“Tijd om fictie van feiten te onderscheiden”, schrijft Carlijne Vos in een verhelderend stuk in De Volkskrant van zaterdag 23 januari over de toestroom van asielzoekers. Er is niets mis met haar betoog en indien u het nog niet heeft gelezen, moet u dat zeker doen. Als u probeert genuanceerd te denken over de problematiek, heeft u een hoop gegevens bij elkaar. Als u zich daarentegen vooral zorgen maakt, zult u worden bevestigd in uw idee dat die linkse journalisten van De Volkskrant desnoods gewoon liegen om hun multiculti-ideaal aan u op te dringen.
Die laatste reactie is dan een uiting van het backfire-effect. Het presenteren van de correcte feiten is weliswaar een manier om een discussie naar een goed einde te brengen, maar niet als de context polemisch is, zoals met de huidige discussie. Om wat voorbeelden te geven uit mijn eigen vak, de oudheidkunde:
- ik kan praten als Brugman dat de Perzische koning Cyrus de Grote geen uitzonderlijk humanitair beleid voerde, en ik kan dan wijzen op het stereotype karakter van zijn propaganda, maar ik zal Iraanse nationalisten (die Cyrus beschouwen als verlicht despoot) niet overtuigen en ze zullen uiteindelijk anti-Lendering-pagina’s online beginnen;
- ik kan in alle rust uitleggen dat het Egyptisch en de Berbertalen door herders vanuit de Levant naar noordelijk Afrika zijn gebracht, en ik kan dan wijzen op de verspreiding van de hiervoor relevante subclade, maar ik zal de afrocentristen (die beweren dat de Egyptische beschaving uit “Zwart” Afrika kwam) niet overtuigen en ik zal uiteindelijk worden uitgemaakt voor racist;
- ik kan alle registers opentrekken om uit te leggen dat Jezus’ halachische opvattingen in het antieke jodendom passen als een hand in een handschoen, en ik kan dan uitleggen waarom de historisch-kritisch methode werkelijk de meest redelijke is, maar ik zal Jezusmythicisten (die denken dat Jezus niet heeft bestaan), niet overtuigen en zal uiteindelijk worden getypeerd als christelijke propagandist.
Het zijn niet de enige voorbeelden. De Nijmeegse aquaductenaffaire is nummer vier en ik sluit niet uit dat de Stichting Romeinse Limes Nederland binnenkort genoopt zal zijn uit te leggen waarom het verantwoord is ons antieke vaderlandse verleden “op te hangen” aan de kapstok van de limes, en dat de stichting er dan niet in zal slagen degenen te overtuigen die tegenwerpen dat eurofiele archeologen Nederland beroven van zijn Germaanse identiteit.
Wat deze voorbeelden gemeen hebben met de discussie over de asielzoekers, is dat het presenteren van feiten onvoldoende is en dat het niet langer helpt de argumenten uit te leggen waardoor we weten dat dit de feiten zijn. Dat mensen het niet willen aannemen komt door een niet altijd rationele maar wel steeds reële bezorgdheid: Iraanse nationalisten zijn nog altijd boos om de revolutie, afrocentrisme is een reactie op discriminatie, de herleving van het Jezusmythicisme komt voort uit angst voor religieus fundamentalisme, de aquaductenaffaire had een hoog NIMBY-gehalte en de weerzin tegen de limes heeft iets te maken met angst voor het verlies aan nationale identiteit in Europa.
Deze laatste angst maakt het eveneens onmogelijk een redelijke discussie over vluchtelingen te voeren. De burger ziet dingen veranderen maar heeft geen invloed op ontwikkelingen die groter zijn dan het eigen land. Je hoeft echt geen racist te zijn om dan bezorgd te zijn. De discussie is door een veelvoud aan redenen – bestuurlijke arrogantie, het gedram van Wilders, evidente misstanden – behoorlijk polemisch geworden.
Dan heeft het geen zin om rustig de feiten te benoemen. Je kunt honderd keer gelijk hebben, maar je zult het niet krijgen omdat mensen te bezorgd zijn om de ander nog gelijk te geven. Sterker nog, het enige wat je bereikt is dat wat anders onomstreden had kunnen zijn, wél omstreden raakt. Uitleggen wat de historisch-kritische methode is aan Jezusmythicisten, die weten dat je uitleg dient om een stelling over Jezus’ historiciteit aanvaard te krijgen, is niet zo zinvol want ze zullen na je methodische uitleg ook de historisch-kritische methode verdenken, wat anders niet zou zijn gebeurd. Uitleg kan dus contraproductief zijn en daarom heet dat het “backfire-effect”. U mag het ook “olie op het vuur” noemen.
Er zijn tegenstrategieën:
- Vermijd openbare discussies waarin de tegenpartij, in gezelschap van medestanders, zijn ongelijk niet kan erkennen. (Ronald Plasterk kon Andries Knevel alleen overtuigen van de evolutieleer in een persoonlijk gesprek.)
