Over een paar maanden zijn er verkiezingen. De twee grootste partijen hebben al aangekondigd dat er geen geld meer mag naar de culturele sector (PVV) of studierichtingen zonder arbeidsmarktperspectief (VVD). Dat bedreigt enkele oudheidkundige musea en opleidingen. De oudheidkunde heeft er dus wel eens beter voorgestaan en daarom ben ik de verkiezingsprogramma’s gaan bekijken. Wat hebben de beleidsvoornemens van betekenis voor de oudheidkunde? Vandaag de Partij voor de Dieren.
Dat programma sluit mooi aan bij het stukje over de SP van gisteren, waarin ik erop wees dat open access voor de socialisten geen thema leek. De PvdD is op dit punt uitgesprokener:
Wetenschappelijke artikelen en rapporten die (deels) met publiek geld zijn gefinancierd, zijn gratis en zonder belemmeringen in te zien.
Keurig, maar helaas blijft het daarbij. Ik ben nieuwsgierig wat de PvdD wil doen om mensen te compenseren die de afgelopen jaren hebben moeten betalen om in te zien wat met hun geld is vervaardigd.
Verheugend is dat de Partij voor de Dieren “kiest voor herstel van het hart van een vrije samenleving: een bloeiende kunst- en cultuursector” en daarom het budget voor kunst, cultuur en erfgoed structureel wil verhogen. Het zou inderdaad tof zijn als enkele bezuinigen op musea werden teruggedraaid maar ik denk toch niet dat ik zomaar op de PvdD kan stemmen.
Waar ik twijfel, is dat volgens de PvdD de overheid het kunst- en cultuuraanbod moet faciliteren. Elke archeoloog veert hierbij op, want de partij maakt hier een keuze in een actuele kwestie. Zoals bekend wordt momenteel de Romeinse Rijksgrens, de limes, in Nederland “op de kaart gezet”. Dat is in principe een erfgoed-aangelegenheid die wordt gefinancierd door drie provinciale overheden (Zuid-Holland, Utrecht en Gelderland). Het probleem hierbij is dat daar ook wetenschappelijke informatie wordt overgedragen en dat deze overdracht niet meteen een taak is die je bij een overheid zou willen neerleggen. Daar gaat de politiek niet over maar de PvdD lijkt dat dus wel te willen.
Even heb ik gedacht dat de PvdD de complexiteit van de materie niet volledig heeft doorgrond. Je schrijft een stuk over kunst en cultuur en ziet over het hoofd dat er soms een overlap is met de wetenschap – dat kan gebeuren. Het kan ook zijn dat ik zelf iets niet goed begrijp. Tot slot is mogelijk dat de partij er wél aan heeft gedacht, want ze heeft wel een standpunt over het archeologisch erfgoed:
De Rijksoverheid bevordert herbestemming van monumenten en stimuleert gemeenten om cultuurhistorische en archeologische waardekaarten op te stellen.
Akkoord, dit ligt zó voor de hand dat ik me afvraag waarom het in een verkiezingsprogramma staat.
Hoe dat ook zij: meer valt er voor oudheidkundigen niet op te maken uit het programma van de Partij van de Dieren. Indien mijn stem uitsluitend zou worden bepaald door oudheidkundige belangen, zou ik eerst eens opheldering willen hebben over de vraag of de overheid volgens de PvdD ook de wetenschappelijke kant van een cultuuruiting moet faciliteren.
Je kunt overheidsgeld maar een keer uitgeven. Wat zowel landelijk Haags als lokaal gebeurt. Het uitgeven zou moreel-ethisch getoetst moeten worden aan het maatschappelijke belang. Maar waar liggen in de praktijk de prioriteiten? Neem Amsterdam (720 miljoen aan subsidies in 2016). In 2015 zouden de subsidies die de stad verleent eindelijk eens onder de loep worden genomen. De VVD schreef,
“In het coalitieakkoord hebben VVD, D66 en de SP afgesproken om de komende jaren de vele subsidies die Amsterdam verstrekt tegen het licht te gaan houden. Deze vernieuwing van de subsidies zal uiteindelijk moet en leiden tot een structurele besparing van €30 miljoen per jaar. Raadslid Rik Torn: “Wat betreft de VVD heeft Amsterdam recht op een vernieuwd, transparant subsidiestelsel. Wij vragen het stadsbestuur dan ook duidelijkheid over de stand van zaken met betrekking tot de vernieuwing van de subsidies.”-
En dan doodleuk bijna honderd miljoen meer aan subsidies uitgeven dan in 2015 (toen 625 miljoen). Heel gek, het datapunt.amsterdam vermeldt geen kunstsubsidies in het voorpagina-overzicht, en houdt het op ruim 1.9 miljoen voor cultuur. Terwijl het subsidieoverzicht van de stadsbegroting bijna 150 miljoen begroot (149.241.655) aan kunst&cultuur subsidies (subsidies v.a. pagina 325, k&c v.a. pagina 340). Zie wie wat en hoeveel krijgt, en vraag u af of dat qua maatschappelijk belang en moreel-ethisch gezien een hogere prioriteit moet hebben dan b.v. ‘meer handen aan het bed’. Of kleinere klassen. Of munitie voor de krijgsmacht. Of oude geschiedenis en archeologie. Want kennis over het verleden kan inzicht bieden in het heden. Al was het maar om fouten uit het verleden niet te herhalen.
Terug naar Mokum. Andere potjes voor allerhande schrijpende zaken mogen dan leeg zijn, maar toch leuk dat in Amsterdam het Aslan muziekcentrum dik vier ton, het calefax rietkwintet ruim 30.000 en Caspar Rpak ruim 35.000 beurt. Zelfs Dood Paard is niet met een dooie mus blij gemaakt, want kreeg 194.790. Ook vele tientallen andere kunst&cultuur clubs vielen weer dik in de prijzen.
https://d66.nl/d66-en-sp-dienen-initiatiefwet-kleinere-klassen/
http://regio.tpo.nl/2016/10/27/sinterklaas-is-weer-amsterdam-720-miljoen-euro-aan-subsidies-uitgedeeld/
http://www.parool.nl/binnenland/dit-zijn-de-plannen-van-de-kersverse-coalitie-in-amsterdam~a3671013/
http://vvdamsterdam.nl/article/5136/VVD-vraagt-duidelijkheid-over-aanpak-subsidies/ -2015
https://www.amsterdam.nl/publish/pages/732772/begroting_2016_off-line_05112015.pdf -subsidies a raison van 720 miljoen vanaf pagina 325
Dit is op Kattukse Vrienden voor Israël herblogd.
Wat betreft cultuursubsidies hier nog een interessant artikel: https://decorrespondent.nl/5139/de-duurste-subsidies-zijn-juist-rechtse-hobbys/703160726202-b4628216
De bedragen die genoemd worden in het stuk van Michiel Mans lijken misschien hoog, maar het zijn vanuit een breder perspectief gezien echt zeer kleine bedragen die de moeite van het bezuinigen bijna niet waard zijn, zeker gezien het in het geval van bijvoorbeeld Dood Paard één van de 2/3 toptoneelgezelschappen van Nederland betreft. Ik ga zelf niet vaak naar toneel, maar om voor zo’n luttig bedrag een heel toptoneelgezelschap om (bijna) zeep te helpen lijkt mij toch geen verstandige zet.