De ernstigste consequentie van de snel groeiende publicatieberg is gelegen in de steeds toenemende starheid van de wetenschap. Immers, in iedere publicatie wordt gebruik gemaakt van stukken theorie en techniek, overgenomen uit andere publicaties, die ieder op hun beurt weer verwijzingen bevatten naar een volgende vertienvoudigde laag publicaties, enzovoort. Voor een kritische lezer is er zodoende geen beginnen meer aan om de betwijfelde uitkomsten van een publicatie ter discussie te stellen. Het graafwerk naar de wortels van de bewering zou al aanzienlijk meer dan een gemiddeld wetenschappelijk mensenleven in beslag nemen. Die consequentie is daarom zo ernstig, omdat de kritiseerbaarheid ermee verloren gaat, waarmee de wetenschap tot in de kern wordt geraakt.
Aan het woord was chemicus André Klukhuhn, destijds hoofd van het Studium Generale in Utrecht en auteur van Hypothese van het heden (1989). Pagina voor pagina legt hij uit hoe de wetenschap in de jaren tachtig het moeras in aan het lopen was. Sindsdien heeft hij jaar na jaar meer gelijk gekregen.
Om een simpel voorbeeld te geven van wat dit betekent: ik werk momenteel aan een stuk over de vraag of de Perzische Oorlogen beslissend zijn geweest voor het ontstaan van de Europese cultuur. Dat is een negentiende-eeuwse claim: als de Perzen zouden hebben gewonnen, zouden de Griekse democratie, filosofie en rationaliteit verstikt zijn geraakt onder een deken van oriëntaals obscurantisme en zou onze cultuur anders zijn geweest. De redenatiefouten zijn legio: de bewering miskent de aard van het Perzisch imperialisme; ze miskent de oosterse wetenschap; ze overdrijft de uniciteit van Griekenland; ze neemt een continuïteit tussen Griekenland en ons aan die nu net dient te worden bewezen; ze veronderstelt dat de jaren rond 490-480 een soort wissel waren waarin de geschiedenis maar twee kanten op kon. Daar wees Max Weber een eeuw geleden al op maar je vindt de nonsens nog bij bijvoorbeeld Cambridge-classicus Paul Cartledge, de veelgelezen kwakhistoricus Tom Holland en politiek wetenschapper Anthony Pagden. De bewering had zelfs onderdeel zullen zijn van de preambule van de Europese Grondwet die we ooit per referendum wegstemden.
Kortom: we hebben te maken met onjuiste informatie die al een eeuw wordt doorgegeven en die de basis vormt voor nieuwe publicaties, die dus al vanaf hun aannames onjuist en overbodig zijn. De door de drie genoemde auteurs aangerichte schade bleef beperkt, maar het kan erger, zoals in geval van Huntington’s The Clash of Civilizations. Nadat hij de genoemde waanideeën had herhaald, namen de Amerikaanse neoconservatieven ze over en viel Bush Jr Irak binnen. De gevolgen ziet u vanavond op TV.
Of om twee andere voorbeelden te geven: premier Rutte heeft een visie op de ondergang van het Romeinse Rijk die al een eeuw verouderd is terwijl Fik Meijer schrijft over het jodendom en Paulus alsof het onderzoek naar de Dode Zee-rollen niet in een tweede fase is aanbeland. Beide zijn historicus, dus Rutte en Meijer vallen in de categorie Cartledge/Holland, die beter weet en de kluit moedwillig belazert, en niet in de categorie Pagden/Huntington, die nou eenmaal niet beter weet.
