Ze had geld en hoefde niet te werken als ze het niet wilde, al deed ze het wel. En ze droeg de kleren die bij Frank Govers in de etalage hingen. Ze liep de winkel binnen, paste wat in de etalage hing en wanneer het paste, kocht ze het zonder alternatieven te bekijken. Het verbaasde me.
Aanvankelijk dacht ik dat het was omdat het haar eigenlijk niet interesseerde: ze kocht waarvan ze wist dat het goed was en wilde er verder geen tijd aan verspillen. Maar dan hoef je niet naar Frank Govers en hoef je ook niet te nemen wat in de etalage hangt. Toen ze ook nog eens van een mantelpak met een volgens mij best aardig blokpatroon zei dat het lelijk was, begreep ik het helemaal niet meer.
“Het is werkkleding,” legde ze uit. Ze werkte met mannen en door demonstratief te tonen dat ze zich kon laten kleden door Frank Govers, toonde ze dat ze geld had en werd ze serieus genomen.
Oké, ik had mijn les geleerd. Mensen dragen dus niet alleen kleren omdat ze functioneel zijn of om er leuk uit te zien, twee motieven die ik begreep, maar ook om een signaal af te geven aan de buitenwereld.
Ik zou het voorval, ergens rond 1986 of zo, zijn vergeten als ik niet onlangs in de trein een dame zag zitten die een ander zeer herkenbaar kledingstuk droeg en vermoedelijk ook een signaal wilde afgeven. Maar wat bedoelt een vrouw als ze zich steekt in #thedress?
Vrouwen blijven voor mij ondoorgrondelijk.
Vriendelijke groet,
Ik snap dat nu opeens wel, dat je je kleren kiest, niet alleen op wat je mooi vindt, maar op wat ze uitdrukken. Nooit mee bezig gehouden, nu dagelijks een overweging.
In de 17e eeuw droeg men ook pofmouwen en molensteenkragen; zeer onpraktisch bij de arbeid, waarbij het signaal dus ook was: ik ben rijk genoeg om niet te hoeven werken…
Daarom ook vinden wij een bruine huid mooi: het toont dat je een dag kunt luieren op het strand.
De “Theory of the Leisure Class” van Thorstein Veblen is onverminderd actueel. Net als het vervolg overigens, “Theory of Business Enterprise”, waarin wordt uitgelegd waarom het marktmechanisme niet werkt en de zakenman in feite de grote saboteur is van de economie. Hij had ongelijk, maar de liberale zelfgenoegzaamheid is veel te ongenuanceerd.
Vandaar die parasols, buitenmaatse hoeden en handschoenen in de negentiende en vroege twintigste eeuw (zo fraai verstild verbeeld op impressionistische schilderijen): opdat de teer witte huid maar niet zou bruinen want anders zou men je ervan kunnen verdenken te moeten wérken bij weer en ontij… Cécile Narinx’ boek “Geluk is een jurk” brengt je beslist dichter bij een of het antwoord op je prangende vraag, ook vanwege de zelfspot van de auteuse.
Overigens ben ik van mening, dat leraren het zichzelf in hun klaslokalen en ten overstaan van bozige ouders een stukje gemakkelijker zouden maken, wanneer ze zich wat minder slonzerig zouden kleden. Zie ook ‘la bella figura’ van Italiaanse professori: wat een klasse (ik heb me er zojuist in Rome weer aangenaam over mogen verbazen).
Wat dacht je van een stropdas?
Nee, maar ja.
Nee. Toen Luns een stropdas droeg met kruisraketjes erop, werd een signaal afgegeven. Maar dat is echt een heel duidelijk signaal. Zeg maar dat het bedoeld is om als een boodschap te worden herkend. Zoals een T-shirt van een rockband, waarmee je je muzikale smaak wil tonen. Het is, om zo te zeggen, een afbeelding op de plek waar je een afbeelding verwacht.
Maar wat met dat Frank Govers-mantelpakje gebeurde, was subtieler. Het bevat geen afbeelding, de boodschap ligt in feit dát je het draagt. Zoals het feit dát je een veelbeschreven jurk aantrekt iets toont. Maar wát?
