Soms begrijp ik het nieuws gewoon niet. Of beter, ik snap mensen niet die het woord nemen over onderwerpen die voor eeuwig geassocieerd zullen worden met een blunder uit het verleden. Nout Wellink bijvoorbeeld die iets zegt over de euro, terwijl iedereen zich herinnert dat hij willens en wetens informatie over de inflatoire effecten heeft achtergehouden. Hij kan over de euro nog duizend keer gelijk hebben, maar dat doet niet langer ter zake nu hij zijn geloofwaardigheid heeft verloren.
Of neem een SP-er die waarschuwt voor te grote invloed van de politiek op de wetenschap. Tja. Dan denkt toch zelfs de meest welwillende krantenlezer ogenblikkelijk aan het door de SP geïnitieerde Nationaal Historisch Museum, dat was bedoeld om ’s Neêrlands eigen identiteit te versterken. Hoe expliciet wil je de politieke invloed hebben?
Hoe sympathiek ik het ook vind dat de SP nu waarschuwt voor de toenemende invloed van de politiek op de wetenschap, dit had men anders over het voetlicht moeten brengen. Bijvoorbeeld door de eerdere stommiteit expliciet te benoemen, desnoods met een kwinkslag. Zeggen dat dat “een beetje dom” was of zo. Dat geeft je opnieuw krediet. Zoals de SP het nu naar buiten brengt, heb je als lezer minder zin om het persbericht echt te lezen dan om tomaten te gaan gooien.
Dit is inderdaad niet heel erg handig. Misschien komt het omdat de SP geschiedenis niet herkent als wetenschap?
In elk geval is er een SP-er die archeologie niet herkent als wetenschap, getuige de opmerking van Ronald van Raak dat ze het gebeente van Van Oldenbarnevelt zouden moeten opgraven.
https://mainzerbeobachter.com/2015/06/12/gepolitiseerde-archeologie/
“iedereen zich herinnert dat hij willens en wetens informatie over de inflatoire effecten heeft achtergehouden”
Deze ‘iedereen’ herinnert zich iets heel anders. Namelijk dat de inflatie vóor de invoering van de euro hoog was (meer dan 4% in 2000) en tijdens en direct na de euro (2002) consequent daalde tot ruim onder de 2% (2003). De prijsstijgingen die de mensen ervoeren kwamen vooral door de gelijktijdige verhoging van de btw van 17,5 naar 19% (dus +1,5%!), plus het feit dat winkeliers hun klanten bedrogen met de omrekening en de klanten daar intrapten. Deze ‘iedereen’ vind de onzinblatende stemmingmakers over de invoering van de euro ‘een beetje dom’.
Je vergist je, maar niemand zal het je kwalijk nemen omdat Wellink diverse standpunten over de euro heeft ingenomen.
Eerst ontkende hij dat er inflatie was door de invoering van de euro, met argumenten zoals die je hierboven citeert.
Vervolgens zei hij dat het optisch bedrog was en wilde hij een onderscheid invoeren tussen “reële inflate” en “optische inflatie”.
Zijn derde standpunt was de erkenning dat er geldontwaarding was, waarbij hij tevens zei dat hij dat niet had zien aankomen.
En tot slot gaf hij toe dat hij vóór de invoering van de euro was gewaarschuwd voor het prijsopdrijvende effect en dat zijn eerste drie standpunten tegen beter weten in waren.
http://nl.inflation.eu/inflatiecijfers/nederland/historische-inflatie/cpi-inflatie-nederland.aspx
1. Hij schatte een half jaar na de invoering de extra* inflatie op maximaal minder dan 1% op korte termijn en op een kwart procent op langere termijn. Dat standpunt is nooit gewijzigd en bleek reëel. Hij ontkende dus niks.
2. In de pers moesten hij, maar ook journalisten en politici, steeds laveren tussen het uitleggen van de cijfers uit hun rapportages en prognoses en wat de mensen op de prijskaartjes in de winkels en horeca zagen. Dat onderscheid was niet altijd makkelijk te maken en voor veel mensen niet makkelijk te begrijpen. Overigens worden de verwijten meestal richting Zalm gemaakt omdat die nou eenmaal bekender was dan Wellink.
3. Er is nooit ontkend dat er geldontwaarding (= inflatie) was of zou zijn. Die was overigens zoals ik al schreef tijdens en na de invoering van de euro al fors lager dan het jaar daarvoor. Het gaat hier over de verwachtte maximale extra* inflatie.
