1948 (3)

[Dit is het derde van drie stukjes over Benny Morris’ 1948; het eerste is hier.]

Wat waren de Arabische oorlogsdoelen? De simpele waarheid is dat men niet streed voor een Palestijnse staat. Die zou namelijk hebben moeten staan onder leiding van grootmoefti van Jeruzalem, Muhammad Haj Amin al-Husseini. Dit was een felle nationalist, die tijdens de Tweede Wereldoorlog in nationaalsocialistisch vaarwater was gekomen. Koning Farouk van Egypte, koning Abdallah van Jordanië en de leiders van Syrië, Libanon en Irak wisten dat ze nooit zouden kunnen rekenen op steun van bijvoorbeeld Amerika, de Sovjet-Unie of Groot-Brittannië als ze zouden strijden voor een door de grootmoefti geleide Palestijnse staat.

In plaats daarvan annexeerden Jordanië en Egypte wat ze konden annexeren. Dat was de inspanning eigenlijk niet waard, en de Arabische leiders moeten dat hebben geweten. Ze konden echter niet anders dan zich in een heilloze oorlog storten. Toen het VN-delingsplan was aangekondigd, hadden ze opgeroepen tot geweld; na het bloedbad in Deir Yassin en nu Palestijnse vluchtelingen voor iedereen zichtbaar waren in de straten van Damascus, Amman en Cairo, was het uitgesloten dat men de daad niet bij het woord voegde. In feite waren de Arabische leiders verstrikt in hun eigen retoriek.

Dat het Arabische leiderschap niet was opgewassen tegen de crisis en medeverantwoordelijk is voor het ontstaan van het Palestijnse vluchtelingenvraagstuk, wil niet zeggen dat de Joodse leiders vrijuit gaan. Morris wijst op de Joodse strijdplannen. Daarin was voorzien in het evacueren van burgers uit de strijdgebieden, waarbij een zekere escalatie mogelijk was: mensen evacueren, mensen dwingen hun huizen te verlaten en dorpen benaderen om de mensen weg te jagen vóór de strijd uitbarstte. Dit ging dus verder dan “normale” evacuaties uit die tijd, zoals het voorbeeld waarmee ik het eerste van deze drie stukjes opende. En tot slot: leegstaande Arabische dorpen overdragen aan Joodse burgers, wat enerzijds een militaire functie had (de dorpen zouden pro-Joods blijven) en anderzijds diende om de duizenden Joodse migranten van onderdak te voorzien.

Dit wil dus zeggen dat de Joodse troepen actief hebben geprobeerd dorpen over te nemen, een tactiek die succesvol kon zijn doordat de bevolking na Deir Yassin maar al te graag vertrok, erop vertrouwend dat de Jordaanse, Egyptische, Syrische en Iraakse troepen hen zouden terugbrengen. Zowel de Joodse als de Arabische leiders streefden er dus naar de Palestijnen te evacueren uit de oorlogszone.

Het was voorspelbaar dat Morris’ boek zowel is geprezen als bekritiseerd. Dit laatste enerzijds omdat hij teveel pro-Israëlisch zou zijn en anderzijds omdat hij niet voldoende pro-Israëlisch was, wat zou blijken uit het feit dat hij zonder veel omhaal van woorden weerlegt dat de Joden zouden hebben gestreden met “purity of arms”. Maar Deir Yassin en de aanvallen op de Palestijnse dorpen zijn niet te ontkennen.

Goed te praten zijn ze evenmin, maar Morris heeft er meer dan eens op gewezen dat er in feite geen alternatieven waren. De Arabische leiders hadden er immers toe opgeroepen de Joden de zee in te drijven. Daarmee ging het conflict niet langer over het bestuur van Palestina, maar over het voortbestaan van de Joodse natie. Na de ervaringen tijdens de Tweede Wereldoorlog is het niet onlogisch dat de Joden het zekere voor het onzekere namen en ervoor zorgden dat zoveel mogelijk dorpen in betrouwbare handen kwamen.

Zo ontstond volgens Morris het Palestijnse vluchtelingenvraagstuk. De Joden zagen geen alternatief dan het verdrijven van potentiële vijanden en de Arabieren namen ze op, hun vermogen om ze terug te brengen overschattend. Zo ontstond het vraagstuk. Hoe het is verder gegaan, is een ander onderwerp, waar je evenmin vrolijk van wordt.

