Van 2005 tot 2020 vatte ik het online beschikbare oudheidkundige nieuws elke maand samen en mailde dat als de Livius Nieuwsbrief naar een groeiend publiek. Uiteindelijk waren er 7900 abonnees, maar de kwaliteit van de samengevatte berichten was abominabel. Rond 2014 constateerde ik dat 40% van de online-artikelen fouten bevatte die de betrokken wetenschappers herkend behoorden te hebben. Het duurde daarna nog zes jaar tot bij mij het kwartje viel: door die informatie te delen, zelfs als ik aangaf dat het onzin was, was ik medeplichtig aan de academisch desinformatie. Dus stopte ik ermee. De oudheidkunde gaat kapot, zeker, maar het hoeft niet door onze handen te gebeuren.
Hieronder vindt u een van de nieuwsbrieven. Veel links zijn inmiddels verouderd.
NIEUW OP DE LIVIUS-WEBSITE
De Livius.org-website wordt momenteel gerenoveerd, maar Edwin de Vries vertelde op de Livius.nl-site over zijn werkzaamheden op een opgraving in Soedan (1, 2, 3, 4). Uw redacteur legde uit hoe het zit met de ster van Betlehem, had een kanttekening bij Sint-Nikolaas en behandelde in zijn reeks museumstukken een Spaanse slingerkogel en de buste van keizer Commodus.
======================================
EGYPTE
Ook deze maand stelt de BBC niet teleur met een volkomen overbodig artikel over de bouw van de piramiden. Zo’n zeven jaar geleden linkte deze nieuwsbrief al naar dit artikel.
Voorspelbaar bericht uit Egypte: chaos en schade voor het erfgoed. Meer. Maar soms worden gestolen voorwerpen teruggevonden. En soms gaat het ook fout zonder dat er mensen voor nodig zijn, zoals bij het grafveld van St. Mina.
Curieus bericht over iets dat nog niet is ontdekt riekt naar fondsenhengelarij.
Het maandelijkse gesleep met mummies.
En verder: Al-Qantara, Giza en het vervolg, graf van een bierbrouwer in Luxor (nog eens), de hond in de pot vinden, Vallei der Koningen, Armant.
======================================
HET OUDE NABIJE OOSTEN
Judith Weingarten verdrijft antieke seksgodinnen: 1, 2.
En verder: nieuwe lezing van het Zondvloedepos, het museum in Bagdad blijft gesloten, opgravingen in Armenië.
======================================
DE OUDE GRIEKEN
Mooi filmpje met een reconstructie van de Atheense akropolis.
En verder: Pafos, Messene en een hele lijst uit Turkije: Myndos, Antandros, Samsun, Assos.
======================================
ROME EN ZIJN RIJK
Peter Brown heeft het over Romeinse seksualiteit (maar uw redacteur heeft zo zijn twijfels).
Een mozaïek uit Calabrië dat uw redacteur om een of andere reden een half jaar geleden over het hoofd zag.
In Rome: het horologium Augusti, Sta Maria Antiqua en een grafveld.
En verder: de boekrollen van Herculaneum,Pompeii, meer Pompeii, El Asnam, Marsala, een melkfles, Romeinse boekbanden, Romeinse riviergoden en de analyse van Romeins gesteente.
======================================
BENOORDEN DE ALPEN
Interessant relletje in de Franse archeologie.
Het maandelijkse lijstje uit Groot-Brittannië: de Muur van Antoninus Pius en Rainham.
En verder: Utrecht. een greppel in Leersum, Romeinse scherven op het strand.
======================================
ISRAËL, JODENDOM EN CHRISTENDOM
De oudste inscriptie uit Jeruzalem: “goedkope wijn”. Meer nieuws uit Jeruzalem: een Hasmonees gebouw. En ja, de archeologie van Israël is gepolitiseerd. Dat wisten we al.
En verder: een joodse grafsteen uit de vijfde eeuw, de Codex Washingtonianus, Elad en nieuw licht op het ontstaan van de christelijke kunst.
======================================
OVERIG
Interessant conflict over het hergebruik van antiek lood.
Om blij van te worden: het Amsterdamse Allard Piersonmuseum heeft grootse plannen: nieuwe zalen erbij en de gipsafgietsels die nu op zolder staan, tussen de andere voorwerpen.
