De Anatolische beschavingen (1)

Arslantepe, Temple B
Arslantepe, Temple B

Ik wilde Turkije eens zien zonder die gruwelijke clichés over “brug tussen oost en west” of “ontmoetingsplaats van Europa en Azië”, en zoals de lezers van deze kleine blog hebben gemerkt, zwierf ik daarom de laatste tijd door het centrale deel van het land. Omdat ik nu eenmaal houd van de Oudheid, zijn we naar veel ruïnes en archeologische musea geweest, maar ik verzeker u dat we de mooie Seljukische gebouwen van Kayseri niet zijn vergeten en dat ik de Kruistochten of het optreden van Atatürk niet heb genegeerd (lees maar hier of daar).

De opgraving die toont hoe het allemaal is begonnen, was Arslantepe, waarover ik eerder vandaag blogde. Het onderzoek is nog in volle gang en documenteert, zoals ik al vertelde, hoe tussen 3400 en 2750 v.Chr. een egalitaire boerensamenleving zich ontwikkelde tot een stadstaat die in ouderdom niet onderdoet voor die van het zuiden van Irak. Het ooit populaire idee dat de stedelijke beschaving is ontstaan aan de oevers van de Nijl, Eufraat en Tigris, is langzamerhand écht achterhaald: Syrië, Iran en Turkije spelen een even belangrijke rol. Ik weet niet of ik de oplossing uit het Nederlandse geschiedenisonderwijs, om de periode tussen het ontstaan van de landbouw en de Grieks-Romeinse cultuur maar helemaal niet te behandelen, erg geslaagd vind.

De opkomst van de staat is vele malen beschreven. Het plaatje hieronder illustreert de samenhang van de diverse processen. Het is ontleend aan Charles Redmans magistrale The Rise of Civilization (1979), een erkende archeologische klassieker.

Van egalitaire boerensamenleving naar stadstaat
Van egalitaire boerensamenleving naar stadstaat

[wordt vervolgd]

Deel dit:

6 gedachtes over “De Anatolische beschavingen (1)

  1. Wat een spectaculair grafiekje! Weet je of er pogingen zijn gedaan om dit numeriek in een dynamisch model te vertalen? Zo niet, zou je dat interessant vinden? Het blijft natuurlijk kwalitatief maar het zou interessant kunnen zijn. Veel plezier in Turkije!

    1. Er zijn pogingen gedaan, want dat moet natuurlijk wel. Maar de data zijn helaas boterzacht. Niettemin blijft de achterliggende visie op wetenschap behoren tot het inspirerendste van mijn vak.

      1. de dat a van toen zijn boterzacht, maar tegenwoordig hebben we van huidige die tot ontwikkeling komen knalharde data. Samenlevingen als China, Indonesie…

      2. Sorry: iets te snel getypt: het moet zijn: we hebben van de huidige snel tot ontwikkeling komende samenlevingen wel harde data. Daar zou wat mee te doen moeten zijn

Reacties zijn gesloten.