Toen Klukhuhn in 1989 wees op de gevaren van de publicatieberg, was het probleem al bekend. Er wordt al sinds de jaren zeventig opgeroepen tot multidisciplinariteit en, als het zou kunnen, interdisciplinariteit. Het is de enige manier om te verhinderen dat informatie die in de ene discipline geldt als achterhaald de basis wordt voor onderzoek in een andere discipline. Die roep klinkt nog altijd en dat bewijst dat er te weinig mee is gedaan. In de discussie of Caesar in Kessel is geweest, viel op dat de archeologen een andere norm hadden dan oudhistorici voor wat een oudheidkundig bewijs vormt. Dat vraagstuk stond ooit bekend als “asymmetrische interdisciplinariteit” en hoewel je zo’n gruwelnaam het liefst zou vergeten, is het bloedserieus: we willen weliswaar samenwerken, maar houden daarbij vast aan onze eigen normen. Met andere woorden: interdisciplinariteit is de afstand die historici moeten afleggen in de richting van de archeologen. Mutatis mutandis doet een oudhistoricus datzelfde in de richting van classici en doen classici het weer in de richting van archeologen en historici. En alle drie doen ze aannames op het gebied van de sociale wetenschappen die daar weer zijn geproblematiseerd, terwijl politieke wetenschappers verouderde oudheidkundige informatie recyclen.
Het probleem is nog verergerd doordat de opleidingen in de jaren tachtig zijn bekort. Simpel gezegd: vroeger studeerde je een jaar of zeven à acht, leerde je een vak en had je aan andere vakken kunnen snuffelen. Dat is nu veel moeilijker: het moet in vier jaar. Het theoretisch onderwijs, waar studenten zouden hebben geleerd wat het verschil is tussen multi- en interdisciplinariteit, is een van de slachtoffers. Het gevolg is dat studenten in afnemende mate beschikken over het instrumentarium om de problemen überhaupt te herkennen.
(Tussen haakjes: ik las vorig jaar over een theoreticus wiens leerstoel was opgeheven omdat deze niet viel te bekostigen met het geld dat werd binnengehaald als iemand bij hem promoveerde. Dat studenten het verschil leren kennen tussen wetenschap en kwakwetenschap, is aan een universiteit natuurlijk niet belangrijk.)
Daarnaast moet in de wetenschap alles op een holletje. Onderzoekers moeten snel publiceren en liefst ook veel. Veel wetenschappelijke informatie is gewoon flauwekul. Ik heb recente proefschriften in handen gehad die in mijn studententijd hooguit acceptabel zouden zijn geweest als scriptie. Onderzoekers gebruiken verouderde aannames, zijn te kort opgeleid om dat te herkennen, rennen naar voren en publiceren rotzooi, die vervolgens de basis is van weer meer rotzooi. Het is geen toeval dat de burger sceptischer wordt over de oudheidkundige disciplines – ik noem de Nijmeegse aquaductenaffaire nog maar eens (waar de scepsis doorsloeg) en het Evangelie van de Vrouw van Jezus (waar bloggers het beter wisten dan de wetenschap).
The Guardian berichtte vandaag over computersimulaties waarmee deze praktijk kan worden beschreven: het huidige wetenschappelijke bestel stimuleert de productie van kwakwetenschap. Ik zou eerlijk gezegd graag willen weten welke verouderde aannames er nu weer achter dat onderzoek zitten, en het zou ook handig zijn om te kijken of het voor de exacte wetenschappen (waar uiteindelijk een harde controle aan de empirie mogelijk is) net zo zeer geldt als voor de wat meer interpretatieve wetenschappen, maar even aannemend dat het klopt: het is goed dat we de indruk dat het wetenschappelijk bedrijf een mallemolen is, nu wat beter kunnen onderbouwen.
Dat is mooi, maar helaas is dat meteen ook alles. Het echte probleem is namelijk veel fundamenteler. Klukhuhn beschreef de moeilijkheden al in 1989. Elke student in de jaren tachtig zag hoe het onderwijs recht voor zijn ogen werd gesloopt. Elke onderzoeker heeft in de jaren negentig gezien dat de problemen verergerden. Klukhuhn was niet de enige die zei dat het mis ging: er was een pamflet “Van het academisch front niets nieuws”, mijn leermeester Pleket stapte uit protest op (en haalde woedend uit in Mare), er werden bullen geweigerd (“doctorandus onbenul”), doctores leverden hun titel in, de organisaties van werkgevers en werknemers spraken hun bezorgdheid uit en dan zal ik nog wel het een en ander zijn vergeten. Al voor 1990 wist iedereen dat het wetenschapsbeleid de wetenschap schaadde.