- Wacht tot de ergste emoties voorbij zijn. (Ik heb goede ervaringen met het beantwoorden van mail na een maand of drie, vier.)
- Illustreer hoe je tegenstander eventueel voordeel kan hebben van jouw visie.
Dit laatste zal met het opnemen van vluchtelingen niet zo makkelijk gaan. Je kunt er hooguit op wijzen dat de Syriërs niet (zoals de gastarbeiders uit de jaren zestig) zijn geselecteerd op werklust én lage scholing. Voor de andere tegenstrategieën is het te laat: die openbare debatten zijn er al geweest – ze horen immers bij het democratisch spel – en we hebben de tijd niet om de emoties voorbij te laten gaan.
Het is in feite te laat voor rustige beschouwingen; we waren, om de openingszin van dit stukje te herhalen, niet op “tijd om fictie van feiten te onderscheiden”. De discussie zal uiteindelijk zonder argumenten worden gewonnen door óf bange en botte schreeuwers óf bestuurders die de zaak forceren en daarna nog minder draagvlak hebben voor het openbaar bestuur.
Het beste wat we kunnen hopen is dat we de fout niet herhalen, dat we niet opnieuw nuchtere feiten pas presenteren als de polemiek al een feit is. Dat betekent in elk geval: álle informatie moet beschikbaar zijn. Volledige transparantie. De ironie dat een van de belangrijkste publicaties over het backfire-effect achter een betaalmuur zit, zal u niet ontgaan.
[Het beloofde stukje over Kessel moet even wachten. Ik ben druk.]
Het stuk van Carlijne is inderdaad heel goed. Ik vrees dat je gelijk hebt en de feiten niet meer winnen van de emoties. Er komen zware tijden aan.
Drie maanden wachten met het beantwoorden van mail. LOL. Dat werkt echt?
De betaalmuur is des te schrijnender daar het een artikel van zes (!) jaar oud betreft, waarvoor ik dus eerst een abonnement moet nemen.
Tot slot, ik was net op zoek naar een boek over Cyrus. Suggesties?
Nee, over Cyrus heb ik nu niets. Oudhistorici vinden publieksvoorlichting immers niet zo belangrijk als het onderzoek.
Ik vrees dat de mentaliteit van de ‘bestuurders die de zaak forceren’ niet alleen voortkomt uit die typisch Nederlandse regententraditie, maar ook aangekweekt wordt door het huidige politieke systeem. In Europa zijn er maar weinig landen met zo weinig democratie als Nederland. Je kunt hier nog geen burgemeester kiezen, en in ons parlement hebben minder dan 10 leden de kiesdrempel gehaald. Bestuurders doen meer aan ‘luisteren’ in landen waar ze direct gekozen worden, maar ja.
Nederland denkt hier niet over na, politici willen de macht in handen houden van de partijtoppers en voor de republiek is het volk helaas niet klaar. Mijn conclusie is daarom dat dit probleem zich zal herhalen tot dat we het licht zien.
Je schrijft: de discussie zal gewonnen worden of door de schreeuwers of de “forceerders”. Dat is te somber. Heel veel problemen lossen zich in de tijd vanzelf op. Zie de IRA, zie de Basken. Zie je gedachte over de mail beantwoordingen wat laten liggen. De feiten zijn immers dat het helemaal zo slecht niet gaat. Wij hebben geen Calais, wij hebben geen Keulen. De emotionele anti hype zal langzaam wegzakken of snel verdwijnen als er een andere hype komt. Intussen werken verstandige bestuurders rustig door aan verstandige oplossingen.
Van den Donk sprak de juiste woorden gister bij Buitenhof.
Wir schaffen das, ik ben er van overtuigd. Lastig, zeker. Met ups en downs, natuurlijk. Maar laat je niet meesleuren door de waan van de dag…..
“Heel veel problemen lossen zich in de tijd vanzelf op.”
Ja, zo kun je het ook bekijken. het conflict tussen Europese migranten en Noord-Amerikaanse oerbewoners tijdens de kolonisatie van Noord-Amerika is uiteindelijk ook opgelost.. maar niet tot ieders tevredenheid. Ik sluit ook zeker niet uit dat de problemen in Baskenland en Noor-Ierland ooit weer eens voor gewelddadige incidenten kunnen zorgen.
Ik ben het helaas met Jona eens dat, zeker als het om de korte termijn gaat, de schreeuwers het zullen winnen, want zij hebben de angst aan hun zijde. Zo ging het in de jaren 30 van de vorige eeuw, en als we pech hebben gaat het nu ook weer in die richting. Er wordt al om concentratiekampen geroepen. ‘Om de bevolking te beschermen’.
“zal uiteindelijk worden getypeerd als christelijke propagandist.”
