Racisme

Clem Pinckney
Clem Pinckney

U heeft het nieuws gehoord en gezien. Een schietpartij, vorige week, in de Emanuel African Methodist Episcopal Church in Charleston. Negen doden. Over de motieven van dader Dylann Roof bestaat weinig twijfel: hij riep zelf “I want to shoot black people” en “You rape our women and are taking over our country – you have to go”. Foto’s tonen hem met symbolen van het apartheidsregime en inmiddels is ook een website geïdentificeerd die hij met aan zekerheid grenzende waarschijnlijkheid heeft ingericht. “A loner well-versed in white-suprematist thought”, zoals de inhoud is samengevat.

Een einzelgänger dus, maar wel een die verrotte goed begreep wanneer hij moest schieten: op het moment dat de pers paraat stond om verslag te komen doen. Hillary Clinton was die dag in de stad en Jeb Bush zou er de volgende dag zijn. Op wat de laatste dag van zijn leven zou zijn, had de vermoorde dominee Clem Pinckney nog campagne gevoerd voor de democratische presidentskandidate. Bush zegde zijn bezoek af. Deze schietpartij was slecht nieuws voor de republikeinen.

De omroep-tak van de republikeinse partij, Fox TV, zat er ook maar mee. Gelukkig kwam iemand op het idee om voor de verandering een keer genuanceerd te zijn. Hoe waren we immers zo zeker van dat racisme van die dader? Het waren ten slotte zijn slachtoffers die getuigden, en die konden het, geschokt als ze waren, makkelijk verkeerd hebben begrepen. Het was net zo aannemelijk dat het een aanval was op de christelijke waarden die de kerk uitdroeg. En zo bracht Fox, zoals zo vaak, het nieuws niet zoals het was maar zoals het de republikeinse partij het beste uitkwam.

Die avond had Jon Stewart, de presentator van de Daily Show, even geen woorden voor wat er was gebeurd. De presentator van de daarop volgende Nightly Show, Larry Wilmore, wist daarentegen heel goed wat hij te zeggen had over Fox’ poging de tragedie te presenteren als “a horrifying attack on faith”. Hieronder is het filmpje. Het loont de moeite het helemaal uit te kijken, tot aan het verrassende en ontroerende einde.

Fox’ poging de aanslag van een religieuze dimensie te voorzien, is mislukt, maar is desondanks interessant. We zagen in detail hoe mensen, als het erop aankomt, dingen kunnen toeschrijven aan godsdienst die er tot dan toe weinig mee te maken hadden. De terughoudende seksuele moraal van het christendom is een ander voorbeeld: in de Bijbel is seksualiteit – anders dan bijvoorbeeld sociale gerechtigheid en de voorwaarden van het Verbond – een volstrekt verwaarloosbaar motief. Het is een middeleeuwse toevoeging, niet meer.

Omgekeerd kunnen delen van de geloofsinhoud betrekkelijk snel worden opgegeven. Van de voor christenen geldende spijswetten (Handelingen 15.19-22) hebben de gelovigen zich de afgelopen vijftien eeuwen maar weinig aangetrokken.

Religie is een supermarkt. De gelovige haalt eruit wat hij nodig heeft. Dat is al eeuwen zo: godsdiensten veranderen voortdurend. Alleen zo kunnen mensen er steun van ondervinden. Wie desondanks religie beschouwt als een eeuwig, onveranderlijk fundament en probeert er politiek op te baseren, heeft domweg niet begrepen wat godsdienst is. De republikeinse presidentskandidaten en Fox TV bijvoorbeeld.

[Mijn wekelijkse religiecolumn, afgelopen maandag op Sargasso.]

Deel dit:

8 gedachtes over “Racisme

  1. mnb0

    “Het is een middeleeuwse toevoeging, niet meer.”
    Dat is te gemakkelijk. Kerkvader Ambrosius schreef al een verhandeling over maagdelijkheid en hij was niet de enige. Toen waren de middeleeuwen nog lang niet in zicht.
    Een vijandige houding jegens sex is te vinden in alle drie de abrahamistische religies.

    1. En niet alleen in de abrahamitische religies.

      Ik postuleer dat religies zijn uitgevonden als primitieve geboortebeperkingsmethode (en dat zou ik graag eens onderzocht zien worden).

  2. Wies de Winter

    Eigenaardig om vanmorgen een lang antwoord te schrijven en die dan weg te zien springen. Dat maakt nieuwsgierig of je er nu uitligt of dat het een bliksemschicht was. Even uitproberen..

