De twintigste eeuw bestaat niet. Zoveel is duidelijk als je Trouw leest. De krant publiceerde een tijdje geleden een stuk over de negentiende-eeuwse theorie dat Jezus niet had bestaan, en deed daar in een hoofdredactioneel commentaar nog een schepje bovenop (de discussie zou zijn geëindigd zonder bewijs vóór Jezus’ bestaan). Toen men inzag dat men een complete eeuw aan wetenschap had genegeerd, zei men dat dit “nuance” had verdiend. Dan ben je net zo onwetenschappelijk als – ik noem eens een opvallend voorbeeld – Donald Trump.
Onlangs was het weer raak: in een stuk over Mithras werden allerlei verouderde theorieën herhaald. Dat er een Mithrasfeest was op 25 december bijvoorbeeld en dat de christenen dat hadden overgenomen. Nul bewijs, gewoon een verouderde theorie. De cultus is niet verspreid door soldaten – en dat is geen inzicht dat alleen specialisten kennen, dat kunt u vinden in publiekstijdschriften als Ancient Warfare. Dat er in Elst een mithraeum zou zijn is niet eens verouderd, het is kletskoek. Als ze daar bij Trouw ontdekken dat er in de twintigste eeuw onderzoek is gedaan naar Mithras, zullen ze wel weer zeggen dat de berichtgeving nuance behoefde.
En vandaag ging de krant opnieuw nat. “Gaat ‘Adam en Eva’ over de zonde?” Twee mensen die ik zeker respecteer, Janneke Stegeman en Peter Nissen, leggen uit dat dit een interpretatie is van Augustinus. Maar, zo zegt Nissen:
Je kunt de Bijbel heel goed antropologisch lezen, als een verslag van de ontwikkeling van menselijke ontplooiing.
Onweerlegbaar. Eva’s ogen gaan open.
Maar voor wie is dit nieuws? Ik herinner me hoe ik in 1983 in de Amsterdamse Stadsschouwburg een Adam in Ballingschap (het stuk van Vondel, in een regie van Hans Croiset) heb gezien die precies deze dimensie benadrukte. Ik denk dat er maar heel weinig mensen zijn die het verhaal van de zondeval nog lezen als een val. Ook de christelijke doelgroep van Trouw leest weleens een boek.
Ik begin een beetje moe te worden van Trouw. Er zijn in de oudheidkunde in de twintigste eeuw allerlei dingen gebeurd, zowel in het onderzoek als in de publieksreceptie. Door niet de eigen tijd maar het jaar 1900 als referentiepunt te nemen, heb je gemakkelijk een leuk stukje en is de krant zonder veel moeite snel vol, maar door op deze manier over de Oudheid te schrijven loopt Trouw wél een eeuw achter de feiten aan. Dat kun je als krant niet willen.
is de krant snel voor > (vermoedelijk) is de krant snel vol
En verder is iedere krant slecht op zijn eigen manier. Trouw heeft leuke en deskundige schrijvers over taal (Ton den Boon!). Voor taalonderwerpen is de Volkskrant dan juist weer onvoorstelbaar slecht.
Interessante observatie, daar had ik nog niet zo bij stil gestaan.
(Tolstoj-allusie herkend.)
Verbeterd, dank je wel.
Er is meer dan genoeg bewijs voor het bestaan van Jezus; ondertussen zijn er wel 10 doornenkronen, hout voor zes kruizen, vier lijkwades en 20 liter bloed teruggevonden…..
Vergeet zijn voorhuid niet, die door snode Fransen uit Antwerpen werd gestolen.
Er zijn nog steeds mensen voor wie de gedachten die Trouw in dit artikel wegeeft dus nog steeds uitdagend en revolutionair zijn. Overschat je de (christelijke) goegemeente niet, Jona?
Zitten die niet vooral bij het Nederlands Dagblad, het Reformatorisch Dagblad en het Katholiek Nieuwsblad?
Veel pkn-leden zijn van orthodoxe snit, denk aan de vroegere (synodaal) gereformeerde kerk, de meesten van hen waren en zijn misschien nog op Trouw geabonneerd.