Dat is een kwart eeuw geleden. En al die tijd waren er mensen die het beleid uitvoerden. Hier en daar schreef een prof een stukje in een van de academische schoolkrantjes, de VSNU organiseerde een keer een toga-party in Den Haag, er is nog Science in Transition en hier wordt opgeroepen tot protest. Allemaal vrijblijvend. Het kernprobleem is dat de universiteiten mensen aanstellen die het wetenschapsbeleid uitvoeren, terwijl de wetenschap juist mensen nodig heeft die het beleid opblazen.
***
Ik schreef dit stukje vanmorgen aus einen Guss. Ik had het iets anders willen schrijven. Lichtvoetiger. Met meer humor. Speelser. Maar ik kan het niet. De afgelopen dertig jaar zijn we iets ongelooflijk kostbaars kwijtgeraakt. Dat is voorbij humor.
Het graafwerk *van naar* de wortels van de bewering zou al aanzienlijk meer dan een gemiddeld wetenschappelijk mensenleven in … *van naar* > *naar*
Verbeterd. Dank.
Mag ik erop wijzen dat de belangrijkste ‘bloggers’ in het geval van het Evangelie van Jezus’ vrouw zelf academici waren? Dit is dus geen duidelijk voorbeeld van de kloof tussen wetenschap en publiek.
Touché. Dit is inderdaad het grensgebied tussen wetenschap en journalistiek.
Oppervlakkigheid blijft de toon.
Diepgang ontbreekt in meer gesprekken dan alleen tussen wetenschappers ….
Instemmende groet,
“Het graafwerk van naar de wortels van de bewering zou al aanzienlijk meer dan een gemiddeld wetenschappelijk mensenleven in beslag nemen.”
Gelukkig hebben we nu internet!
“doctorandus onbenul”
Tsja, tegenwoordig is het “MSc”
“ze neemt een continuïteit tussen Griekenland en ons aan die nu net dient te worden bewezen”
Voor filosofie, natuurwetenschappen en wiskunde (destijds allemaal één pot nat) is die continuiteit niet moeilijk aan te tonen; eeuwenlang hebben copiisten de teksten behouden. De bewering dat een Perzische overwinning de ontwikkeling ervan onmogelijk zou hebben gemaakt is onbewijsbaar, maar niet onaannemelijk – het Romeinse Rijk, net zo absoluut in politieke zin, heeft geen goede staat van dienst in dat opzicht. Maar om dat allemaal op te hangen aan één veldslag is een groteske simplificatie.
“of het voor de exacte wetenschappen net zo zeer geldt als voor wat meer interpretatieve wetenschappen”
Het “net zozeer” weet ik niet, maar de bioloog PZ Myers heeft soortgelijke klachten als jij. Recent voorbeeld:
http://freethoughtblogs.com/pharyngula/2016/09/20/wtf-new-scientist-wtf/
Kwakbiologie in een gerenommeerd wetenschappelijk tijdschrift.
De laatste paar jaar ben ik nog wel een paar natuurwetenschappers tegengekomen die zich dezelfde zorgen maken als jij. Enkele heb ik gemaild en daarbij expliciet jouw naam genoemd, met links naar je blog. Ze waardeerden dat zonder uitzondering.
Je bent niet de enige. Ik begrijp heel goed dat je het rustiger aan wil doen, maar je stukjes zijn niet helemaal voor niets.
Inderdaad
De bovengenoemde tendens zie je in de hele maatschappij.
De tv en radio doet alsof we kleuters, om over reclame maar te zwijgen. Daar zijn we al decennia gereduceerd tot koopzieke debielen of Heineken (is paardepis, maar goed) zuipende z’n je-weet-wel achternalopende randdebielen.