  3. Wies de Winter

    Oeps dat maakt het allemaal alleennog maar geheimzinniger. Ik was er vanmorgen al vroeg bij, net toen het blog binnen kwam en er vielen een paar dingen samen. Een mooi blog met de thema’s racisme/dood en maagdelijkheid/seks die samenvielen met een vehaal dat ik net hoorde van iets dat me al eerder opgevallen was. Ik zit ergens in Frankrijk en er staan hier bomen om me heen die ik identificeer als chataignier d’inde. Vreemd woord want een chataignier is een kastagneboom en daar lijkt hij in de verste verte niet op. Bij het lezen van het blog denk ik aan hetzelfde bomenras met twee zulke uiteenlopende uitingsvormen en aan het rassenverschil waar de mensheid zich zoal druk om maakt. Misschien is het zo, bedacht ik me dat we ons niet zozeer druk maken om het kleurtje maar om de reuk, mensen uit verschillende culturen eten anders en ruiken daardoor ook anders. Zou dat het kunnen zijn? Geliefden schijnen elkaar ook te vinden door de geur die ze afscheiden. Geur is veel belangrijker dan we vaak denken, belangrijker dan kleur lijkt me.

    Toen werd mij een verhaal verteld van een jong mooi meisje van 15 jaar die met haar moeder en een priester door een laan liep met chataigniers d’indes. Het meisje heeft nog nooit haar ouderlijke huis verlaten. Ze geniet van de unieke geur van de bomen, de mannelijke katjes verspreiden een geur van snelverspreidend zaad, witte pluizebolletje aan een lange sliert die even lang is als de bladeren waartussen ze verscholen ligt. De geur van het katjes zaad is dezelfde geur van het menselijke zaad voor de reproduktie van zijn gelijken.

    Het meisje roept verrukt voor zich uit:
    ” heerlijk ruikt dat deze unieke katjes, het is een geur die ik duidelijk herken”
    De moeder verschrikt: Zwijg meisje, zeg zulke dingen liever niet.
    Het meisje begrijpt er niets van haar moeder houdt ook zo van de natuur dus probeert ze het weer en de moeder kijkt weer verschrikt en afwijzend.
    Dan probeert het meisje meneer pastoor te overtuigen van de heerlijk geur. Deze kriebelt wat aan zijn baard en zegt met een haast onhoorbare fluistertoon: meisje, meisje toch..

    Ik loop naar buiten naar de boom die voor mijn raam staat, precies zo’n boom en scheur een katje af, het geurt inderdaad heerlijk maar ik herken de geur niet.

    1. Wies de Winter

      http://i288.photobucket.com/albums/ll180/wiesdewinter/IMG_8267_zpsyw4syonu.jpg

      http://i288.photobucket.com/albums/ll180/wiesdewinter/IMG_8268_zpsptskcflw.jpg

      en gister was mij opgevallen dat alle bergen hier in de omgeving bezaaid zijn met groene bomen behalve de berg bij mij aan de overkant, er hangt een witte gloed over de berg.

      http://i288.photobucket.com/albums/ll180/wiesdewinter/IMG_8269_zpsr8fndohd.jpg

      ik weet het, niet noemenswaardig voor een geschiedenisboek maar mijn dag kon niet meer stuk, met dank aan de blogschrijver waardoor dit alles me opviel.

  4. Dat FOX ‘News’ er een aanval op de kerk van maakt heeft te maken met hun politieke opstelling, niet met een religieuze. In feite heeft de reactie van FOX ‘News’ net zo veel te maken met religie als deze blog, die heel goed begon maar eindigde in een voor mij onbegrijpelijke conclusie over wat religie wel of niet is. Charleston ging over kei- en keihard racisme. Ik vind het erg vreemd dat de discussie alleen over religie lijkt te gaan.
    Overigens is John Stewart’s 5-minuten monoloog over Charleston ook echt het bekijken waard.

    1. RV:

      Dat FOX ‘News’ er een aanval op de kerk van maakt heeft te maken met hun politieke opstelling, niet met een religieuze.

      Is er een verschil tussen die twee? Voor Fox alvast niet.

  5. Oom Paspasu

    Ook ik zie het verband tussen Fox’ beschouwing en uw conclusie niet helemaal, wat niet wegneemt dat de conclusie klopt. Over de spijswetten valt echter meer te zeggen dan Handelingen 15 doet. Lucas beschrijft hoe dit besluit in een grote vergadering genomen wordt en beweert dus dat elke (echte) christen hier achter staat. Marcus 7:19 laat Jezus zelf daarentegen alle spijswetten afschaffen. In Mattheus 15 wordt dit minder expliciet gemaakt en in Lucas blijft de hele passage achterwege. Mij lijkt dat er een discussie gaande was en dat Lucas en Marcus beide hun standpunt probeerden te verabsoluteren. Paulus vindt in Romeinen 14 de hele discussie onchristelijk.

Reacties zijn gesloten.