Onlangs schreef ik over het portret van Artaxerxes III, de Perzische vorst die Egypte veroverde en farao Nakhthorhebe – ofwel Nektanebo II – verdreef. Naar goed Egyptisch gebruik had deze vorst zijn graf al laten inrichten. Het zou in Saqqara zijn geweest, de plaats die bekend is van de trappenpiramide.
Omdat Nektanebo was gevlucht, was er nu een koningsgraf teveel, en het lijkt erop dat de sarcofaag is gebruikt voor de mummie van Alexander de Grote. Dat zat zo.
Na de dood van Artaxerxes was in het Perzische Rijk een burgeroorlog uitgebroken waarbij minimaal vier vorsten óf streden voor de alleenheerschappij óf probeerden hun land onafhankelijk te maken. Uiteindelijk won Darius III maar hij erfde een oorlog met de Macedoniërs, die van de burgeroorlog hadden willen profiteren door een inval te doen in Klein-Azië. Hun jonge koning Alexander kwam, zag, overwon en overleed.
Toen zijn gebalsemde lichaam vanuit Babylon, waar hij was overleden, werd overgebracht naar Macedonië, werd het echter geroofd door generaal Ptolemaios, die in Egypte voor zichzelf was begonnen. De mummie werd zeker begraven in Saqqara, meer precies in de koningssarcofaag die toch leeg was. Later werd Alexander bijgezet in Alexandrië.
Deze sarcofaag werd in de late achttiende eeuw, toen Napoleon Bonaparte in Egypte was, door de Fransen ontdekt. Ze wilden hem naar Frankrijk brengen: Napoleon hoopte dat hij erin zou worden begraven.
Het mocht niet zo zijn. In 1801 maakten de Britten het schip buit waarmee deze sarcofaag naar Frankrijk gestuurd. Daarom staat ze in het British Museum in Londen. Drie verschillende vorsten hebben gehoopt erin begraven te worden, en noch met de gevluchte Nektanebo, noch met de jong overleden Alexander, noch met de in ballingschap gestuurde Napoleon is het goed afgelopen.
[Dit was de vijfenzestigste aflevering in mijn reeks museumstukken; een overzicht is hier.]
Ach, die kleine Alexander in zo een grote sarcofaag.
Wat vind jij van de theorie van Andrew Chugg dat het misschien Alexander de Grote is die in de San Marco Basiliek begraven ligt en dus niet St. Marcus?
Ik heb Chugg wel eens gesproken en zijn boek gelezen. Het is geen onzin. Hijzelf geeft het 25% kans dat het waar is en dat zou best eens een redelijke inschatting kunnen zijn.
25% is nog aardig wat. Jammer dat het Vaticaan het skelet niet laat onderzoeken. Van wat ik begrepen heb moet het vrij makkelijk te constateren zijn of het Alexander is of niet door wonden die op het slagveld opgelopen zijn?
Daarover gaat het Vaticaan niet, maar het aartsbisdom Venetië.
Duidelijk. Dan is het jammer van het Aartsbisdom Venetië. 😉
Yup.
Ik meen me te herinneren dat ze de San Marco aan het restaureren zijn en dat de mummie in dat kader willen meenemen. Als die met een C14-test wordt gedateerd in de vierde eeuw v.Chr., wordt het interessant.
Twee jaar terug waren ze de Basiliek zeker aan het restaureren. Ik weet niet of dat nog steeds het geval is. De mogelijkheid op een eventuele ontdekking klinkt bijna te mooi om waar te zijn.
Naar de ontdekkingen bij Kasta tumulus ben ik ook erg benieuwd.
Geweldige zin: “generaal Ptolemaios, die in Egypte voor zichzelf was begonnen.”