Seattle, vrijdag 8 april 1994, negen uur ’s morgens. Elektricien Gary Smith bezoekt zijn eerste klant die dag om daar een alarmsysteem te inspecteren. Terwijl hij een kabel naar de zolder nakijkt, ziet hij op de vloer een paspop liggen. Pas in tweede instantie realiseert hij zich dat paspoppen niet bloeden en dat kleermakers niet rondlopen met geweren.
Smith waarschuwt de politie. Het lijk is onherkenbaar en zal uiteindelijk worden geïdentificeerd aan de hand van vingerafdrukken, maar om half tien berichten lokale TV-stations dat het lijk is gevonden van Kurt Cobain. Op deze manier verneemt zijn echtgenote, Courtney Love, dat ze weduwe is geworden.
In Nederland zal het een uur of negen ’s avonds geweest toen ik het bericht op de radio hoorde. Ik herinner me niet precies wat werd gezegd, maar wel dat de Nederlandse media op een of andere manier een slag om de arm hielden. Daar was weinig reden voor, want enkele weken daarvoor had Cobain in Rome ook een zelfmoordpoging gedaan: dat hij suïcidaal was, was wel duidelijk.
Wat ik me ook herinner, is dat ik die avond een goede vriendin heb gebeld om naar het café te gaan. Het desperate gitaargeweld van Cobains band Nirvana had om een of andere reden veel voor me betekend. Ik was bijna dertig en wist die avond dat mijn jeugd voorbij was.
Ik las het pas de volgende ochtend in de krant en vertelde het aan mijn twee jongste zonen. Nirvana was een van hun favoriete bands. Niet veel later zouden ze hun eerste bandje beginnen dat emogrunge zou gaan spelen. Hun verslagen koppies op die ochtend zal ik nooit vergeten.
Merkwaardig toch – wij schelen minder dan een jaar en toch hebben cultuuriconen een totaal verschillende betekenis voor ons. In april 1994 was ik drie jaar getrouwd en was mijn zoon in aantocht. Mijn jeugd was allang voorbij. Niet dat ik daar spijtig om was. Omdat Cobain lang niet de eerste was om jong te overlijden was ik ook niet erg geschokt.
Het scheelt natuurlijk ook dat ik Cobain niet bijzonder bewonderde. In Utero heb ik altijd maar saai gevonden. Niettemin heeft Cobain een wezenlijke rol in mijn leven gespeeld. In de jaren 1980 was ik bijna alle belangstelling voor rockmuziek verloren; ik luisterde vrijwel alleen maar naar (voornamelijk Russische) klassieke muziek. Cobain won mijn belangstelling weer terug, maar dat was alweer een paar jaar eerder. In april 1994 was ik diep onder de indruk geraakt van dit ruige stelletje uit Noord-Ierland: betere riffs, meer dissonanten, meer energie en agressie.
Wat kunnen mensen qua natuur toch van elkaar verschillen. Ik had in 1994 allang mijn belangstelling voor ‘popmuziek’ verloren. Onderin mijn platenkast stonden nog steeds LP’s van The Beatles, Stones, Deep Purple, Iron Butterfly, waarvan ik de laatste nog gekocht had samen met een LP met fuga’s van Bach, daarmee de verkoper in opperste verwarring achterlatend. De langspeelplaten werden inmiddels bijna verpletterd door planken vol klassieke CD’s, een proces dat nog steeds doorgaat. Verder zong ik elke zondag Gregoriaans en Renaissance polyfonie in de latijnse liturgie en de moord op ene Kurt Cobain was mij totaal niet opgevallen binnen de eindeloze stroom van moordberichten uit de VS. Zelfs nu moest ik eerst even googelen. Ik ben nu bijna 64, maar heb het idee dat mijn jeugd nog steeds niet voorbij is. Als mijn broer en ik na een melige mop door mijn zoon en neef wat verbaasd worden aangekeken, zeg ik altijd: “Je vader en ik behoren tot een generatie die eigenlijk nooit volwassen is geworden, en dat willen we graag zo houden”. Een van de gevolgen is een bijna onverwoestbaar optimisme.
Mijn verhaal ( en, waarschijnliijk niet toevallig: leeftijd) is exact hetzelfde: ‘Kurt Cobain’ is voor mij éen vage naam, zijn muziek ken ik niet en ik hoor nu dat ik hem ook nooit live zal horen. Tja, popmuziek heb ik zo’n 40 jaar terug geheel organisch ingeruild voor klassieke. Nooit spijt van gehad (maar ik weet natuurlijk niet wat ik allemaal gemist heb).
Hangt er vanaf wat uw voorkeuren veertig jaar geleden waren. Gingen die uit naar The Commodores met Three Times a Lady dan hebt u aan Cobain niets gemist.
ik heb dit vaker gehoord van jaargenoten, maar niemand heeft mij ooit kunnen uitleggen wat de oorzaak was.
ikzelf heb het idee dat ze zich met hun knappe banen zich meer en meer dienden te richten op bv. concertgebouw en zo.
ik heb het altijd grappig gevonden.
blijkbaar is het niet echt moeilijk om afscheid te nemen van hetgeen je dacht dat het belangrijk was etc.!
tja, zo gaan die dingen blijkbaar!
Ik kan alleen namens mezelf spreken: ik denk heus met warme nostagie terug aan de tijd dat popmuziek nog belangrijk voor me was. Maar in klassieke muziek vond ik nu eenmaal oneindig veel meer schoonheid, diepgang, waarde… Tja, wat moet je dan?
Ik heb een theorie, die ik niet kan onderbouwen, dat er diverse soorten muzieksmaak zijn. Ik behoor tot degenen die erop moeten kunnen dansen en die de liedjes moeten kunnen meefluiten. Van de Ramones word ik altijd vrolijk. Ik zie dat polyfone muziek knap is, maar het is gewoon iets heel anders dan waarvan ik houd.