**

Benny Morris, 1948. A History of the First Arab-Israeli War (2008)

Deel dit:

11 gedachtes over “1948 (3)

  1. MNb

    “volgens mij deden de Duitsers daarmee niets dan hun humanitaire plicht”
    Als het om nazi’s gaat ben ik altijd bereid het slechtste aan te nemen totdat het tegendeel is bewezen. Dus ik geloof niets van die humanitaire plicht. Volgens mij evacueerden ze de bevolking van Arnhem omdat het een frontstad was, de bevolking niet loyaal en de mensen alleen maar in de weg liepen. Dat zijn zuiver militaire redenen.
    Daaruit volgt nog niet dat ze hier een oorlogsmisdaad pleegden.

  2. Wie begint heeft de schuld. Punt. Niet huilen als je daarna een pak slaag krijgt om dat je je tegenstander hebt onderschat. Het was een zinledige, achterlijke aanval die de directe oorzaak is van alle nakomende ellende. Deze laffe daad van de Arabieren heeft een keten van gebeurtenissen in gang gezet waarvoor zij alleen de verantwoording dragen. Geouwehoer over ‘oorlogsmisdaden’ is makkelijk gelul achteraf. Er was maar 1 oorlogsmisdaad die er echt toe deed. De poging tot genocide van de joden. Dat ze daar geen zin in hadden laat zich makkelijk raden, dat ze zich daar gezien de voorgeschiedenis met alle middelen tegen verzetten is niet meer dan normaal. Ik vindt dat ze zich in die context nog hebben ingehouden, wat weer het verschil in beschaving tussen roofbarbaren en de joden aantoont.

    1. Nuance, Petrossa, nuance. Het oogt alsof het niet zo eenvoudig is.

      Ik ben het wél met je eens dat de Arabische staten de problemen over de Palestijnen afriepen toen ze het VN-delingsverdrag afwezen. De betrokkenen aan Arabische zijde liegen als ze zeggen dat ze niet geconsulteerd zijn, want dat zijn ze wel. De Palestijnen en de regeringsleiders in omliggende landen hebben de VN-commissie tegengewerkt.

      Er is dus al vóór 1947 iets aan de hand dat de diverse Arabische partijen had doen besluiten een onverzettelijke houding aan te nemen. De vraag is wat.

      Ik denk dat één deel van het antwoord is dat moslims wél accepteren dat joden bij hen in de buurt leven als dhimmi’s, maar niet als zelfstandige bestuurseenheid. De ideologie van Hamas is geen reactie op het ontstaan van de staat Israël, maar weerspiegelt een veel, veel oudere attitude.

      Maar er is méér aan de hand. De zionisten hebben land gekocht en aanvankelijk hebben ze daarvoor keurig betaald. Op een gegeven moment zag de Sultan dat de demografische balans te ver uit het lood begon te raken en verbood hij immigratie. Dat hebben de zionisten daarna ontweken, bijvoorbeeld via stromannen en omkoping. Ook later, toen de Britten migratie tegenhielden, trokken de kolonisten zich daar weinig van aan. Je criterium “Wie begint heeft de schuld” kan óók betekenen dat de zionisten de schuld krijgen.

      Wie heeft schuld? Ik weet het steeds minder goed. Wat ik wel denk te hebben ontdekt, is dat simpele antwoorden in elk geval niet kloppen. Ook denk ik dat de pers in Nederland een merkbare sympathie heeft voor underdogs. Eerst was dat Israël en ging de Nederlandse journalisten voorbij aan het onverdiende lijden van de Palestijnen; nu is de verhouding omgekeerd en sympathiseert men meer met de Palestijnen, waarbij evident foute zaken worden vergoelijkt.

      1. Het probleem met nuance is dat je op een gegeven moment het overzicht uit het oog verliest. Ik kan op uitstekende wetenschappelijke en morele gronden eugenetics nuanceren tot op het punt dat het een positief iets is.

        Dat is nu het probleem van veel intellectuelen, ze nuanceren alles tot 1 grote grijze massa. Een vrij zinloze exercitie aangezien je dan niet meer kan overzien waar het grondprobleem ligt en kun je dus geen oplossingen aandragen.