Trouw, de zichzelf misschien wel beste krant van Nederland noemend, verkleutert bij elke vernieuwing (vernieling noem ik het) meer en meer, alsof wij lezers kleuters zijn. Ook de ooit deftige NRC is achteruit gehold sinds onze Belgische vriend daar hoofdredacteur is geworden. Van De Volkskrant, ooit de het Katholiek volksdeel bedienende kwaliteitscourant moet je het ook niet meer hebben. De kleren van de keizer lijken definitief op de lapjesmarkt te zijn beland.
We moeten het helaas doen met een Guardian of een Frankfurter Allgemeine. Gelukkig blijven De Groene en de VPRO rotsen te midden van een zee van onbenul.
Jona, je bent een roepende in de woestijn maar ga er a.u.b. mee door.
Jona jij bent boos!!!! En dat was rooie Danny in 1968 ook en zeker ook zijn mede studenten. Zou een nieuw 1968 wenselijk zijn?
Ik had even de hoop dat de bezettingen van het Bungehuis en het Maagdenhuis iets zouden kunnen opleveren, maar er is niets goeds uit voort gekomen. En eigenlijk was dat te voorzien. Vandaar dat ik al een tijdje vooral hoop op een parlementair onderzoek. Geen enquête; we moeten zacht beginnen.
Ik had even de hoop dat de bezettingen van het Bungehuis en het Maagdenhuis iets zouden kunnen opleveren, maar er is niets goeds uit voort gekomen. En eigenlijk was dat te voorzien. Vandaar dat ik al een tijdje vooral hoop op een parlementair onderzoek. Geen enquête; we moeten zacht beginnen.
Je bedoelt denk ik Fukuyama waar je het over Huntington hebt: Fukuyama speelde een rol bij het neoconservatisme en de invasie van Irak, maar Huntington voor zover ik weet niet. En in ieder geval zijn mij geen waanideeën van Huntington bekend, integendeel: zijn ‘The Clash of Civilizations’ voorspelde verontrustend accuraat alle (geopolitieke) ontwikkelingen van de laatste jaren (en zijn boek biedt naar mijn mening ook de enige oplossing voor de conflictueuze wereld waarin we terecht zijn gekomen en die hij al voorspelde, zodat ik elke politicus dit fenomenale boek aanprijs)…
Wat betreft de kern van wat je schrijft: ikzelf heb altijd gevonden dat de universiteit weer te scholastisch/middeleeuws is geworden in zijn eindeloze gesteun op quasi-heilige geschreven bronnen zoals je die aan het begin van je artikel beschrijft (en in de filosofie zie je daarbij ook de quasi-middeleeuwse ‘linguïstic turn’ waarin alles taalfilosofie lijkt te zijn geworden bovenop de mateloze studie van (de interpretatie van) de geschreven teksten zelf in plaats van een studie van de werkelijkheid). Mensen als Galilei hadden een nieuwe vorm van wetenschap geopend, precies door heel bewust alle boekenwijsheid en ‘geleerdheid’ te verwerpen (al dan niet met een legitimerend beroep op de ‘onwetendheid’ van Socrates als de ware wijsheid) ten gunste van louter empirie/experiment en het ‘gezonde verstand’ – en die bv. in de filosofie werd gevolgd door buitenacademische denkers als Descartes, Spinoza, etc. Maar die modern-wetenschappelijke revolutie lijkt althans aan de universiteiten grotendeels te zijn teruggedraaid…
Voor zover ik weet is Huntington in elk geval in de islamitische wereld als een oorlogsverklaring uitgelegd.
