Als je veel reacties wil hebben op een blogstukje, schrijf over de islam. Als je wil worden gelezen, schrijf over het openbaar vervoer. Desondanks schrijf ik niet wéér over de trein omdat ik op zoek ben naar extra clicks. Waarom wel, dat leest u zo. Eerst even hoe gisteren bij mij de stoppen doorsloegen.
Ik vertrok afgelopen woensdag om 21:12 uit Nijmegen en ik had een heel goed humeur. Ik kwam terug van een gesmeerd lopende vergadering, had lekker gegeten en had de trein nét gehaald. “Dat was op het nippertje,” zei ik tegen de conducteur die de deur sloot toen ik was ingestapt. “U bent twintig seconden te laat,” zei hij, zonder een spoor van verwijt, maar gewoon als een vriendelijke constatering.
“Ik had niet verwacht dat ik mee kon,” antwoordde ik, “ik was ervan uitgegaan dat ik zou moeten wachten.” Ik weet niet meer hoe het gesprek afliep maar het was vriendelijk en ik ging op zoek naar een stille plek om te kunnen lezen in het toffe boek dat ik moet recenseren.
“Aardige kerel, die conducteur, dat hij nog even rekening met me hield,” dacht ik, en “wat is het heerlijk koel in deze trein.” Dat laatste was wel relevant, want in de trein die me die middag naar Nijmegen had gebracht – zo’n gehalveerde – was het stampvol geweest en de airconditioning had al voor het Amstelstation besloten dat ze het niet kon bolwerken tegen honderden kachels van 37°. Ik was gekookt aangekomen in Nijmegen, stinkend van het zweet.
Maar nu, op de terugreis, ging alles relaxed. Goed boek, koelte, plaats in de stiltecoupé en – bij het wegrijden – uitzicht over de Waal, the evening spread out against the sky. Wat wil een mens nog meer?
Even later reden we weg uit Arnhem. En ineens klonk de muziek. Iets tussen trance en triphop in, wat ik anders zou hebben kunnen waarderen MAAR NIET ALS IK IN EEN STILTECOUPÉ ZIT en zeker niet als het vanuit de eerste klas doorklinkt naar de tweede. In één klap was mijn humeur naar de gallemiezen.
Zoals de lezers van deze kleine blog weten, spreek ik mensen op dit soort wangedrag aan. Ik vraag ook vaak waarom ze in de stiltecoupé zitten te kletsen en het is pertinent onwaar dat de mensen het niet zouden weten. Het is onbeschoftheid en de Nederlandse Spoorwegen doen zich – elke conducteur kan het je bevestigen – dommer voor dan ze zijn als ze beweren dat mensen aanspreken op wangedrag zou helpen.
Ik weet inmiddels wel ongeveer wat de reacties zijn. Als je bijvoorbeeld wat oudere mensen eraan herinnert dat ze in de stiltecoupé niet kunnen telefoneren, hangen ze op. Misschien na een boze blik, maar het wordt wel stil. De stilte voorbij Arnhem werd echter verstoord door een jonge twintiger met een basebalpet en te veel hormonen. De ervaring leert dat je, als je zo iemand aanspreekt, een grote bek krijgt en dat de muziek daarna harder gaat. Het is beter dan maar niks te doen en te hopen dat het treiteren zo’n stuk halfwas gaat vervelen. Of dat de conducteur langs komt en, met meer gezag dan ik, er iets van zegt.
Nu de stilte toch was verstoord, was het echter ook meteen helemaal gedaan met de rust. Een in het zwart geklede jongeman, type gothic, vond dat hij nu ook wel eens een telefoongesprek kon voeren. Een gesprek dat eindeloos leek te duren, al weet ik heel goed dat de trein er tien minuten over doet om van Arnhem naar Ede te rijden.
Daar ben ik dus uitgestapt. De trein kwam er geen seconde te vroeg aan, want ik stond op het punt een moord te plegen. Ik zat tegen het hyperventileren aan. Ik heb de vriendelijke conducteur nog weten te vertellen waarom ik weg ging en heb hem verzocht te registreren dat de situatie in stiltecoupé onhoudbaar was.
Waarom schrijf ik dit nog? De NS hebben immers – het kan na duizenden klachten niet anders zijn dan beleid – besloten de reizigers het bos in te sturen met het advies medereizigers op hufterigheid aan te spreken. Dat is bullshit en de NS weten het. Dat ze zich verschuilen achter een advies waarvan ze weten dat het niet werkt, is des te opmerkelijker omdat de NS wél optraden tegen mensen die rookten in de niet-rookcoupé. Misschien is de lobby van astmapatiënten beter dan die van mensen die lijden aan hyperacusis?
In elk geval is het voormalige rijksspoorwegbedrijf de zoveelste verzelfstandigde overheidsdienst die niet langer begrijpt dat ze er is om de burger – in casu: de reiziger – te helpen en hem in plaats daarvan overlaat aan zijn lot. Het is moedwil, want het is niet heel moeilijk de conducteurs bij vertrek te laten omroepen dat mensen in de stiltecoupé gaan zitten omdat ze moeten werken.
