel historische of bestuurlijke legitimiteit. Je kunt je emotioneel identificeren met je woonplaats of je geboortestreek; cultureel gezien ben je een Europeaan; het niveau daartussen is echter nogal artificieel. In feite is Nederland pas als eenheid ontstaan in de halve eeuw na pakweg 1780. Weinig historische legitimiteit.

Bestuurlijk is er ook weinig legitimiteit. De nationale staten zijn ondingen. Om bestaansrecht te hebben, moet er iets zijn dat op nationaal niveau moet worden geregeld. Maar wat kan dat zijn? Sinds Indië is verloren, is het in elk geval niet langer de economie, die we alleen draaiend kunnen houden door Europees samen te werken. En dat is de afgelopen ruime halve eeuw dan ook steeds gebeurd.

De problemen die we nu ondervinden met de Europese economie, komen deels voort uit de zelfoverschatting van onze bestuurders, en deels uit onwil macht over te dragen naar Europa. Los daarvan is Europa de ideale smoes waarmee nationale politici de aandacht kunnen afleiden van eigen falen. Dat u binnenkort hard wordt geraakt in uw portemonnee, heeft niets te maken met een 3%-norm die Europa stelt, maar alles met falend Nederlands beleid. Minister van Financiën Bos zag de problemen en verzocht zijn ambtenaren alle denkbare bezuinigingen te verzinnen; daarna maakte het gekonkel van Verhagen, die – om nooit bevredigend uitgelegde redenen – wilde blijven in Afghanistan, voortzetting van het beleid onmogelijk; tijdens de formatie wilden de rechtse partijen tot elke prijs vasthouden aan de hypotheekrenteaftrek en koos Rutte ervoor samen te werken met een instabiele partij. Het probleem ligt bij Verhagen en Rutte, en niet bij Europa, ook al proberen falende politici u andere dingen op de mouw te spelden.

Beslissingen over de economie moeten worden genomen op Europees niveau. Dus moet er een serieus te nemen Europese overheid zijn, en gelukkig zijn in deze crisis politici bereid te doen wat noodzakelijk is. Nationale boekhoudingen worden voortaan Europees gecontroleerd, er komen harde Europese begrotingsregels.

Europa is onvermijdelijk, en ook samenwerking met de Verenigde Staten, met China, met de Arabische landen in het Midden-Oosten, met India, met Japan is onvermijdelijk. Een discussie over vóór of tegen Europa is totaal irrelevant, want er is geen alternatief voor Europa. Wat wel mogelijk is, en waar een taak ligt voor Nederlandse politici, is het proces van eenwording, federalisering en globalisering zó helpen vorm geven, dat de uitkomst wenselijk is.

Er moet, veel meer dan nu het geval is, worden ingezet op een democratisch Europa. Daarom trof dit nieuwsbericht me: de Duitse minister van Buitenlandse Zaken, Wolfgang Schäuble, pleit voor een gekozen Europese president en wil het Europees parlement het recht van initiatief geven. Ik heb zelden zoveel verstandige dingen gehoord.

Het zal in Nederland wel worden genegeerd.

Deel dit:

18 gedachtes over “Federalisme

  1. Het probleem met federalisme, of communisme of welk ander ideaal beeld is dat het een intellectuele entiteit is. Een abstract concept.

    Wat alle ideaalbeelden niet incorpereren is dat mensen zich niet rationeel gedragen. Communisme was een prachtig idee. Niets mis mee. Alleen de uitvoering ervan werd door mensen gedaan en daardoor verwerd(dt) (zal ik nooit begrijpen, kofschip of niet) het tot het inhumane elk initiatief onderdrukkende gedrocht dat uiteindelijk een langzame dood stierf.

    Federalisme is ook zoiets. Een prachtig idealbeeld. Alle menschen werden bruder. Maar mensen zitten zo niet in elkaar. Zelfs als buren kunnen ze vaak nauwelijks samen leven, het idee dat je met dat bronmateriaal een stabiele federale staat kunt opbouwen is absurd.

