Van 2005 tot 2020 vatte ik het online beschikbare oudheidkundige nieuws elke maand samen en mailde dat als de Livius Nieuwsbrief naar een groeiend publiek. Uiteindelijk waren er 7900 abonnees, maar de kwaliteit van de samengevatte berichten was abominabel. Rond 2014 constateerde ik dat 40% van de online-artikelen fouten bevatte die de betrokken wetenschappers herkend behoorden te hebben. Het duurde daarna nog zes jaar tot bij mij het kwartje viel: door die informatie te delen, zelfs als ik aangaf dat het onzin was, was ik medeplichtig aan de academisch desinformatie. Dus stopte ik ermee. De oudheidkunde gaat kapot, zeker, maar het hoeft niet door onze handen te gebeuren.

Hieronder vindt u een van de nieuwsbrieven. Veel links zijn inmiddels verouderd.

========================================

NIEUW OP DE LIVIUS-WEBSITE

Heel veel foto’s uit drie steden in wat nu Servië heet: Sirmium (Sremska Mitrovica), Singidunum (Belgrado) en Viminacium (Kostolac).

Op onze zustersite LacusCurtius de volledige tekst van Manethon (in vertaling) en twee aan Aristoteles toegeschreven werkjes: Over kleuren en Wonderlijke geruchten. Plus: het leven van Synesios van Kyrene.

========================================

EGYPTE

Een scheepswrak uit de tijd van de Eerste Dynastie bij Abu Rawach.

Hoe restaureer ik een piramide? Met genoeg geld, en daarna open je ze. En meer piramiden, maar nu in Soedan.

De restauratie van de tempel die Darius de Grote in de Kharga-oase bouwde, is voltooid.

Je begrijpt niet waarom de pers nog altijd geen genoeg heeft van die malle speurtocht naar het graf van Kleopatra.

U wist al dat antieke beelden beschilderd waren, maar de voorbeelden blijven leuk om naar te kijken.

Het maandelijkse gesleep met mummies: 1, 2, 3, 4. Plus: een mummie met een opmerkelijk gebit. En een modern experiment waarover u beter niet kunt lezen als u net hebt gegeten.

En verder: Matariya; Amara.

========================================

HET OUDE NABIJE OOSTEN

Om in de gaten te houden: de tempel uit de Kassitische tijd in Abu Rabab in Irak. Dit tijdvak, ruwweg de tweede helft van het tweede millennium, is niet zo goed bekend als de voorafgaande en de daarop volgende periodes. Vondsten in deze tempel kunnen helpen belangrijke puzzels op te lossen.

Mocht u nu denken dat de Iraakse archeologie haar normale loop weer krijgt, lees dan over de ontdekking van een Assyrische nederzetting bij Arbil: noch de plaats noch de ontdekkers kunnen worden bekendgemaakt. Context in dit artikel (doorscrollen voor de Engelse tekst). En men steelt en rooft nog gewoon verder, trouwens.

Er werd geclaimd dat een stap was gezet naar het ontcijferen van het proto-Elamitisch – deel één en deel twee – maar het blijkt alleen te gaan om een manier om de teksten te fotograferen.

In Syrië zijn het beeldschone museum van Deir ez-Zor en de musea van Raqqa, Maarat al-Numan en Qalat Jabar geplunderd.

En verder: Yerevan; Ziyaret Tepe; Petra.

========================================

GRIEKENLAND en TURKIJE (en wijde omgeving)

Vooralsnog is er geen enkele aanwijzing dat de opgraving van Serres iets met Alexander of zijn echtgenote van doen heeft. Nog één zo’n artikel en we halen de Kasteel van Amstel-prijs (voor de meest vergezochte manier om aandacht voor een opgraving te genereren) weer van zolder.

Een museum voor de oud-Griekse technologie. Verwant: duikers keren terug naar het Antikythera-wrak.

Als je niet wist tot wat van bloed-en-ijzer-reacties de Macedonische kwestie aanleiding kan geven, zou het grappig zijn.

En verder: Hattusa; Knossos; Troje; mozaïeken bij Izmir; het Mazotos-wrak; nog twee wrakken; een zonnewijzer in Polichrono; Sozopol; Keltische offers in Galatië; Pafos; Stratonikeia; Zeugma.

========================================

ROME EN ZIJN RIJK

Beetje flauw stukje over de manier waarop “de” Romeinen omgingen met het fysisch milieu.

En in Rome zelf: een onderaardse begraafplaats; overzicht van antieke gebouwen; en de plek waar Caesar is vermoord zou zijn ontdekt. Je vraagt je af waarom het al zoveel jaren correct in de reisgidsen staat en waarom geen journalist argwaan koesterde.

Er lag een claim dat koning Salomo zou zijn afgebeeld met Sokrates en Aristoteles in Pompeii. Dorothy King maakt korte metten.

En verder: Baiae; een heiligdom bij de Albaanse berg; een wrak bij Portimão; Sofia.

========================================

ISRAËL

De Scheidingsmuur tussen Israël en Palestina is natuurlijk ook een enorme sleuf door het land. Dat heeft archeologische consequenties.