Ja. Want het feit dát je een stropdas draagt, toont dat je behoort tot de kantoorhoudende middenklasse. Of zoiets.
Heb er korte tijd een gedragen. Dat moest. Anders werd je gewoon niet serieus genomen. Daarna werd het een signaal als je er geen droeg. Zonder twijfel het meest idiote kledingstuk dat ik ken. Hoewel de kanten kraag die Gerardus noemt ook hoog scoort.
In het algemeen: ik denk dat veel kleding is bedoeld om een signaal af te geven. Status, stemming, sexueel, whatever. Zelfs die morsige broeken van jou. 😀
Ja, en dat signaal is: “Laten we ons niet om beuzelarijen bekommeren.”
😊
Het hele leven is één grote beuzelarij (Godlof).
Dat is cultuur gebonden – sterker nog, zelfs typisch Nederlands. Sinds ik in Suriname les geef ben ik me een stuk netter gaan kleden, al ben ik nog steeds de grootste sloddervos van de school.
Nog even een gewaagde draai aan het onderwerp: waarom denk je dat allochtonen (m/v) heel vaak merkkleding dragen terwijl dat in de regel (ver) boven hun budget gaat ?
Ik snap dit stukje niet. Echt niet. Wat wil je hiermee zeggen?
Dat JL het niet snapt. Daarom is de laatste zin een vraag.
Niks. Het is een vraag: waarom trekt iemand een jurk aan die zó duidelijk een bepaald signaal afgeeft en welk signaal is dat dan? “Gewoon een jurk die ze leuk vindt” kan niet langer bij een zó bediscussieerd iets, en los daarvan is het geen jurk die niemand snel zal aantrekken, aangezien ze dik maakt.
Ik vind de bedoeling nog steeds niet duidelijk, tenzij…zo’n bediscussieerd kledingstuk – was het een niqaab of zoiets (hoeft niet zo te zijn hoor)? En wat betreft die link naar het NOS-artikel in die tweet vandaag – vindt iemand het gek dat we de laatste tijd meteen aan een aanslag denken? Vindt iemand het gek? Van Ginneken en co. helpen echt niemand met dit soort gesus.
Mij ontgaat de pointe van het stukje eigenlijk ook een beetje. Ik mis in deze blog en de reacties een beetje dat de drager van bepaalde kleding niet alleen een signaal afgeeft om zijn/haar status en positie te etaleren, maar er ook een identiteit aan ontleent. Wat voor kleding geldt, geldt natuurlijk voor allerlei materiële zaken waar de mens zich mee omringt en zelfs voor zijn lichaam. Denk aan tatoeages en piercings.
Beste Luit, bij deze een niet ter zake doende maar des te gemeendere dankbetuiging voor uw boek over de Franken, dat ik met veel plezier en interesse heb gelezen.
En denk ook aan snelle wagens waarin mannen zich graag ‘kleden’ en aan een anjer in het knoopsgat en aan dure gouden brilletjes? Mijn man zegt: hoe komt het dat het meestal mannen zijn die haute couture ontwerpen voor vrouwen?
JL, hoe kom je op dit onderwerp? Was het vandaag soms rokjesdag? Is het niet fijn om in een vertraagde trein tegenover een mooi geklede dame te zitten die rustig een boek leest? Kan ook voorkomen!
Hoe ik erop kom? Eigenlijk niets meer dan de vraag welk signaal werd afgegeven.
En een mooi geklede dame, nee, dat was het niet. De jurk maakt dik.
Ter zake en bijgevolg irrelevant: de groten der aarde hebben de stropdas niet alleen achterwege gelaten, ze zetten nu ook hun tweede hemdsknoopje open. Je moet er eens op letten. Het wordt potsierlijk.
Gisteren kom ik een feest een bekend zanger tegen, die ik niet persoonlijk ken. Hij draagt een T-shirt met verwijzing naar de voetbalcub waar ik voor supporter. Wanneer ik vraag of hij weet of er al een nieuwe trainer is aangesteld, komt hij uit de lucht vallen. Hij had het T-shirt enkel gekocht voor de foto vooraan. Ik vraag me af of hij weet dat de Gotische letters op zijn rug de naam vormen van een groep hooligans en dat het beeld dat hem zo aansprak uit hun archieven komt…