Even voor niet-Amsterdammers: de Sint-Luciënsteeg is voor fietsers een van de belangrijkste verkeersroutes tussen het westelijke en oostelijke deel van de stad. Als je van bijvoorbeeld de Kinkerbuurt (waar ik woon) naar het centrum moet, bepalen de bruggen over de grachten hoe je kunt rijden. De route over de Rozengracht en Dam is levensgevaarlijk door de vele auto’s en sinds kort reclameborden die je afleiden; de route van het Leidseplein langs de Leidsegracht en Spui is onbegaanbaar door de vele toeristen. Op de Elandsgracht kun je echter redelijk doorfietsen en daarna is er in het verlengde een wat smal fietspad door “de negen steegjes” en verder, waarover je uiteindelijk op het Rokin en de Nes komt. Zo vermijd je de meeste auto’s en toeristen.
De flessenhals is de Sint-Luciënsteeg, vlak voor de immer drukke Kalverstraat, waar een pannenkoekenrestaurant nogal wat toeristen trekt die niet altijd in de gaten hebben dat ze op een belangrijke fietsroute staan. De wetten der gastvrijheid zijn heilig in Amsterdam, dus we rijden de bezoekers niet overhoop en beperken ons ertoe die sukkels een of andere ziekte toe te wensen.
De verkeerssituatie in de Sint-Luciënsteeg brengt met zich mee dat je als fietser je aandacht bij die toeristen hebt en dus niet kijkt naar de prachtige gevelsteentjes die hier aan een van de muren zijn aangebracht. Ze zijn nog niet zo lang geleden opnieuw beschilderd. Hierboven ziet u er een en hieronder zijn er nog twee.
Wat we zien: een keizer, een predikant en een boer. Ooit sierden ze een huis dat “Inde 3 stammen vande werrelt” heette. De mannetjes vertegenwoordigen de drie standen (of “stammen”, zoals de beeldhouwer het spelde): de adel, de geestelijkheid en de boeren.
In de Middeleeuwen meende men dat elk een functie had voor het geheel: de keizer en de edelen beschermden de andere twee standen, de geestelijken – destijds natuurlijk priesters, maar de beeldhouwer heeft er een dominee van gemaakt – onderrichtten de mensen en de boeren zorgden ervoor dat iedereen te eten had. En zo staat het er ook bij in mooi oud-Nederlands: “ick bescherm dese 2”, “ick leer dese 2”, “ick aerbey voor dese 2”.
“Dus we rijden de bezoekers [nog net] overhoop” – en een goede fietsbel doet wonderen.
Moet zijn: [nog net] niet
[Leuk dat je dit leest, Jan, ik herkende je mailadres nog. 😉 ]
Het vervelende is dat toeristen, als ze een fietsbel horen, niet opzij gaan, maar de pas inhouden, verbaasd opkijken wat dat geluid nou kan zijn, en pas opzij gaan als jij al een doodschrik hebt gehad.
Waaruit volgt dat gedurende de Middeleeuwen de keizer en de edelen de grootste mislukkelingen waren, want van die bescherming kwam meestal niet veel terecht. Integendeel, ze waren voornamelijk een gevaar voor de derde stand. Boeren in Friesland
https://nl.wikipedia.org/wiki/Arumer_Zwarte_Hoop
en West-Friesland
https://nl.wikipedia.org/wiki/West-Friese_Oorlogen
beseften heel goed dat ze zonder eerste stand meestal beter af waren.
Het laatste deel van die fietsroute, tussen Kalverstraat en Rokin, is echt heel onhandig. Maar wel te verliezen boven de twee andere routes.
Jammer dat de “vierde stand” (kooplui) stelselmatig werd genegeerd (kan dan wel ‘slijk der sarde zijn waarmee ze handelden, maar is toch smeerolie van de economie)
Correctie: “aarde”
Die werden onder de Derde Stand gerekend. Was nog een hele discussie over tijdens de Franse Revolutie.
Ik heb dit gelezen met google earth erbij. Lijkt me niet echt een plek waar je als fietser kan verwachten dat je vlot kan fietsen. Is dat echt bedoeld als fietsroute?
Het is een notoire flessenhals in een belangrijke fietsroute.
Ja, maar ik begrijp dus “fietsroute” niet. Dan denk ik aan een route die echt bedoeld is voor fietsers. Ik ken Amsterdam niet goed genoeg en je schrijft dat de alternatieven gevaarlijker zijn. Dat moet echt wel, als je door zo’n smal, druk straatje wil laveren. Ik zie dat je recent in Antwerpen bent geweest: mij doet die steeg denken aan de Wilde Zee. Ik fiets er al eens door, maar ik weet dat het stapvoets zal zijn, slalommend tussen de shoppers en toeristen.
Heb je toevallig het blootgelegde bastion en de Kipdorpbrug gezien? Mooie speklagen 😉
Amsterdam is te druk. Je moet creatief zijn. De officieuze fietsroutes liggen om de drukste straten heen.
Fietsroute of niet, de gevelstenen zijn prachtig! Zouden ze tegenwoordig ook weer moeten aanbrengen. Heb je nog eens iets te bekijken.
Dat doen ze ook! Allerlei oude gevelstenen worden hergebruikt en er worden ook nieuwe gemaakt. Een van de bekendere kunstenaars was https://nl.wikipedia.org/wiki/Hans_%27t_Mannetje