Heb je daar een bron van? 😉
Ik geloof trouwens graag dat allerlei bekende moslimintellectuelen, zoals Said en Ramadan, het als zodanig opvatten en dat de meeste witte professoren zich achter hen schaarden want ik weet dat op de Nederlandse universiteiten Huntington intens wordt gehaat. Ik heb echter niet de indruk dat deze haters het boek hebben gelezen: reeds de titel roept enorme weerzin op bij linkse mensen die vreemd genoeg radicaal conservatief zijn geworden in hun streven naar harmonieuze eenheid, ook tussen moslims en niet-moslims, zodat ze een boek dat ‘The Clash of Civilizations’ niet eens willen aanraken, laat staan lezen.
Om in de geest van Jona’s artikel te blijven: helaas zijn deze haters geen serieus te nemen wetenschappers maar kwakwetenschappers die fundamenteel aan de linkse kwaal lijden dat ze ideaal en werkelijkheid niet uit elkaar kunnen houden (maar zich uitstekend kunnen handhaven op de universiteiten door elkaar te citeren als bron!). Hoe dat werkt m.b.t het islamdebat heb ik uitgelegd aan de hand van Nietzsche’s concept van de Laatste Mens: http://gebandvanjoop.blogspot.nl/2016/03/de-drie-posities-in-het-islamdebat.html. Een mooi voorbeeld ervan zagen we bij de Arabische Lente: alle ervoor doorgeleerde ‘experts’ juichten op TV deze opstand toe onder de toezegging dat de dictaturen nu worden vervangen door liberaal-seculiere rechtsstaten. Op dezelfde wijze werd Erdogan eerder al toegejuicht door alle progressieve ‘intellectuelen’ als bewijs dat islamfundamentalisme compatibel is met een democratische rechtsstaat. Maar de Arabische Lente bracht geen seculiere rechtsstaat maar ’theodemocratie’ (en oorlog en genocide). En Erdogan lijkt nu het werk van IS te willen vervolmaken: een groot islamitisch kalifaat dat de regio domineert. De ‘experts’ zitten er keer op keer faliekant naast terwijl Huntington keer op keer gelijk heeft gekregen tot en met de oorlog in Oekraïne aan toe!
Met oorlogsverklaringen of racisme heeft het werk van Huntington overigens niets te maken: zijn boek was een reactie op Fukuyama’s ‘The End of History and the Last Man’ waarin Fukuyama betoogde dat het liberalisme overal zal zegevieren op grond van de onvermijdelijke ontwikkeling technologie –> vooruitgang –> middenklasse –> rechtsstaat. Huntington beweerde in de kern dat de geschiedenis niet ten einde is maar zich hervat langs culturele lijnen: politiek wordt niet meer zozeer gebaseerd op ideologie (zoals Fukuyama’s liberalisme) als wel op grond van cultuur en identiteit zodat er culturele machtsblokken zullen ontstaan met aan de grenzen ervan mogelijk conflicten (zoals in die zin de oorlog in Oekraïne welhaast onvermijdelijk was omdat de grens tussen de Westerse culturele invloedssfeer en de Russisch-orthodoxe culturele invloedssfeer precies door Oekraïne – ‘grensland’ – loopt). Merk op dat op grond van Huntingtons werk een inval in Irak ook niet kan worden gerechtvaardigd: alleen als je denkt dat de westerse waarden van democratie en rechtsstaat superieur zijn (zoals bij Fukuyama) kun je denken dat het een goed idee is om democratie naar Irak te brengen (en alleen dan kun je denken dat de Arabische Lente liberalisme aan de macht zal brengen)…
Huntington is een schoolvoorbeeld van een zichzelf vervullende profetie. En daar hebben neoconservatieven inderdaad alles mee te maken.