    De USA is een mooi voorbeeld. Als je onder de motorkap kijkt dan zie je dat er een enorme segegratie gaande is eigenlijk sinds het onstaan. Ethnische groeperingen wonen in hun eigen wijken in grote steden. Op het platteland vindt je separate groepen die elkaar eerder naar het leven staan dan samenwerken.

    Amerika wordt weleens de Big Melting Pot genoemd, maar de realiteit is dat het meer de Big Centrifuge is.

    Het meest idiote voorbeeld is wel de verkiezing van Obama. Ze waren trots dat ze een zwarte president hadden gekozen.

    Nou was ik altijd onder de indruk dat beoordeling naar huidskleur rascime was, en dat je iemand kiest om zijn kwaliteiten.

    Maar nee, hij was zwart en dat was pas echt belangrijk. Ze praten er nog over. Hoezo federale staat waarin iedereen gelijkwaardig is?

    Met onze korte termijn visie (een paar eeuwen maar) lijkt Amerika een success, maar als men de gaande processen in ogenschouw neemt dan is het duidelijk dat op de lange termijn dit geen overlevingskans heeft.

  2. Je staat niet alleen, Jona, maar het probleem om die idealen te verwezelijken zijn de op eigen roem beluste politici and de graaiende bankiers en beursgokkers. Leve de euro!

  3. Nee hoor er zijn echt nog wel mensen die het federalisme zien zitten. Ben alleen bang dat de huidige bestuurders te weinig visie hebben om het goed te bewerkstelligen.

  4. Uit het hart gegrepen, Jona. I.h.b. het inzicht dat de huidige crisis in NL op zijn minst deels het gevolg is van jaren van slecht beleid. Maar als de duiven je in de mond vliegen is nietsdoen blijkbaar goed genoeg.
    Overigens deed Schäuble zijn uitspraken bij de uitreiking van de Karlsprijs, in navolging van grote Europeanen. hier in mijn mooie Aachen, de Duitse stad met de grootste kroegendichtheid! Met deze prijs wordt Karel de Grote gespint als de eerste Europeaan. Ik ben heel benieuwd wat je van dat idee vindt.

    1. De vraag stellen is haar beantwoorden hè. Karel was geen Europeaan. Maar het is wel een mooi symbool. Zoiets als Gandhi presenteren als ideaal van vredelievendheid en gemakshalve wat minder leuke details vergeten,

  5. Dat vermoedde ik al (of beter wist ik eigenlijk wel).

    Maar bijvoorbeeld… de NL wikipedia-site zegt o.m.: “Karel wordt wel de Vader van Europa genoemd; daarom werd in 1949 de Internationale Karelsprijs Aken in het leven geroepen voor personen die zich verdienstelijk hebben gemaakt voor de Europese eenwording.
    Tegenwoordig wordt hij niet enkel gezien als de stichter van zowel de Franse en de Duitse monarchie, maar ook als een Pater Europae (vader van Europa): zijn rijk verenigde het grootste gedeelte van West-Europa voor de eerste keer sinds de Romeinen; de Karolingische renaissance moedigde de vorming van een gemeenschappelijke Europese identiteit aan.”

    Ik begrijp niet dat dat het aspect van Aken als ‘Stad met de hoogste kroegendichtheid’ niet wat meer gepromoot wordt! Dat is gewoon juist, en dan kunnen mensen hier, onder het genot van een biertje zich verdiepen in de veelheid van aspecten van de geschiedenis van Karel, zonder dat die geschiedenis gespinned moet worden.

  6. MNb

    Ik vind het al een jaar of 15 een uitstekend idee als Nederland de volgende deelstaat wordt van de Bondsrepubliek Duitsland. Als we onze nationale sportteams maar mogen houden.

    1. Grappig, we maken dezelfde grap. Thijs Wöltgens heeft er wel eens op gewezen dat we zo onze invloed op Europa zouden vergroten, omdat elk belangrijk besluit een keer getoetst moet worden in het Constitutioneel Hof in Stuttgart, waar wij dan een stem zouden hebben.