Waarom schrijf ik dit nog? Niet om veel gelezen te worden. Niet omdat ik verwacht dat er nog iets verbetert. Maar omdat er iemand moet zijn die documenteert hoe hufterigheid geleidelijk terrein wint.
Hufterigheid in de trein. Het is een bekend verschijnsel, helaas. Maar ik zie voor het eerst (misschien kijk en luister ik niet goed, maar toch) een mogelijke tegenactie, die jij suggereert. Laat de conducteur na elk station omroepen, dat er niet gerookt mag worden en dat in stiltecoupe’s geen geluid mag worden gemaakt. Bij overtreding boete en/of verwijdering uit de trein op het eerstvolgend station.
Zeggen dat het niet mag! Nou, als DAT niet helpt….
Het eufemiseren van problemen is tegenwoordig een veel gebruikt middel om onmacht of onwil te camoufleren.
Feit is dat de maatschappij steeds onbeschofter en gewelddadiger wordt, omdat we tientallen jaren alles maar hebben geaccepteerd en de huidige jonge generatie is opgegroeid onder voortdurend applaus voor zelfs de geringste (wan)prestatie. Ze kunnen niet meer tegen kritiek.
En de Rijksoverheid maar zeuren en zauwelen over “het geweldsmonoplie”.
Ik kan mij goed voorstellen dat de conducteurs zich voor dat salaris niet voortdurend in elkaar willen laten slaan. Maak ze BOA, geef ze een stroomstootwapen, een wapenstok en handboeien. En laat ze altijd met TWEE man (m/v) controleren. Moet je eens kijken hoe snel het over is. (Maar dan moet de politie het natuurlijk wl willen overnemen, zonder de gebruikelijke rotsmoezen als: Dat heeft geen prioriteit, Wij hebben geen wagen beschikbaar, Dat is een civiele zaak, daar moet u een advocaat voor nemen, Er is geen bewijs, en alle laffe uitvluchten verder.
Wat er ook van zij: de samenleving wordt niet gewelddadiger. Voor het overige denk ik dat het versterken van de positie van de conducteur zinvol is – al is het bezopen dat het noodzakelijk is.
Dus de spoorwegpolitie in ere herstellen.
Dat is al gebeurd. Die heet nu “Veiligheid en service” en het zijn bloedhonden. (https://mainzerbeobachter.com/2016/04/22/rare-dagen/)
Sorry OLE Jongmans maar u generaliseert er wel op los. Ik constateer graag (met u) dat de onbeschoftheid toeneemt, maar de reden hiervoor (vanwege het opgroeien van de huidige jongeren) zie ik toch echt niet. Jongeren konden in de jaren 70 en 80 namelijk net zo onbeschoft zijn. Ik zie het probleem meer in de ouders, die vanaf de jaren 80 al een verslechtering van de normen en waarden te zien gaven. De daarmee gepaard gaande daling in respect voor de medemens is wat we nu in alle facetten van de samenleving terug zien. Dat gaat op voor omgang met elkaar op straat, omgang op social media en het volledig gebrek om de eigen mening te willen toetsen alvorens die (op luide toon) te uiten. En dat heeft maar deels met de huidige jeugd te maken, en vooral met het voorbeeld dat hun ouders gaven. Overigens ken ik gelukkig nog genoeg mensen (jong en oud) die niet aan dit beeld voldoen om uw generalisering af te wijzen.
Wat raar, om eerst ‘sorry’ te zeggen en te denken dat dat je het recht geeft om vervolgens een weinig elegante mep uit te delen… Men kan van een andere mening getuigen zonder persoonlijke aanvallen.
Overigens, als ik eens goed kijk nar wat u te berde brengt, dan zegt u eigenlijk hetzelfde als ik. Ik begrijp u dus niet helemaal.
Enerzijds vrees ik dat onbeschoftheid begint in de wieg en dat ook de NS machteloos staat wanneer die tot wasdom is gekomen.
In mijn onmiddellijke omgeving ken ik mensen die hun kinderen een zeer goede opvoeding hebben gegeven en toch zijn hun kinderen platte egoïsten geworden, een overlevingsstrategie in hun wereld, blijkbaar.
Anderzijds wordt er niet meer gerookt op de trein, in het restaurant … Dus er is hoop.
Geduld.
De stiltecoupé is mislukt, daar zijn we het over eens. Ik wil nog een ervaring delen. Ik reisde eens in de eerste klas in een stiltecoupé toen twee heren instapten en onmiddellijk op luide toon personeelsproblemen begonnen te bespreken, met naam en toenaam en inclusief details die toch ondubbelzinnig privé zijn. Toen ik de heren er op wees dat zij in een stiltecoupé zaten keken ze me verbijsterd aan. “Wij zijn hoogleraren” zei de een, wat de ander bevestigde. En ze praatten door.