Ook (voor sommigen: zelfs) die ‘mensen’ lezen wel eens een boek; of een bescheiden blog….
U heeft gelijk.U heeft altijd gelijk over oudheidkunde.
Dankzij de Mainzer Beobachter heb ik meer geleerd over geschiedenis dan op de middelbare school en op de universiteit.
Neemt niet weg dat ik, geriatrische Belgische expat in Frankrijk, Trouw een van de interessantste Nederlandstalige kranten vind.
Anders, meer bedachtzaam.
Oudheidkunde is niet hun fort, dat klopt.
Mijn uithoek in Frankrijk is paradijselijk , maar de papieren versie van Trouw is niet te krijgen.
Ondanks mijn pogingen:niemand kent daar Frans, behalve Sylvain Ephimenco.
Maar die houdt zich uiteraard niet bezig met abonnementen.
Mainzer Beobachter online: de beste blog voor Nederlandstalige
lezers die willen nadenken.
Het zou me zeer verdrieten mocht U er de brui aan geven.
Bedankt voor al uw publicaties: U heeft mijn intellectuele leven verrijkt
“Ik denk dat er maar heel weinig mensen zijn die het verhaal van de zondeval nog lezen als een val.”
Dat zou nog wel eens tegen kunnen vallen; ik las ergens dat 24% van de Nederlanders de Evolutietheorie verwerpen (al is het erg moeilijk om op internet data te vinden). Dat is natuurlijk geen excuus voor een krant die pretendeert kwaliteit te leveren (wat al een jaar of vijf domweg niet het geval meer is – sinds Trouw niet meer “Misschien wel de beste krant van Nederland, zeg maar).
Het betreffende stuk in Trouw heb ik niet eens aangeklikt. De kop was wel genoeg. Christenen plagen op internet is een hobby van me, maar middels stropoppen lukt dat niet zo goed. Dus is mijn strategie al jaren er eerst achter te komen wat mijn beoogde slachtoffer nou eigenlijk gelooft. Uit ervaring kan ik melden dat elke vooronderstelling een dikke kans van fallen heeft.
Waarom zou een Trouw Ancient Warfare gelezen moeten hebben? Hoe hadden zij kunnen weten dat daar iets in stond dat betrekking had op hun artikel? Als een journalist googlet op ‘mithras soldiers’ om verschillende visies te vinden zal ie AW niet tegen komen.
Janneke Stegeman is van 1980, die zal een opvoering van Vondel uit 1983 wel niet hebben gezien. Zo wel, dan had je haar wel gehoord 🙂 Peter Nissen, een kerkhistoricus van 1957, had je daar wel kunnen aantreffen. Maar waarom zou die opvoering een referentiepunt kunnen zijn? Een toneeluitvoering vertolkt doorgaans niet de ‘gevoelens van het volk’ maar probeert juist iets te brengen dat afwijkt. Het illustreert eerder dat de opgevoerde visie een rariteit was. Niet iets wat in dat tijdsgewricht al enige importantie had.
Ja, lezers van Trouw lezen vast wel eens een boek. Maar niet jouw boek, en dat steekt je. Ik proef hier meer een ‘jalousie de metier’ dan opbouwende kritiek.
Ik heb even moeten nadenken hoe ik hierop moest antwoorden. Maar ik denk dat het gaat om het volgende.
Natuurlijk hoeft Trouw Ancient Warfare niet te lezen en ook geen Vondel-opvoeringen te kennen die ik wel ken. Dat zou idioot zijn. Ik noemde die twee om te illustreren dat de publieke kennis een andere is dan de journalisten aannemen. Zij hebben als norm voor publieke kennis vermoedelijk een groep behoudende christenen genomen.
Dat kan, als dat ook je lezerspubliek is. Zou dit stuk hebben gestaan in het Nederlands Dagblad, ik zou er geen probleem mee hebben gehad. Maar Trouw wil grotere groepen bereiken. Zeg maar PKN-christenen en katholieken, plus een grote groep “ietsisten”. Als dat je ambitie is, moet je geen behoudende groep christenen als norm nemen. Dat is zoiets als anti-vaxxers of creationisten nemen als norm.