        Ik had een tijdje geleden al een stukje gewijd aan de problemen van genuanceerd denken

        The evil that is nuanced thinking
        http://petrossa.me/2012/10/30/the-evil-that-is-nuanced-thinking/

      2. MNb

        Nou Petrossa, dan zal ik ook maar stoppen met genuanceerd denken. Alle islamofoben Nederland uit, te beginnen met u, want ze passen niet in het Nederlandse consensusmodel. Opzouten met die tegennatuurlijke elementen. Met nuances als paspoorten en nationaliteiten kunnen we geen rekening houden.
        En de joden zijn begonnen met het conflict door illegaal Palestina binnen te dringen, dus we deporteren alle joden overal ter wereld naar Birubidzjan en naar een stuk randwoestijn in Australië (mogen ze vrij kiezen).
        Dan is het Palestijnse probleem opgelost.
        Of niet.

        1. Een phobie is een irreele angst. Ik ben niet bang, ik ben gewoon een realist en lever kritiek. Voorlopig mag dat nog.

          Verder heb ik goed nieuws voor je, ik woon niet meer in Nederland. Al een tijdje niet meer. Ik zat tientallen jaren geleden in tram 6 Den Haag waar een stelletje marokkaanse ongeintegreerden gillend en terroriserend de boel op stelten zette. De strijdkreet was: Binnenkort zijn wij hier de baas! Ik dacht bij mezelf, hij heeft nog gelijk ook, en dan maken ze er net zo’n paradijs van als in NoordAfrika. Dus heb ik de volgende dag mijn emigratie geregeld. Niet uit angst voor een stelletje oproerkraaiers, maar gewoon uit realiteitszin.

          Je verdere opmerkingen gaan qua relevantie/feitelijkheid aan me voorbij, dus die laat ik verder voor wat ze zijn.

      3. Cerridwen

        Je gaat wel erg gemakkelijk voorbij aan dat in het delingsplan het joodse gedeelte een joodse meerderheid van ca.60% had, terwijl het arabische gedeelte een arabische meerderheid van bijna 100% had. Met andere woorden, dit delingsplan was verre van eerlijk en dus is het logisch dat de arabieren dit verwerpen.

        Dat het met de kennis van nu desastreus heeft uitgepakt voor de arabieren wil nog niet zeggen dat je ze het met de kennis van toen kwalijk kunt nemen.

        Ook zouden we nu de militaire acties van de joden aanduiden als etnische zuivering. Natuurlijk waren er misdaden over en weer, maar de weigering van Israel na de oorlog om de bevolking weer terug te laten keren naar hun huizen maakt dit punt wel duidelijk. Begrijpelijk vanuit de wens een Joodse staat op te richten wellicht, maar daarmee nog niet minder een misdaad.

        Het ergste is dat Israel daar nog steeds mee doorgaat. Zolang dit zo is blijft het belangrijk deze etnische zuivering naar voren te halen, en het niet met de mantel der geschiedenis te bedekken.

  3. Willem

    Ik denk dat MnB het bij het juiste einde had:
    [quote]. Bij de bezetter zat de schrik er echter goed in, de Rijn was ineens het front geworden. Om te voorkomen dat bij een volgende aanval Arnhemse verzetsmensen en burgers de geallieerden zouden helpen verordonneerde men evacuatie van de stad, alsmede van een aantal omringende plaatsen: Renkum, Heveadorp, Doorwerth, Wolfheze, Heelsum, Oosterbeek en Wageningen, en grote delen van de Liemers[1].[/quote]

    Volgens Wiki.

  4. R. H.

    “Ook denk ik dat de pers in Nederland een merkbare sympathie heeft voor underdogs. Eerst was dat Israël en ging de Nederlandse journalisten voorbij aan het onverdiende lijden van de Palestijnen; nu is de verhouding omgekeerd en sympathiseert men meer met de Palestijnen, waarbij evident foute zaken worden vergoelijkt.”