Als de oudheidkunde wil overleven, zullen meer universiteiten hun oudheidkundige activiteiten moeten fuseren. Zoals in Mainz is gebeurd. Misschien maken we nog eens mee dat de Nederlandse en Vlaamse instituten fuseren tot één instelling die er echt toe doet.
En verder: een oeroude wagen in Servië (beetje curieuze website), de situatie in Syrië, verfijnde kalibratiecurve voor C14-dateringen.
======================================
BOEKEN
De boekenrubriek in de Livius Nieuwsbrief wordt verzorgd door Lujzika Adema van Kooten van de Amsterdamse Athenaeumboekhandel.
Aan het eind van de twaalfde eeuw schreef Andreas Capellanus een handboek van de liefde: De Amore, een retorica van erotische omgangsvormen. Na Quintilianus’ Opleiding tot Redenaar heeft Piet Gerbrandy nu dit liefdesleerdicht vertaald. Voorzien van een scherpe inleiding, beknopt notenapparaat en een prachtige vormgeving.
De reeks Blackwell Companions to the Ancient World is ook aan het einde van dit jaar uitgebreid met een aantal nieuwe delen. Zo is daar A Companion to Greek Mythology onder redactie van Egbert J. Bakker, A Companion to the Ancient Greek Language onder redactie van Ken Dowden en Niall Livingstone en A Companion to Vergil’s Aeneid and Its Tradition onder redactie van Joseph Farrell en Michael C.J. Putnam. Zoals altijd staat elk deel vol met wetenschappelijke artikelen van experts op de desbetreffende vakgebieden, waaronder Philip Hardie, Gregory Nagy, Jan N. Bremmer, Fritz Graf, Philomen Probert en Stephen Colvin.
Patrick O’Sullivan en Christopher Collard verzorgden een nieuwe editie met commentaar van Euripides’ Cyclops and Major Fragments of Greek Satyric Drama (zoals Aeschylus, Sophocles, Lycophron en Achaeus). Regine May heeft een nieuwe editie van boek 1 van Apuleius’ Metamorphosen becommentarieerd. Beide titels zijn gepubliceerd bij Aris & Phillips, dus voorzien van een Engelse vertaling op de rechterpagina.
Ook bij Cambridge nieuwe commentaren, en wel van Terentius’ Hecyra van de hand van Sander M. Goldberg en van Herodotus’ Histories book 5 van de hand van Simon Hornblower. In november verscheen al in dezelfde reeks Pliny the Younger: Epistles Book II van Christopher Whitton.
Walter Burkert staat bekend om verschillende wetenschappelijke studies over religie en culten in de klassieke oudheid en inmiddels klassiek geworden publicaties als Homo Necans, Ancient Mystery Cults en Greek Religion. Zijn Wilder Ursprung: Opferritual und Mythos bei den Griechen uit 1990 is nu eindelijk beschikbaar als Engelse paperback, vertaald door Peter Bing onder de titel Savage Energies. Lessons of Myth and Ritual in Ancient Greece. In een aantal essays breekt Burkert met het heersende beeld van de Griekse samenleving als model van rationaliteit en orde.
======================================
DWAASHEID
Hoe we de oudheidkunde belachelijk kunnen maken: ook deze maand lukt het weer uitstekend.
======================================
EN TOT SLOT
Welke antieke held bent u?
Die kwis welke Antieke held je bent is enig. Ik ben Odysseus en Venus.
Beste Jona.
Allereerst weer een succesvol nieuw jaar toegewenst. Ik zou dat op de Nieuwjaarsreceptie van de Vriendenclub hebben kunnen doen, ware het niet, dat ik tezelfdertijd de entreegelden voor een concert in het Museum moet innen.
Ik schrijf je ook om je te feliciteren – en via jou de oprichters en het bestuur – met de Stichting Wetenschapsvoorlichting Oudheid. Ik probeer dat bestuur te bereiken via de blauwe woordjes “klik hier”, maar dan gaat mijn hele scherm flikkeren en moet ik tientallen verwijderacties verrichten. Misschien kan je de vraag doorspelen. Wat betekent de volgende zin? We zullen belangstellenden uitnodigen hun voorstel in de loop van het voorjaar van 2014 in te dienen…. Wat voor soort voorstellen kunnen worden ingediend?
Groeten,
Henk Ras.