      1. MNb

        Ik ben tamelijk serieus, al besef ik dat de kans erg klein is dat ik het nog mee zal maken. Zoals ik vandaag op Trouw schreef: Duitsland heeft een beter onderwijsbeleid, een beter cultuurbeleid, een beter economisch beleid. Waarschijnlijk heeft het ook een beter wetenschapsbeleid. En natuurlijk is er het Constitutioneel Hof – zowat elk beschaafd land heeft er één. Kunnen de Eerste Kamer en de Raad van State afgeschaft.
        Er zijn een paar praktische problemen aan verbonden, maar wezenlijke nadelen kan ik werkelijk niet verzinnen. En die praktische problemen zijn na 15 jaar weg.

  7. Je kunt de achtste eeuw niet vergelijken met de post WWII periode. Karel is dan ook niet de vader van Europa. Hij wordt nu nb door de afstammelingen van een volk waar hij zijn meest wrede oorlogen tegen heeft gevoerd ‘op het schild geheven’. De ironie der geschiedenis.

    1. Het gebeurt natuurlijk om de haverklap. In feite is elk historisch persoon met de eretitel “vader des vaderlands” ooit een woordbreker, rebel en terrorist geweest. Het is de moderne behoefte het verleden relevantie toe te kennen, die leidt tot dit soort geschiedvervalsing. En die behoefte heeft weer alles te maken met het feit dat geschiedenis een universitaire studie is, die derhalve gerechtvaardigd moet worden. De paradox is dus – cru gezegd – dat wetenschappelijke geschiedschrijving het verleden in feite niet serieus neemt.

      1. OOOOOOOH! Da’s een diepe! Probleem is dat de geschiedschrijving van vakhistorici vaak niet verder komt dan hun eigen wereldje en dat de mensen die de geschiedenis opschrijven voor hen die het zouden moeten leren (onze kinderen) die boeken en artikelen niet lezen. En de kinderen die dat van hun onderwijzers en leraren hebben geleerd degenen zijn die die vervalste geschiedenis gebruiken in hun argumenten, romans, films, strips en games. Het wordt tijd die vicieuze cirkel te doorbreken. Laat vakhistorici de schoolboeken schrijven!!!! En de illustratoren voorlichten.

  8. >En die behoefte heeft weer alles te maken met het feit dat >geschiedenis een universitaire studie is, die derhalve >gerechtvaardigd moet worden.
    Spannend perspectief. Ik had het gevoel dat politici geen historici nodig hebben voor spinnning. Dat doen ze de hele dag.

    Kun je je stelling uitleggen? Wat wordt er gerechtvaardigd in de universitaire studie geschiedenis door het aanwijzen van ‘vaders der vaderlanden?’

    1. De financiering.

      Het verleden heeft geen relevantie; de mensen zijn dood en het is aan jou te kiezen welke voorbeelden je wil volgen, of niet. Er gaat niets uit van het verleden dat jou brengt tot bepaalde vormen van gedrag (wat je wel kunt zeggen van andere gedachtenconstructen, zoals het begrotingstekort).

      De geschiedvorsing hoort dus net zo min aan de universiteiten als muziekles, romanschrijfles of gamen. Het zijn wél waardevolle dingen, maar het zijn wij – en wij alleen – dier er een belang aan toekennen die ze niet inherent hebben.

      Om subsidie te behouden, verzinnen historici redenen om het verleden wél relevant te maken. Het vaderland leent zich daar meestal goed voor. Het is ook de reden waarom oudheidkundigen komen met onbewijsbare continuïten, want als er iets van ons is ontstaan in Griekenland, is het subsidiabel.

      Ondertussen lijdt het verleden zelf onder de vooringenomenheden waarmee het onderzoek wordt gedaan.

        1. Deels. Maar ik heb het zeer sterke vermoeden dat de richting waarheen het onderzoek loopt, te vaak als onuitgesproken uitgangspunt heeft dat het moet leiden tot conclusies die de eigen financiering niet ter discussie mogen stellen.

          Ik wil vanavond een stuk over dat onderwerp afronden; morgen online. De strekking is dat bepaalde oudheidkundige vragen niet worden gesteld omdat de conclusies de grondslagen van het vak raken. Dat wordt altijd gezien als een bedreiging, nooit als een kans.

Reacties zijn gesloten.