In een droog geschreven artikel wordt de theorie weerlegd dat ten noorden van Juda de graven van de koningen van Juda zouden zijn gevonden.

========================================

BENOORDEN DE ALPEN

Een beetje flauw geframed, maar wel interessant: het graf van een vrouwelijke metaalsmid in Oostenrijk.

Hier word je echt helemaal blij van: de vondst van Romeinse wachttorens ten oosten van Hedemünden.De bestudering van de Oudheid is vooral zo leuk omdat er om elke hoek weer iets moois ligt te wachten om te worden ontdekt. Commentaar!

Onderzoek naar ziektes aan de hand van Romeins en middeleeuws botmateriaal.

Het maandelijkse lijstje uit Groot-Brittannië: Banwell; Berkhamstedt; Lyminge.

En verder: Almere (ja dat klopt: Almere) en nog een munt uit de “Schat van Amby”.

========================================

CHRISTENDOM

We kregen de nasleep te verwerken van het Evangelie van de Vrouw van Jezus, de vorige maand met veel tamtam aangekondigde papyrussnipper die leek te vermelden dat Jezus zou hebben gesproken over zijn echtgenote. Natuurlijk was het een vervalsing. Maarten Muns beschrijft een en ander op Kennislink; Michael S. Heiser vat samen; Thomas McDonald vraagt zich af “Why on earth didn’t they wait for spectrometry?”;  uw redacteur schaamt zich dat bloggers de kritische vragen stelden die de redactie van een wetenschappelijk tijdschrift vergaten; Marc Goodacre heeft een mooie beschouwing dat er een soort tegenstelling lijkt te worden ervaren “between ‘science’ and textual study, with the suggestion that ‘science’ alone will be able to settle the question of authenticity, and that textual scholarship is a kind of parlour game that can be played by anyone.”

========================================

ROMEINENMEETING

Op zondag 11 november is de jaarlijkse Romeinenmeeting (een informele bijeenkomst van iedereen met belangstelling voor de Nederlandse oude geschiedenis) in het Nijmeegse Valkhofmuseum. Evert van Ginkel spreekt over het zichtbaar/beleefbaar maken van het verleden, er zijn korte presentaties over nieuwe initiatieven, Liviusdocenten Arjen Bosman en Jona Lendering houden hun boek Edge of Empire. Rome’s Frontier on the Lower Rhine ten doop en enkele specialisten vertellen over hun favoriete object in de Valkhofcollectie.

========================================

OVERIG

Misschien zijn de claims over hersenonderzoek en kunst wat overdreven, maar dit stuk over prehistorische kunst is aardig. En een waarschuwing voor dit type onderzoek.

Goed nieuws: het portret van keizerin Livia, dat in 1976 werd gestolen uit de KMKG, is teruggevonden en weer naar Brussel gebracht.

Mooi overzichtsartikel van Judith Weingarten over de Bamiyan-boeddha’s. En even verder op de Zijderoute zijn munten gevonden.

Meer langeafstandshandel. Dat de Romeinen handel dreven met India was allang bekend, maar het is leuk te zien dat er ook bewijs is voor Indiërs die naar het westen voeren: een scherf met een Indische inscriptie uit Oman. (Het kan natuurlijk ook zijn dat een Romein of Arabier heeft mee genomen toen hij terugkeerde.)

Even verderop: werd de antieke voorganger van de Verenigde Arabische Emiraten geregeerd door een vrouw?

Een doorbraak(je) bij het ijken van koolstofdateringen en een doorbraak(je) bij de studie van oude handschriften.

Dit is leuk: het archief van ISIS is digitaal beschikbaar. Chronologie is een wat ondergesneeuwd onderwerp, maar er is zeker voor de Brons- en IJzertijd nog een hoop onduidelijkheid. ISIS bood ooit een platform en een tijdschrift om over dit onderwerp te discussiëren.

De door verschillende antieke auteurs genoemde purperslang is geïdentificeerd.

En verder: Mada’in Saleh, het Saoedi-Arabische alternatief voor Petra, Baalbek of Palmyra, wordt meer opengesteld voor toerisme.

========================================

DWAASHEID

Het nadeel van de twijfel: dat Alexandrië zó zou zijn gebouwd dat de hoofdstraat op de geboortedag van Alexander (die niet bekend is) zou zijn georiënteerd op de opkomende zon. Misschien klopt het, maar dit soort berichten blijkt te vaak onzinnig.

En verder: zag Alexander de Grote UFO’s?

========================================

INTERNET

Hoe onbetrouwbaar is de Wikipedia? Roger Pearse geeft een leuk voorbeeld.

Leuk stuk over digitale reconstructies waarmee u door de oude wereld kunt dwalen.

Actueel nieuws over de Oudheid is via twitter te krijgen op @NetjerVOF. Ze coveren de hele Oudheid, maar het zwaartepunt ligt op Egypte.

========================================

OVERLEDEN

Een van de belangrijkste onderzoekers van de Dode Zee-rollen, Frank Moore Cross, is overleden. En waarom zijn onderzoek belangrijk was.