Je opmerking doet me denken aan een artikel van Poetins ‘mad dog’, ideoloog Dugin, van nog maar enkele dagen geleden waarin hij de wereld waarschuwt voor een Derde Wereldoorlog aangezien de VS in Syrië Rusland zouden provoceren tot een directe, onderlinge oorlog om zo hun invloed in Syrië (en de rest van de wereld) te kunnen blijven uitoefenen. Ikzelf geloof niet zo in dit soort complottheorieën (één stap verder en alle wereldpolitiek is ‘één groot Joods complot’…). Maar evengoed is de boodschap van Poetin en Doegin niet mis te verstaan: zij accepteren geen Amerikaanse bemoeienis meer in hun regio (zoals in Syrië). Op dezelfde manier is China begonnen met het militariseren van de Zuid-Chinese Zee waarbij de Chinese generaals al sedert enkele jaren oorlogszuchtige taal naar de VS uitslaan met de boodschap dat China niet zal wijken voor Amerikaanse oorlogsschepen in die zee. Ook Erdogan tart bewust de VS door bv. de Amerikanen plus kernwapens op haar NAVO-basis te Incirlik te gijzelen. En China, Rusland en Erdogan benadrukken keer op keer dat ze de westerse cultuur fundamenteel afwijzen: hun herboren naties, die zelfs de VS wensen uit te dagen, hervinden hun kracht in hun eigen, oeroude antiliberale en antiwesterse tradities. Zoals ook de moslimwereld uberhaupt niet meer gelooft in de westerse waarden maar het nu probeert op basis van de eigen islamitische cultuur. Kortom, exit Fukuyama met zijn universalistisch liberalisme terwijl Huntington dit alles zelfs tot in de detalis al heeft voorspeld (inclusief een mogelijke Derde Wereldoorlog als de VS toch de militaire confrontatie zal aangaan met China in de Zuid-Chinese Zee).
Huntington voorspelde aldus precies wat er nu gaande is: onder andere Rusland, China en de moslimwereld accepteren geen Amerikaanse bemoeienis of westerse invloeden meer maar willen regionale supermachten zijn, gebaseerd op hun eigen cultuur en religie. Dit is allemaal niet in het belang van de VS of het Westen die haar invloed teruggedrongen ziet en zich omringd ziet door nieuwe vijanden die zich bovendien niet meer rationeel zoals de Sovjet-Unie maar ‘irrationeel’ op grond van nationalisme en religie – eer i.p.v. zelfbehoud – gedragen. Als je toch gelooft dat dit allemaal het werk is van het Westen, zelfs van Huntington zelf, om zo bewust de hele wereld in vlammen te zetten, ja, dan zie ik weinig verschil met Doegin.
Niets van wat u schrijft weerspreekt mijn bewering dat Huntington een schoolvoorbeeld is van een zichzelf vervullende profetie. En dat neoconservatieven daar inderdaad alles mee te maken hebben.
Een Derde Wereldoorlog voorspellen is triviaal. We hebben er sinds de Middeleeuwen al vijf gehad, dus dat is gewoon een kwestie van lang genoeg wachten.
Laat me u een hint geven:
https://en.wikipedia.org/wiki/Self-fulfilling_prophecy
“A self-fulfilling prophecy is a prediction that directly or indirectly causes itself to become true, by the very terms of the prophecy itself, due to positive feedback between belief and behavior.”
Tweede hint: probeer Macchiavelli eens ipv de schijntegenstelling Huntington vs. Fukuyama.
Het zogenaamde verband tussen Huntington en Irak bestaat niet. Lees het boek van John Perkins en je snapt het.
Koop het voor me en stuur het op, dan zal ik het lezen. Tot dan bevat uw commentaar het verreweg lamlendigste argument dat er op internet te vinden is.
Want als ik alle onzinnige aanbevelingen had gevolgd die ik ooit op internet ben tegengekomen was ik nu al lang en breed failliet geweest..
Nee, het staat niet bij ons in de bibliotheek.
