Een paar maanden geleden blogde ik over de wijze waarop men in de Oudheid meende dat je een boodschap het meest effectief kon overbrengen. De Griekse filosoof Aristoteles onderscheidde drie aspecten: ethos, pathos en logos. Logos wil zeggen dat een verhaal een kop en een staart moet hebben. Daarover is zoveel te vertellen – denk aan alle redenatiefouten – dat ik er niet over zal bloggen.

Ik blogde destijds over pathos, dat je rekening houdt met het publiek, en dan vooral de emoties. De overheidsvoorlichting bij het referendum over het EU-verdrag in 2005 was een voorbeeld van hoe het niet moest. Men speelde in op angst, met als dieptepunt een filmpje van de VVD met treinen die naar Auschwitz vertrokken. Het werkte averechts want de burger liet zich geen angst aanjagen.

Het derde aspect is ethos: de persoonlijke geloofwaardigheid van de spreker. Om daarover te kunnen schrijven, wachtte ik al een tijdje op een mooi voorbeeld. Sonja Bakker of Adriaan van Dis die iets over plagiaat zou zeggen of zoiets. Vandaag werd mijn wachten beloond, want wat lezen we op NU.nl?

Nout Wellink vindt dat lijsttrekkers van sommige politieke partijen in aanloop naar de verkiezingen van 12 september halve waarheden vertellen als het over Europa gaat.

Wellink zei dit in het KRO-programma Brandpunt. Dat hij gelijk heeft, doet niet ter zake. Als hij zoiets zegt, weerklinkt slechts hoongelach. Voor de jonge lezertjes: Wellink was de directeur van de Nederlandse Bank die, toen iedereen in de eerste maanden van 2002 merkte dat het leven duurder werd door de invoering van de euro, eerst zei dat dit echt niet waar was; die vervolgens rookgordijnen legde door een onderscheid te introduceren tussen – ik meen – werkelijke en ervaren inflatie; die vervolgens erkende dat er misschien toch een licht prijsopdrijvend effect was geweest; en die uiteindelijk moest erkennen dat hij wel degelijk gewaarschuwd was geweest dat de invoering van de eenheidsmunt tot inflatie zou leiden.

Wellink zal best een aardige man zijn, maar hij mist geloofwaardigheid als het gaat om Europese projecten. Dat hij er toch een mening over geeft, mag met recht een gotspe heten.

Het was ook wat goedkoop van Brandpunt om uitgerekend Wellinks mening te vragen. Geen enkele oud-bestuurder kan de verleiding weerstaan terug te keren in de schijnwerpers en dat geeft de actualiteitenrubriek een verantwoordelijkheid mensen tegen zichzelf in bescherming te nemen. Welk doel is er nou mee gediend om iemand wiens oordeel over het onderwerp toch irrelevant is, alsnog te interviewen en zichzelf belachelijk te laten maken? De thematiek is te ernstig voor leedvermaak-tv.