Hotemetoten geven in ’t OV vaker blijk van arrogantie. Hun werk is kennelijk belangrijker dan de sociale normen op de plek waar ze zich bevinden. Zo was er een VVD’er zo goochem tijdens een telefoongesprek in de trein uit te weiden over de manier waarop zijn partij de gedupeerden van de gaswinning in Groningen zo lang mogelijk aan ’t lijntje probeert te houden. Wie een hoge positie verwerft kan ’t zich soms veroorloven andere mensen te negeren.
Hyperacusis= http://www.hoorzaken.nl/gehoorproblemen/hyperacusis/
Ik wist niet dat dit bestond. Dat je zoveel voor je over je heen krijgt…Sterkte.
Make the best use of what is in your power, and take the rest as it happens.
– Epictetus
Uitstappen was verstandig. Op het punt staan een moord te plegen niet, ook al was dit een hyperbool.
Terzijde: ik denk niet dat Epictetus dit in het Engels zei. Een gelovige zou kunnen bidden om de moed om te veranderen wat hij kan veranderen, de rust om te aanvaarden wat hij niet kan veranderen, en de wijsheid om het verschil tussen beide te zien. Gemakkelijk gezegd, wel.
Jona, ik heb met je te doen. Je zit telkens nét met de verkeerde mensen in de stiltecoupé! In mijn ervaring zijn er genoeg mensen die wél gevoelig zijn voor een verzoek om stilte. Je moet wel rustig kunnen blijven & ’t is geven & nemen.
Mensen luisteren naar muziek om zich te kunnen afsluiten van hun omgeving. Ze hebben dus dezelfde behoefte aan rust als jij & ik. Je zou hun voorbeeld kunnen volgen & voortaan zelf in de trein naar trance of triphop luisteren. Zelf kan ik op trance goed werken. Heb je al een mp3-speler? Oordopjes zijn een alternatief, maar ik denk dat jij gewoon aan de muziek moet.
Een andere vraag is waarom je nog steeds zo ver van je werk woont. Je reist erg veel, zeker voor iemand met zo’n weerzin tegen ’t openbaar vervoer. Reizen kost jou nodeloos veel geld & energie.
Waarom plaatst de NS in stilteruimtes c.q. -coupé’s geen bordjes met de tekst: “Overschrijding van het stiltegebod wordt bestraft met een boete van minimaal 150 euro” (in het Nederlands, Engels, Turks en Arabisch wel te verstaan). Direct te betalen en als dat niet mogelijk is, de trein uitzetten en een rekening plus administratiekosten thuis.
Naast/tegenover die jongen gaan zitten en tegen hem aan gaan lullen. Maak de reis voor hem vervelend. Zorg dat hij stiltecoupé gaat associëren met vervelend.
Ik wil geen spelbreker zijn, maar ik vind dat er juist vooruitgang is met de stiltecoupes. Het is ingeburgerd; allerlei mensen zijn zich bewust van (‘dit is een stilte’), proberen wel eens wat, maar beginnen geen discussie over het feit dat, of niet zeuren. In vakanties en weekends moet je nog wel eens wat uitleggen (en in die dubbeldekkers op het traject Zwolle-Roosendaal met hun debiele interieurvormgeving). Uitzonderingen daargelaten (inclusief luidruchtige conducteurs), hufters en arros heb je overal.
Ik stoor me / maak me meer zorgen over de agressieve outfits van de veiligheidsmensen. Zie je ook van de politie: een soort verdedigingsoutfit die afstand ipv dienstverlening uitstraalt.
Ik heb me een Bose Quietcomfort aangeschaft. Die geeft een signaal tegen de geluidsfrequenties die hij registreert. 300+ euro maar elke euro waard. Hij werkt wel beter bij monotoon geraas zoals een vliegtuig, dan tegen gesprekken.
Ik denk dat we de hyperacusis delen én de haast obsessieve ergernis dat mensen zich zouden moeten gedragen in een maatschappij die kreunt onder het getal. Dat laatste wordt al gauw een missie en je hebt nu eenmaal beslist een andere missie te volbrengen. Gun jezelf dus een superdeluxe koptelefoon met actieve geluidswegwerking.
En als de hinder té groot is, jaag er dan nog wat muziek door. Daar kan echt geen hufter tegenop.
Die koptelefoon heeft mij ook even rust gegeven. Hij is nu stuk. Ik heb de rust nog niet gevonden ermee naar de winkel terug te gaan.
Dat wil zeggen: ik weet niet meer welke winkel het was. Er zijn drie kandidaten. Eén heb ik getest. De twee andere volgen nog.
Ik kan me slecht concentreren maar moet vaak studeren met krijsende kinderen in de nabijheid. Sinds enige tijd gebruik ik de (gratis) app ‘Brainwaves’ in zo’n geval. Deze app genereert een geluid dat is af te stellen tussen piep en zoem. Dat lijkt storend maar omdat het een constant geluidje is hoor je het al vrij snel niet meer op een afleidende manier, terwijl het wel alle ‘ruis’ van je omgeving wegneemt. Mij stelt het in staat te concentreren waar en wanneer ik dat anders echt niet zou kunnen. Misschien is zoiets voor u een oplossing voor de stiltecoupe.
Succes met de hele situatie in ieder geval.