Cartoon

paradigma

Mijn goede vriend Richard gebruikte het bovenstaande plaatje een tijdje geleden op zijn blog, namelijk hier. Ik moest grinniken om de afbeelding, die treffend weergeeft hoezeer je standpunt kan bepalen wat je waarneemt, terwijl twee mensen ook allebei gelijk kunnen hebben. Ik downloadde het plaatje en het belandde in een map waarin ik meer van dit soort plaatjes heb, te gebruiken voor deze kleine blog. Zo om de twee weken zag ik het daar terug.

Nog vaker zelfs, want het plaatje is vrij populair op het internet. Er zijn gekleurde en anders getekende varianten. Maar welke variant iemand ook gebruikt, het is altijd weer om te illustreren dat waarheid betrekkelijk is en de heiligheid van het eigen gelijk relatief. Een sympathieke boodschap. Ik zou er wat voor over hebben als mensen wat vaker zouden denken dat de ander óók gelijk kan hebben. Dat zal ook de boodschap zijn geweest die de cartoonist wilde overdragen, maar het plaatje leent zich voor een andere interpretatie: dit zijn twee erg gemakzuchtige mensen.

Stel, ik zou ergens wandelen met mijn goede vriend Richard en we zouden ergens een negen of een zes op de straat geschilderd zien staan, en stel dat we werkelijk in debat zouden raken over de vraag welk cijfer bedoeld zou zijn. (Dit is geen erg plausibel voorbeeld overigens, want Richard en ik raken doorgaans te verdiept in een of ander stuk boekenwijsheid om op de omgeving te letten.)

Maar goed, stel dat we debatteerden over die cijfers. Ik ben er vrij zeker van dat we dan al snel in de omgeving rondkeken om te zien of daar nog meer cijfers geschilderd waren, die ons konden helpen achterhalen wat de cijferschilder kon hebben bedoeld. Het zou bijvoorbeeld kunnen zijn dat het cijfer vlak voor een blinde muur stond geschilderd, wat betekent dat één van de standpunten niet valt in te nemen. Of het zou kunnen zijn dat er even verderop een vier en een vijf op de grond stonden geschilderd. Kortom, de bedoeling van de maker zou wel te achterhalen zijn.

Om de ironie van dit blogstukje zelf maar te benoemen: zoals je die zes of negen van twee kanten kunt bekijken, zo kun je de cartoon ook op twee manieren interpreteren, namelijk als “de ander kan vanuit zijn standpunt bezien óók gelijk hebben” en als “dit zijn twee intellectueel luie mensen”. Daarvan komt alleen de eerste interpretatie overeen met wat de tekenaar bedoelde; de andere uitleg is gewoon een persoonlijke visie.

Ik breng haar naar voren omdat ik wel eens vermoed dat we vaak niet nieuwsgierig genoeg zijn om het naadje van de kous te willen weten en er te gemakkelijk van afzien te onderzoeken wie gelijk heeft. Het resultaat is dat iedereen leeft in een eigen informatiezuil (of filterbubbel, of hoe het deze maand ook mag heten). Dat is vaak onvermijdelijk, maar even vaak valt er een manier te bedenken om te ontdekken hoe de vork feitelijk in de steel zit. Ik constateer dat we dat niet zo vaak doen als we kunnen en zouden moeten.

Deel dit:

9 gedachtes over “Cartoon

    1. Ja, daarin bestaat maar één waarheid en dat is de mijne. 😉

      Meer in het algemeen geldt dat er geen probleem ter wereld zó groot is dat het niet eenvoudiger wordt wanneer iedereen eerst even komt luisteren naar wat ik ervan denk.

  1. Kees

    Beide cartoons (6-9 en 4-3) bevestigen weer eens mooi “mijn gelijk”, namelijk dat iedereen altijd gelijk heeft. Juist vanuit ieders eigen standpunt zie je de dingen zoals je ze ziet, dus zijn ze zo. Er is dus geen objectieve waarheid, of toch wel?
    Interessanter nog is de quantummechanische wetenschappelijke ‘waarheid’ over het waarnemen (1) in de relatie tussen de waarnemer (2) en het waargenomene (3): de waarnemer beïnvloedt het waargenomene. Wie kent niet de boeiende experimenten van de Japanner Masuro Emoto met ‘het geheugen van water’.
    In de sociale wetenschappen is dit zo klaar als een klontje.Vandaar de vaststelling dat “mensen niet zeggen wat ze doen en niet doen wat ze zeggen”, meestal tenminste.

  2. FransL

    Wel een beetje buiten wat Jona kwijt wil, maar de zes en de negen worden door een letterontwerper ALTIJD apart ontworpen. Dik-dun verschillen zijn heel belangrijk, hoe miniem ook voor de leesbaarheid, juist bij de schreeflozen. Basis is nog steeds de platte pen=ganzeveer, met de linksom neerhaal en rechtsom neerhaal. Een goede waarnemer kan zien wanner een teken ondersteboven staat, ook bij een O en S, n en u, etc.

Reacties zijn gesloten.