Dit kun je wel zeggen van de mens en zijn leven: de duur ervan is een stip, de materie veranderlijk als stromend water; zijn waarneming is vaag, zijn lichaam bestemd om uit elkaar te vallen en tot ontbinding over te gaan, zijn ziel dolend, zijn lot ondoorgrondelijk, zijn reputatie niet op een redelijk oordeel gegrond. Kortom, al het lichamelijke is als een rivier, al het geestelijke droom en illusie. Het leven is een strijd en een verblijf in een vreemd land, en roem bij het nageslacht is vergeten worden.
Wat kan ons dan een veilige doortocht geven? Enkel en alleen de filosofie. En die bestaat erin de god in je binnenste ongeschonden en ongedeerd te bewaren, boven gevoelens van genot en pijn te staan, niets zomaar te doen, niet te liegen en te huichelen, het niet nodig te hebben dat een ander iets doet of laat. En verder, wat je overkomt en toebedeeld wordt te aanvaarden, omdat je weet dat het daarvandaan komt, vanwaar je zelf gekomen bent.
En bovenal, de dood in vredige gezindheid af te wachten, in de overtuiging dat die niets anders is dan het uiteenvallen van de elementen waaruit ieder levend wezen is samengesteld. Als er voor de elementen zelf niets angstaanjagends is in het voortdurend overgaan van de ene toestand in de andere, waarom zou je dan opzien tegen de verandering en het uiteenvallen van het geheel? Dat is toch volgens de natuur en wat volgens de natuur is, is nooit slecht.
Marcus Aurelius, Persoonlijke notities 2.17; vert. Simone Mooij
Mijn held, inspirator en, vaak ook, steun in moeilijke tijden.
Mooi gezegd, maar het riekt allemaal toch ook een beetje naar tegeltjeswijsheid.
“Tegeltjeswijsheid”… ja, want zo diep gaat ons inzicht helemaal niet. We weten immers niet zoveel. Zoals Marcus Aurelius het zelf zegt: “zijn waarneming is vaag … zijn ziel dolend, zijn lot ondoorgrondelijk.” Ons diepste inzicht blijft zo wat aan de oppervlakte. Ik gebruik er zelf ook woorden als “scheurkalenderwijsheid” voor, maar het is het beste wat er is.
Wat nu volgens u riekt naar tegeltjeswijsheid, kan 2000 jaar geleden best revolutionair geweest zijn. Maar, belangrijker: realiseer je wel dat dit opgeschreven werd door een Romeins keizer, bij wie alle macht van het grote rijk samenkwam. Een absoluut vorst. Hij had een macht waar wij ons niets bij kunnen voorstellen. Die van Putin is veel minder dan de macht die een Romeinse keizer had. Die dus voortdurend naar de mond gepraat werd en met mensen kon doen wat wij met vliegen doen. Die zelfrelativering bij MA was dus ook een manier om met twee benen op de grond te blijven staan.
Indrukwekkend. Ik zie het Putin nog niet opschrijven….
Dit is absoluut geen tegeltjeswijsheid. Dit zijn diepe gedachten, die ook de tegenwoordige mens troost en inzicht bieden. Het is frappant dat een mens van 2000 jaar geleden deze gedachten kon hebben. De troost zit hem ook daarin, dat Marcus Aurelius voor hetzelfde raadsel stond als de mens van nu, nl. wij weten niet wie we zijn en waar we later heen gaan. Wij hoeven niet bang te zijn voor de dood, goed leven is belangrijk en verder is het verstandig om alles zijn gang te laten gaan. Wij kunnen er namelijk helemaal niets aan veranderen.
Absoluut mee eens. Ik vind het bijna ontroerend, zulke persoonlijke gedachten van zo lang geleden. Bovendien goed geformuleerd en volledigI in lijn met mijn eigen gedachten over dit ondermaanse. Smaakt naar meer, dus heb het boek meteen besteld.
Prachtig ! Mijn dag begint weer goed!
Fantastisch! Heel mooie gedachten en mooi verwoord.
Beste, ik probeer de ‘feed’ aan te tikken, maar geen reactie. Wat mis ik. Graag volg ik de mainzerbeobachter
Daar is iets mis mee, maar de host kan het niet ontdekken. Ik heb eerlijk gezegd de moed opgegeven.
Alternatieve oplossing: Mijn webbrowser is Google Chrome. Door mij geoormerkte websites (bookmarks) staan in de balk bovenaan het scherm. Ik hoef dagelijks maar de icoontjes aan te klikken om een rondje te maken langs de websites die ik interessant vind. Jona is zó productief dat er dagelijks verse kost beschikbaar is op Mainzer Beobachter.
“wat volgens de natuur is, is nooit slecht.”
Arsenicum is geheel natuurlijk, maar toch slecht voor de menselijke gezondheid.
Dat moet de Simone Mooij zijn die vrijdag op 87-jarige leeftijd is overleden…