Een jaar of tien geleden was ik rond Oud en Nieuw in Rome, met in mijn gezelschap een student klassieke talen en een studente oudheidkunde. Meestal gingen we in de ochtend de stad in om de antieke monumenten te verkennen. Ik was in die tijd een boek aan het schrijven over de hoofdstad van het Romeinse Rijk en vond het leuk mijn reisgenoten uitleg te geven: zo combineerde ik het aangename gezelschap met een nuttige activiteit, want al vertellend herhaalde ik voor mezelf de stof van mijn boek.
Op oudejaarsochtend beklommen we de Palatijn, en ik stond al in de doceerstand, klaar om te vertellen welke wereldhistorische betekenis deze of gene klomp bakstenen had, toen de studente opmerkte wat een magische plaats dit toch was. Als door de bliksem getroffen realiseerde ik me dat ik, bij het schrijven van mijn boek, het belangrijkste was vergeten: dat ruïnes er in de eerste plaats zijn om, heel romantisch, van te genieten.
Nu is die vergeetachtigheid op zich niet vreemd. Wie beroepshalve bezig is met iets, beziet het niet langer met dezelfde ogen als degene die iets ziet voor de eerste keer. Een restaurateur ziet een schilderij anders dan een kunstliefhebber.
Die spanning tussen de professionele en de romantische kijk op ruïnes ervaar ik eigenlijk overal: in Rome dus, maar ook in Athene, Lepcis Magna, Petra, Baalbek of Palmyra. Maar nu het gekke: ze is afwezig in Persepolis. Ik heb gistermiddag mijn huidige reisgenoten verteld wat hier valt te zien, en ik heb geen seconde het gevoel gehad dat ik een beroep stond uit te oefenen. De verbazing die zich van hen meester maakte bij het zien van de enorme monumenten – zuilen van ruim twintig meter hoog – en de prachtige reliëfs, vond haar gelijke in het plezier dat ik zelf beleefde. Vanmorgen, tijdens de tweede dag van ons bezoek, genoten we allemaal evenveel van de opkomende zon, het kwetteren van de vogels en de mooie oudheden.
De eerste reactie van mensen bij het zien van de ruïnes van Persepolis is verbazing. Maar er treedt bij mij geen gewenning op. Het nieuwe mag er dan vanaf zijn, het blijft een plaats waaraan ik altijd weer hetzelfde onbevangen plezier beleef als de eerste keer. Een met recht magische plek.
Heerlijk, Jona! Gewoonweg heerlijk! Geniet van je tijd in Iran!
Maar dat is toch ook niet zo gek, Jona? Dit is je thuisland. Zo heb ik tenminste je boek over Alexander de Grote gelezen. Geschreven vanuit het perspectief van de Perzen.
Overigens, dat ‘gistermiddag’ slaat op een of twee weken geleden, neem ik aan?
Klopt.