De vaderlandse overlegcultuur

bier

Het is ook nooit goed. Altijd weer dat zure linkse gezeur. Simpel voorbeeld: grote organisaties worden bestuurd door mensen die daarvoor hebben doorgeleerd op internationale managementscholen. Besturen is hun specialisme, zoals anderen zijn gespecialiseerd in een van de diverse werkzaamheden in het productieproces of een taak hebben bij de ondersteuning van de staf. Ieder zijn vak, zou je zeggen, maar managers doen het nooit goed: we verwachten dat ze voortdurend overleggen met mensen uit de organisatie. Dat is de vaderlandse overlegcultuur. Onze vakbonden hechten daar nogal aan.

Dat is goed, maar wees dan consequent en breng geen bestuurders in opspraak als ze zich houden aan de traditionele regels van die vaderlandse overlegcultuur. Vakbond FNV is er absoluut niet over te spreken dat de leden van de Raad van Toezicht van het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ vier glazen alcohol drinken bij de lunch. RTL heeft dat ontdekt door de declaraties van de diverse bestuurders op te vragen en te onderzoeken.

Wat maakt de FNV daar een kinderachtig verwijt! Dronkenschap is precies de historische kern van de overlegcultuur. Terecht antwoordt het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ dat deze alcoholconsumptie “passend is bij het functioneringsniveau van de leden van de Raad van Bestuur”. Inderdaad! Het staat meteen in de oudst-overgeleverde beschrijving van de overlegcultuur: die van de Romeinse auteur Tacitus, die ik citeer in de hier al eens aangeprezen vertaling van Vincent Hunink.

Dag en nacht doordrinken wordt niemand als schande aangerekend. … Feesten zijn voor overleg: vetes bijleggen, betrekkingen aangaan, leiders aanwijzen, ja, oorlog en vrede. Want dan, is het idee, zal een mens het meest openstaan voor eerlijke argumenten of warmlopen voor grootse plannen.

Geen sluwheid of geslepenheid: bij dit volk heeft men nog het hart op de tong, in de vrolijkheid van het moment. Ieders gedachten liggen dan open op tafel. Daags daarna komt men op de zaken terug. Beide tijden komen tot hun recht: overleg wanneer komedie spelen niet gaat en besluitvorming wanneer vergissen uitgesloten is.

Ik vind het prima hoor, als die FNV-ers van de blauwe knoop zijn. Maar ga nou niet die arme directieleden van het Maastricht Universitair Medisch Centrum+ verwijten dat ze in kennelijke staat overleggen en beslissen als ze niet kunnen huichelen. Zo doen we dat in ons land al eeuwen. Het vasthouden aan de goede gewoonte der dronkenschap heeft in de universitaire medische centra al geleid tot menige weloverwogen beslissing.

Deel dit:

13 gedachtes over “De vaderlandse overlegcultuur

  1. Han Borg

    Ik herinner me nog goed hoe vreselijk wij moesten lachen toen we op een vrijdagmiddag (het zal pak ‘m beet in 1974 geweest zijn) Herodotus vertaalden, met daarin een beschrijving van de besluitvormingsprocedures bij de Perzen. Historiën, I.133.3-4
    Geheel van hetzelfde laken een pak, dus….

    1. In mijn commentaar op Huninks vertaling wijs ik op dezelfde parallel. “Dronkenschap bij overleg” is vermoedelijk een standaardmotief in de antieke etnografie.

  2. henktjong

    Buitenlanders hebben zich er altijd over verbaasd hoeveel er gedronken werd in ‘Holland’. Uit de 16e en 17e eeuw zijn er verhalen dat de meeste mannen die in in stads-, dorps- en andere besturen zaten vroeg in de middag al onbekwaam waren, waarna hun vrouwen ze naar huis begeleidden en het practische werk overnamen. Al in de stadsrekeningen van Dordrecht tussen 1283 en 1287 (de oudste van Nederland) staan de enorme hoeveelheden wijn genoteerd: “Item 6 s. te ver Lysen van enen lagheline wijns dat scepen dronken”. 2 liter wijn kostte in die tijd omgerekend 10 d., 6 s. is 72 d, dus dat is ca 15 liter, oftewel 20 flessen van 0,75 liter (om het beeld scherper te krijgen voor de moderne mens). En dat voor 9 schepenen, een klerk en misschien nog een paar mensen, die dus de man gemiddeld ruim 1,5 liter wijn verstouwden. In een paar uur tijd. En dan hoeven nog niet eens alle schepenen aanwezig zijn geweest.

    1. In deze tijd ontbrak het in Nederland toch aan schoon en drinkbaar water?
      Het vergisten dood de aanwezige ziektekiemen.
      Later kwam het koken van water voor koffie, thee en chocolade.

      Nu kunnen wij vrij uit ons leidingwater drinken.
      De vrije verkoop van alcoholische dranken spekt nu vooral onze staatskas.

      Vriendelijke groet,

      1. henktjong

        Dat is een veel verbreid misverstand. Er werd wel degelijk water gedronken en het werd tevens gebruikt om in/mee te koken. En om bier mee te brouwen. Maar waarom zou je water drinken als je ook bier en wijn kunt innemen?

        1. Bier en wijn maakt vrolijker dan water drinken.
          Of het gezonder is betwijfel ik.

          De waterpomp in de keuken naast het kakhuis op de binnenplaats bij het Rembrandthuis maakt veel duidelijk …..

          Zomerse groet,

  3. Drank blijft een vreemd ding, een drug die zodanig ingeburgerd is dat je er niets eens meer kritiek op mag hebben.
    Blijft het feit dat het onzin is dat dit drankgebruik op kosten van de gemeenschap moet plaatsvinden.
    En we hebben het nog niet gehad over ‘broodnodige’ sneeuwkettingen en tripjes met dolfijnen!

  4. Ik vond het antwoord ‘dat deze alcoholconsumptie “passend is bij het functioneringsniveau van de leden van de Raad van Bestuur” ’ wel getuigen van gevoel voor humor.

  5. Dirk

    Alonso Vasquez, die in de 16de eeuw de zuidelijke Nederlanden bezoekt, vermeldt het gebruik dat vaders hun toekomstige schoonzoon ladderzat voeren om zijn ware aard te leren kennen. Never trust a man who doesn’t drink.

Reacties zijn gesloten.