4. Vóor de euro gingen de verwachtingen en navenante adviezen natuurlijk alle kanten op, zoals altijd bij ingrijpende maatregelen. Zijn verwachting na een half jaar was dus die van +0,25% lang tot +0,8% kort. De werkelijkheid was veel gunstiger, en dat nog wel in de nasleep van de knappende internet bubble, 9/11 in 2001 en de LPF/Fortuyn affaires.
Ik vond dat idee van de SP best sympathiek. Ik herinner me met name nog een test gedaan door leden van de Tweede Kamer, dat ging over de meest basale kennis van de geschiedenis en waar een aanzienlijk gedeelte voor zakte.
Trouwens je kan ook een hele boom opzetten over wetenschap en bedrijfsleven.
Ja, die soap van ruim 10 jaar geleden rond het ‘Nationaal Historisch Museum’ dat in Arnhem moest komen. In dezelfde tijd werd ook besloten tot die ‘canon’ van de vaderlandse geschiedenis. Horrible!
Die museumaktie was geen vergissinkje van Jan Marijnissen cs. De SP probeert tot op de dag van vandaag thema’s van anti-wetenschappelijke ‘nationale’ benepenheid naar zich toe te trekken en te delen met rechtse populisten. Neem de anti-Oekraïne wc papierrollen van Harry van Bommel vorig jaar.
Dus terecht dat je hypocrisie constateert. Maar wel één die niet zo maar met ‘sorry, een beetje dom’ uit de wereld is.
Ik geloof pas in een welgemeend sorry als Van Raak op zijn billen krijgt met het stokje van Van Oldenbarneveldt …
De invloed van de politiek op de wetenschap gaat al jarenlang gepaard met grote invloed van het bedrijfsleven op universiteit en onderzoek. En al even lang is daar verzet tegen.
Frits van Oostrom, bekritiseerde in 2007 als president van de KNAW in zijn jaarrede dat universiteiten te veel geleid worden als bedrijf in plaats van als wetenschappelijke onderwijsinstelling. Het is volgens hem een ‘zorgelijke ontwikkeling’ dat de resultaten van commercieel gesponsord medisch onderzoek positiever worden geformuleerd dan onafhankelijk onderzoek.
Toen Maxime Verhagen in 2011 minister was van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie deed hij voorstellen met toekomstplannen om de kenniseconomie te versterken. Daartoe moest het bedrijfsleven wel meer te zeggen krijgen over wetenschappelijk onderzoek aan de Nederlandse universiteiten. Het onderzoeksgeld moet sterker afhankelijk worden van de commerciële mogelijkheden, schreef hij.
En in 2014 maakten vrijwel alle winnaars van de Spinozapremie zich ernstig bezorgd toen ze schreven over de verdeling van de wetenschappelijke subsidiegelden van de regering. De NWO verdeelt jaarlijks een half miljard euro. Met het nieuwe beleid krijgen werkgevers, maatschappelijke organisaties en universiteiten ook zeggenschap over wie geld krijgt. Het bedrijfsleven zou dan te veel invloed krijgen.
Ook al is de SP weinig geloofwaardig (welke politieke partij is dat wel?), mij maakt het niet uit wie de boodschap brengt en dat die boodschap regelmatig herhaald wordt. Erger is dat ‘de politiek’ zich er niets van aantrekt.
De politiek neemt de protesten niet serieus omdat degenen die protesteren ook niet serieus zijn. Het is een bijzaak. Nooit zal ik de kermis vergeten die de VSNU opvoerde bij de Hofvijver, met enkele honderden getogeerde hoogleraren. Ik stond erbij en achter me zei iemand “Vandaag protesteren ze tegen het beleid dat ze maandag gewoon weer uitvoeren.”
Het is krek zo. Niemand wil de koe écht bij de hoorns vatten. Het mooiste voorbeeld is het tandeloze protest tegen betaalsites. Terwijl de VSNU terecht zegt dat die “principieel” onjuist zijn, gaat men er gewoon mee verder: de oplossing is er pas over een paar jaar. Tot die tijd mag de burger blijven betalen. Het is maar wat je een principe noemt.
Mijn leermeester, professor Pleket, stapte op en nam in “Mare” iedereen op de korrel. Hij verdomde het vuile handen te maken met de onderzoeksscholen. Raar toch, dat niemand anders dat heeft gedaan, terwijl iedereen met de mond belijdt dat het beleid niet deugt.