Zoiets is al gebeurd. Als je nieuwsgiering bent kan ik je de link wel geven.
“dat het niet langer helpt de argumenten uit te leggen waardoor we weten dat dit de feiten zijn.”
Dat heeft nooit geholpen. De mens is nu eenmaal geen rationeel wezen.
Zonder het artikel te kunnen lezen, als niet-abonnee, alleen de aanhef wel (Bijna dagelijks protesteren boze blanke inwoners tegen de komst van – te grote – asielzoekerscentra in hun woonplaats), toch een opmerking. Het is niet zozeer de kunst om de feiten te presenteren, veeleer is het kunstig te zien dat de feiten selectief gepresenteerd worden, dat de onwelgevallige feiten worden weggelaten. Zoals Carlijne Vos in de aanhef doet: de “boze blanke inwoners protesteren”. Dan lijkt het geen feit te zijn dat ook derde generatie migranten en hierheen gevluchte inwoners uit het Midden-Oosten protesteren tegen de massale toestroom van asielzoekers.
Het is belangrijk om de feiten te kennen. En dan is het cruciaal te zien hoe de feiten geïnterpreteerd worden. Een links-liberale gutmensch interpreteert anders dan een kritisch-nieuwsgierige blogger of een oprechte politieagent. Vervolgens gaat het erom wie gelijk krijgt. Wie gelijk heeft, geeft niet de doorslag. Een voorbeeld. Eind vorige eeuw wilde de Rotterdamse burgemeester zijn gemeente opsplitsen in zo’n 10 kleinere gemeenten, gelijkwaardig aan de omliggende gemeenten, zoals Capelle, Schiedam, Vlaardingen enz. Dat moest het mogelijk maken de gewenste sterke stadsprovincie Rijnmond te creëren. De Stadspartij voerde de oppositie hiertegen aan met de slogan “Peper wil Rotterdam opheffen”. Boze blanke inwoners riepen bijna wanhopig dat ze de Lijnbaan en de Coolsingel nooit wilden opheffen. De uitslag van het referendum hierover: bijna 90% stembusgangers waren tegen en kregen gelijk, ook al hád Peper gelijk.
Hoe interpreteer je het feit dat “de door Geert Wilders geformuleerde angst voor ‘de islamitische invasie van testosteronbommen’ door velen wordt gedeeld”? 1. Het is politicus Wilders die een veel voorkomende angst formuleert; wetenschappers, journalisten en anderen doen dat ook. 2. Wilders is de boosdoener die de angst voor de asielzoekers formuleert, nog meer aanwakkert en er van profiteert; wil je die massa asielzoekers niet, dan ben je een PVV-er.
Verstand en hart zijn het vaak met elkaar oneens.
“Het beste wat we kunnen hopen is dat we de fout niet herhalen,” Hah, als er iets is dat de geschiedenis ons leert is het dat we niet leren van ‘onze’ fouten, maar die tot in het oneindige herhalen. Dus ogen dicht, watjes in de oren en hopen dat het vanzelf overgaat.
als je op titel van het artikel zoekt kun jij het zo vinden. ga het lezen. Dat argumenten sec niet helpen tegen emoties en angsten herken ik wel.
Jona
Ik heb al 2 keer eerder geprobeerd mijn reactive te posten?!
Hier reageert iemand die zich zorgen maakt, voor zijn kleinkinderen, en die merkt dat Carlijne Vos de feiten/cijfers helemaal niet geeft. Ze heeft het over 1 miljoen vluchtelingen. Dan meldt ze verderop in het verhaal dat het vooral om mannen gaat die, als gezinshoofden en oudste zonen, moeten zorgen voor de gezinshereniging; daar hoort dus een vermenigvuldigingsfactor bij van een factor 4 (?).
Ik heb de statistiek van de aanrandingen/diefstallen gegoogled: die zijn anders dan Vos ons laat geloven. De politie van Keuelen meldt dat voor meer dan 50% gaat om aanrandingen. Vos moet haar bronnen controleren. De eerste wet van de gescheidkunde.
Het stuk van Carlijne Vos getuigt ook verder van een gebrek aan historisch besef. De juiste vergelijking is niet die met hoogopgeleide arbeidsmigranten, maar met eerdere vluchtelingen uit vergelijkbare landen: Irak en Somalie. De harde cijfers/feiten zijn die van het CBS/CPB. Vos vermeldt die niet en de door haar aangehaalde experts laten die ook stelselmatig weg in hun stukken. Die getallen zijn:
1. Meer dan tweederde heeft een (bijstands)uitkering.
2. De overgrote meerderheid vindt dat de Sharia boven het staatsrecht gaat.
En dan de toekomst: hoe veel vluchtelingen zijn er in de regio als er een burgeroorlog uitbreekt, bijv. in Egypte met zijn 85 miljoen inwoners?
Kortom, Vos cs liegen door niet de feiten te geven maar hun eigen fictie.