Waarom Nirvana voor mij belangrijk was – echt dansen kun je er niet op en vrolijk word je er ook al niet van. Het had wel energie. En het was belangrijk, ooit.
Bedoel je niet dat jij van muziek houdt die je amuseert? Of doe ik je daarmee onrecht?
Onrecht? Nee. Ik wil muziek waarvan ik blij word – dat mag je “amuseren” noemen.
De dood van Curt Cobain is voor mij altijd verbonden aan die van Jimi Hendrix. De dag dat ik mijn jeugd verloor
nou nee, dat gevoel heb ik nooit gehad, ik mis nu eenmaal het gevoel om dergelijke gevoelens zomaar (door een gebeurtenis) op te geven.
blijkbaar zijn dat soort zaken niet diep genoeg: er komt nl. altijd weer iets nieuws, iets anders, de wereld houdt niet op (ja over pakweg een 3 miljard jaar of zo, maar ach dat zien wen dan wel weer (niet)).
Ha Jona, ik zag Nirvana spelen als voorprogramma in Vera in Groningen voor een publiek van 20 verveelde mensen, ergens in de jaren tachtig. In mijn eentje ging ik helemaal uit mijn dak, swingend en headbangend. Mijn jeugd is niet voorbij gegaan, ik ga nog steeds, nu met mijn zoons, de moshpit in. Kurt Cobain was een van de vele creatieve geesten die op het slagveld van de rockmuziek het leven hebben gelaten. Helaas.
Drugs en talentloos, dodelijke combinatie
Ik had hetzelfde gevoel na de moord op John Lennon.
Ik was in Italië, op eindejaarsreis. Op een klas van 18-jarigen maakte het nieuws wel indruk, al was Nirvana niet mijn favoriete band. Er werden in die periode ook Belgische para’s vermoord in Rwanda, in Joegoslavië zat het er stevig tegen, ik was eindelijk in Rome en mijn eerste grote verliefdheid overschaduwde dit alles. Intense periode.
Over smaak valt te twisten maar een kwaliteit van Nirvana was dat ze als geen ander de tijdsgeest van een periode vast wisten te leggen. In ieder geval de tijdsgeest zoals die voelbaar was bij de generatie van hun ‘peers’ .De teksten van Nirvana waren destijds voor mij zeer herkenbaar en als ze al niet direct betrekking leken te hebben op mij zelf dan wel op vrienden of bekenden van mij.
Ja, dat is zeker waar. Generatie X.
Ik ben oud genoeg om niet te weten wie Kurt Cobain was. Achter en voor mij heb ik een heel leven vol klassieke muziek, en als het eens wat losser moest zijn, dan graag Griekse, Turkse, Perzische of Arabische liederen
Ik zou hier een korte analyse willen maken van 4 soorten evoluties van muzieksmaak.
Vrijwel iedereen begint bij de muziek van zijn jeugd: muziek is een metgezel in de volwassenwording. Liedjes en artiesten hangen vast aan gebeurtenissen met sterke emoties. Voor een deel van de jongeren is muziek iets om zich rond te verenigen of juist te onderscheiden van anderen.
Evolutie 1: “de onverschillige” – rond de volwassenwording vernauwen de activiteiten en de belangstelling tot gezin, beroep en andere gerichte bezigheden. Muziek is achtergrondmuziek geworden en speelt geen rol van betekenis meer. De eigen smaak blijft hangen bij wat in de jeugd belangrijk was maar men neemt de nieuwe hits onbewust in zich op.
Evolutie 2: “de oudere jongere” – de intense wisselwerking tussen muziek en het eigen leven blijft intact. De nieuwe groepen en tendensen worden opgezogen. Men blijft naar concerten gaan en nieuwe dingen ontdekken. De “eigen jeugd” blijft wel een speciale plaats innemen maar doet vooral dienst als ijkpunt.
Evolutie 3: “de nostalgicus” – de muziek uit de eigen jeugd wordt op een voetstuk geplaatst. Alles wat ervoor kwam is oubollig, alles wat erna kwam is nieuwerwets. De identificatie tussen muziek en eigen leven is heel sterk. Het volwassen leven kan niet genoeg soelaas bieden om helemaal los te komen van de intensiteit die men in de jeugd ervoer en waarvan de muziek een kapitale exponent was.
Evolutie 4: “de muziekliefhebber” – de intrinsieke interesse in muziek leidt tot een zoektocht langs alle wegen en leidt zeer dikwijls naar klassieke muziek als een eindpunt, maar ook jazz en andere vormen van complexe muziek vullen de nood aan verdieping. Wie in zijn jeugd al in klassieke muziek werd gedompeld, door ouders en/of muziekschool, zal zelden de nood gevoeld hebben aan popmuziek als identificator.
Zelf beken ik mij tot de muziekliefhebber, al doe ik mijn best om niet alleen in het verleden te gaan graven en ook moderne evoluties te volgen. De nostalgicus in mij vindt het echter meestal niet veel soeps.
ik denk dat ik ook tot uw evolutie 4 behoor.
Als 52-jarige luister ik nog steeds af en toe naar grunge (Alice in chains blijft m’n favoriet), maar gisteren luisterde ik bv naar Steve Hackett (zogenaamde progrock, oud genesis gitarist), maar ook naar Klaus Schulze, die met elektronisch expirimentele muziek goochelt. En ja, ik luister ook regelmatig naar klassiek, en liefst niet de meer gekende dingen. En om af te ronden, ook nieuwere muziek, die ik meestal ontdek op bandcamp.com