De Vierwindstrekenbrug in Amsterdam mag dan niet het bekendste monument van de stad zijn, ze is daarom niet minder aardig. De brug ligt op de plaats waar de Jan van Galenstraat de Admiralengracht kruist, middenin een wijk waarin alle straten zijn vernoemd naar ontdekkingsreizigers. Vier beeldhouwwerken vertegenwoordigen de vier windstreken.
- Het noorden: een vissende Eskimo, geflankeerd door twee walrussen, staand voor een iglo;
- Het zuiden: een Masai-jager, geflankeerd door twee leeuwen, staand voor een hut;
- Het oosten: een Chinese stuwadoor, geflankeerd door twee schepen, staand voor een pagode;
- Het westen: een Amerikaanse zakenman, geflankeerd door twee auto’s, staand voor een kantoorgebouw (zie boven).
De maker van deze mooie beelden was Hildo Krop, een van de bekendste beeldhouwers uit de tijd tussen de twee wereldoorlogen. Een opschrift dateert de brug in 1932.
Er is echter meer te zien. Tegenover de Eskimo – je moet natuurlijk eigenlijk “Inuit” zeggen – is een trap waarvandaan je kunt afdalen naar de kade. Aan de voet van die trap staan nog twee beelden: aan de ene kant een moeder die speelt met een kind, vervaardigd door Jaap Kaas, en aan de andere kant de godin Flora, gemaakt door Hubert van Lith.
Ik vind het een leuk monument, al vermoed ik dat het grootse ontwerp van Piet Kramer – met vrouwen die de vruchtbaarheid representeren en mannen die het werkende leven vertegenwoordigen – tegenwoordig een beetje achterhaald is.
Maar Jona, een goed ontwerp is nooit achterhaald … Spreek dan liever van een tijdsdocument of een stijlperiode. Ik denk dat er geen stad in de wereld te vinden is die zo’n fraaie en samenhangende collectie expressionistische bruggen heeft als Amsterdam. Bruggen die in meerdere plaatsen prachtig samenvallen met hun bebouwde omgeving.
Je moet echt je toetsenbord reinigen !
> je moet natuurlijk eigenlijk “Inuit” zeggen
Nee. Inuit is de naam van één van de volken die in het Noorden van Amerika en Groenland wonen, maar er zijn ook andere volken daar die ook onder de Westerse verzamelnaam Eskimo’s vallen.
Dat ‘Inuit’ is alsof je alle Europeanen maar Duitsers moet noemen omdat een groot deel van de Europeanen zichzelf Duitser noemt, of de Nederlanders Hollanders noemen.
Leuk om te weten!
En dan nog is Inuit meervoud. Eén Inuit is een Inuk.
Aan de andere kant, “de Joepik zien zichzelf liever aangeduid als Eskimo.”
/wikinazi
Nee hoor. Inuk is een lokaal woord, Inuit is een woord in de westerse talen. We ontlenen nooit enkelvoud en meervoud afzonderlijk. Alleen voor Latijn en (soms) Grieks maken we een uitzondering. Voor de rest heeft het Nederlands gewoon zijn eigen grammatica. Eigenlijk is het al vreemd dat we in het meervoud niet ‘Inuits’ zeggen, en trouwens ook dat we niet Inuïts schrijven.
Dat is niet wat ik elders lees. Heb je een degelijke bron om me te overtuigen?
Het Noorden en Zuiden bestaan wel in absolute zin, het Oosten en Westen niet: op Hawaii is China het Westen de USA het Oosten. Oost en West in absolute zin behoren tot de restanten in onze taal uit de tijd van de platte aarde (zoals “de zon gaat op”).
Maar leuk dat ik deze brug, waar ik vele malen overheen gegaan ben, eindelijk eens “gezien” heb
meneer krekel, wat is noord of zuid als ik exact op de noord- of de zuidpool sta?
Dag Jan Kroeze,
exact op de zuidpool is de plaats zuid (u staat op het hoge zuiden) en alle richtingen noord, en op de noordpool is dat precies omgekeerd. Ik hoop dat u met deze kennis met een gerust hart op reis gaat, om uzelf tot een puntmassa te kunnen reduceren. Hopelijk kunt u daarbij het gewiebel van de aardas een beetje volgen.
(Niet voor publicatie):
Tien procent van 95 miljoen is meer dan 6 miljoen, laat staan een derde daarvan.
Geacht’ Heer Smout,
U heeft gelijk.
Ik dacht het al,
U rekent uit.
meneer krekel mijn dank, ik bedoel maar je moet dus wel de juiste kant opwijzen, niet bijv. naar boven als ik u goed heb begrepen als je staat op bijv die zuidpool!