Bovenstaande ‘ruzie’ over Huntington toont naar mijn mening precies de reden van de teloorgang van de universiteit. Ik wees er al op dat de moderne wetenschap en filosofie uitdrukkelijk is ontstaan buiten en zelfs tegen de (middeleeuwse) universiteiten en dat de huidige universiteiten weer verontrustend veel gelijkenis vertonen met die van de middeleeuwen: in zichzelf gekeerd, heel professioneel (met veel technisch jargon) en daardoor in toenemende mate gefixeerd op woordbetekenis en tekstanalyse, werkend vanuit een ivoren toren en losgezongen van de wereld. Erasmus voorzag de revolutie die de universiteiten irrelevant zou maken in de moderne tijd en maakte zich vrolijk om de academici die zich vooral bezig zouden houden met het tellen hoeveel engelen er op een speldenknop passen. Ook het huidige academische bedrijf excelleert in heel subtiele distincties en ander onbenullig mierenneuken waarbij men zorgvuldig op elkaar voortbouwt om zo de illusie in stand te houden dat men niet in het luchtledige werkt: de huidige academici zitten als het ware op een wolkje waarbij men elkaar goed vasthoudt maar waar men niet ziet dat dat wolkje steeds verder van de wereld geraakt.
Maar ook bij ons gloort al de nieuwe buitenacademische wetenschappelijke revolutie die opvallenderwijs gelijke tred houdt met – opnieuw zoals ook toen – de huidige politieke strijd van elite/academici tegen burgerij/gepeupel. Zie bv. dit uitstekend artikel: “We are tired of “these” experts” (https://www.socialeurope.eu/2016/09/we-are-tired-of-these-experts/). Net als de bestuurlijke elite vormen de academici welhaast een kaste of nog beter: een religieuze sekte. De universiteit zou een plek moeten zijn waar de geest open is, maar haar geest is steeds meer gesloten geraakt: de academici vormen een afgesloten incrowd waar buitenstaanders niet alleen geen toegang toe hebben maar waarin dissidenten – wetenschappers die twijfels plaatsen bij het gehanteerde ‘paradigma’ om een term van Kuhn te gebruiken – als lepralijders uit de gemeenschap worden verstoten. In de exacte wetenschappen is er volgens mij nog wel een open geest en een voor iedereen open gemeenschap (zie bv. http://fqxi.org/community), maar marxisten en andere linkse activisten lijken de ‘zachte’ wetenschappen met heuse intellectuele terreur tot een bepaald paradigma te hebben gedwongen met de zwaarste straf voor elke dissident. Dat paradigma is dat minderheden – vrouwen, zwarten, moslims (maar niet joden) – hartstikke en totaal institutioneel worden onderdrukt en dat dit het grootste onrecht ter wereld is en dat zelfs, ja vooral de wetenschapper voor alles zijn best moet doen dit onrecht te bestrijden (want de wetenschapper zou zijn valse bewustzijn tijdens zijn studie achter zich hebben moeten laten en hier dus een voorname maatschappelijke taak hebben). Eenieder die of een nuance wenst te plaatsen bij die ‘totale’ onderdrukking of die twijfelt of dit het grootste onrecht is, krijgt onmiddellijk de lepra-sticker opgeplakt: zo iemand is dan een seksist, racist, ja, zelfs de nieuwe Hitler als hij al te openlijk of luid zijn dissidente mening verkondigt. Maar let op: misschien is er over een paar jaar weer een nieuw (en even idioot) paradigma want de universiteiten worden bovenal geterroriseerd door simpelweg de studenten zelf waarvan elke generatie weer een nieuw, modieus links paradigma aan iedereen wil opleggen (en omdat de docenten wel genuanceerder en verdraagzamer zijn maar ook zelf groot zijn geworden met zo’n denkwereld en die in wezen ook aan de studenten doorgeven missen ze de kracht om voldoende weerstand te bieden aan de terreur).