    Daar ben ik het mee eens. Toen Israel vorig jaar de aanhoudende stroom raketlanceringen aanpakte met een militaire actie in Hamas-gebieden, stond er in ik meen De Gelderlander een kopje met de strekking “Israel breekt staakt-het-vuren”. Pas in de laatste zin van het betreffende artikel stond er dat Israel reageerde naar aanleiding van raketbeschietingen van een dag eerder. Met andere woorden: Hamas had het bestand geschonden, maar de kop liet het lijken alsof Israel dat deed… Er zijn veel mensen die alleen koppen snellen!

    En anderhalf of twee jaar geleden is er een boek gepubliceerd over het NRC dat een aantal jaar geleden (volgens dat boek) een andere koers is gaan varen: een organisatie zoals Hamas werd nooit als terreurgroep omschreven, maar Israel kreeg er altijd van langs.

    Het is een conflict waarin het moeilijk is om het hoofd koel te houden, maar ik vind dat we van onze kranten wel mogen verwachten dat ze niet elk nieuwsbericht eerst door de ideologische machine halen.

    Sowieso merk ik al dat Israel in de laatste 10-15 jaar een uiterst negatief imago in Nederland heeft gekregen. Daarentegen heb ik nooit begrepen waarom Yasser Arafat zo populair is geworden in ons land, want zijn betrokkenheid bij smerige zaken kan niet over het hoofd gezien worden. Oh wacht eens, in Nederland kan dat dus wel.

    Israel is bepaald niet zaligmakend (bijvoorbeeld de nederzettingenpolitiek of het minderhedenbeleid) en er is genoeg ruimte voor rake kritiek. Ik vind het nogal vreemd dat het vooral eenrichtingsverkeer is. Israel wordt veel zwaarder beoordeeld dan bijvoorbeeld Hamas, waar de vernietiging van Israel nota bene in de oprichtingsstatuten staat.

    1. De ‘nederzettingenpolitek’. Luister, heel Cisjordanie is niemandsland. Er zijn enorme stukken land waar geen hond op woont of zou willen wonen. Die zijn dus vrij voor iedereen in de wereld om zicht te vestigen. Jij, ik, iemand uit Tibet, een Israeli en een berber.
      De reden waarom alleen de Israeli’s zich daar kunnen vestigen is dankzij hun 70 jaar ervaring om woestenij in productief land te veranderen, anders zat dat stuk sinds 1910 al vol met bewoners.

      De isreali’s vestigen zich in niemandsland, trekken dat bij Israel wat hun goed recht is gebaseerd op internationaal recht.

      Iederen die werkelijk gelooft dat dat zootje bijelkaar geraapt ongeregeld dat zich sinds de bevrijding in 1967 van Cisjordanie van Jordanies illegale en niet accepteerde annexatie ‘palestijnen’ noemt een VOLK is moet nodig eens gaan inlezen wat een VOLK is. Laat staan dat die elkaar naar het leven staande fanaten een staat zouden kunnen vormen die niet voor 150% afhankelijk is van buitenlandse hulp.

      De hulp tot nu toe gegeven wordt over het algemeen uitgegeven aan protserige standbeelden, uitkeringen voor gevangennomen terroristen en het spekken van zwitserse bankrekeningen. B.v. Abbas, die sinds 2009 geen mandaat meer heeft dus eigenlijk helemaal niemand vertegenwoordigd, heeft een privevliegtuig maar wil er nog 1.

      Voor datzelfde geld zou je natuurlijk ook de water infrasstructuur kunnen verbeteren zodat je niet de helft verliest in lekkages. Maar ja als je dat doet dan kan je die vreselijke joden niet de schuld geven dat je geen goede watervoorziening hebt.

      Gek geonoeg zijn de enige plantages in Cisjordanie die opbrengst hebben diegenen die van technisch vernuft van de afschuwelijke Israelis zijn voorzien en draaien op Israelische electriciteit die nooit betaald wordt.

      Al met al,de Cisjordaniers in zijn algemeen zijn een stel geindoctrineerde haatmachines van een grote varieteit aan ethnische afkomst die daar zijn omdat ze er per ongeluk woonden en door hun arabische broeders als handig kannonenvoer worden gemanipuleerd.

      Je moet als staat Israel wel gek zijn om zoiets naast je te tolereren, en als wereld van de pot gerukt zijn om het te eisen.

Reacties zijn gesloten.