Huntington is een geleerde, fatsoenlijke man die alleen al daarom respect verdient; hij is nota bene z’n hele leven Democraat geweest dus niet eens een Republikein (heel belangrijk voor linkse mensen want Democraat = deugen en Republikein = monster). Met fascisme of extreem-rechts heeft zijn werk dan ook niets te maken (ook niet met de inval in Irak trouwens), maar zijn grote zonde is dat zijn ideeën wel bijzonder goed op de werkelijkheid passen (niet onbelangrijk voor een wetenschapper zou je denken) maar niet – en dat is veel belangrijker in de huidige academische wereld – in het huidige, modieuze linkse paradigma! Dus wordt hij door de academische wereld verketterd als extreem-rechts en besmeurd met andere onzin. Een ander typisch geval is Peter Sloterdijk: net als Huntington een overtuigde sociaal-democraat maar wel een originele, dwarse denker wiens ideeën en scherpe inzichten (geen onverdienstelijke filosoof dus, zou je denken) aldus niet passen in het huidige, door de academische wereld als heilig verklaarde, discourse der multiculturalisme en andere zotheden. En dus wordt ook Sloterdijk gehaat en verguisd als extreem-rechts en zo. Dat slaat nergens op, maar het is de gangbare ‘intellectuele’ uitdrukking van diepe, diepe minachting voor de dissident (‘de ketter’ om in religieuze termen te blijven). De argumenten verzint men er later wel bij: Huntingtons werk zou een “oorlogsverklaring aan de moslimwereld” zijn, lees ik hierboven. Op geen enkele manier valt dat uit zijn werk te halen, maar dat doet er niet toe want het enige dat telt is dat Huntington moet worden vernederd en uit de gemeenschap verstoten.
De universiteit heeft op deze wijze – als echoput – geen toekomst: als dissidente of überhaupt originele inzichten niet zijn toegestaan, is het evident snel afgelopen met de universiteit als frontlinie van de kennisvergaring (al zou het als religieuze sekte natuurlijk eeuwig kunnen blijven bestaan). Nu is er nog een hechte wisselwerking tussen politiek en universiteit: politici zijn universitair geschoold en onderbouwen hun politiek beleid graag met wetenschappelijke rapporten. De twee elites bekrachtigen zo elkaar in hun ‘progressieve’ waarheid c.q. links activisme en hun diepe minachting voor het lekenvolk. Maar er zal snel een moment komen dat iedereen ziet dat de keizer geen kleren draagt: ik gaf hierboven al het voorbeeld van de experts die er helemaal naast zaten met hun analyse van de Arabische Lente. Het volk is de aldoor falende academici nu al beu en weldra zullen de politici (moeten) volgen. Het huidige academische curriculum zal verdwijnen in de vergetelheid, maar het werk van Huntington en Sloterdijk zal blijven.
Bovenstaande ‘ruzie’ over Huntington toont naar mijn mening precies de reden van de teloorgang van de universiteit. Ik wees er al op dat de moderne wetenschap en filosofie uitdrukkelijk is ontstaan buiten en zelfs tegen de (middeleeuwse) universiteiten en dat de huidige universiteiten weer verontrustend veel gelijkenis vertonen met die van de middeleeuwen: in zichzelf gekeerd, heel professioneel (met veel technisch jargon) en daardoor in toenemende mate gefixeerd op woordbetekenis en tekstanalyse, werkend vanuit een ivoren toren en losgezongen van de wereld. Erasmus voorzag de revolutie die de universiteiten irrelevant zou maken in de moderne tijd en maakte zich vrolijk om de academici die zich vooral bezig zouden houden met het tellen hoeveel engelen er op een speldenknop passen. Ook het huidige academische bedrijf excelleert in heel subtiele distincties en ander onbenullig mierenneuken waarbij men zorgvuldig op elkaar voortbouwt om zo de illusie in stand te houden dat men niet in het luchtledige werkt: de huidige academici zitten als het ware op een wolkje waarbij men elkaar goed vasthoudt maar waar men niet ziet dat dat wolkje steeds verder van de wereld geraakt.
Heb de nogal academische discussie gelezen en de gedachte dringt zich aan mij op dat wij, het ‘gemene’ volk hier niet veel aan heeft hebben). Wij zijn meer gebaat bij praktische oplossingen. Dus laat de wereld vooral niet geregeerd worden door theoretici.