Google, Vici, Livius (en een hoop narigheid)

De door mij beheerde website Livius.org is ooit, midden jaren negentig, begonnen als een persoonlijke webpagina bij Planet.nl, heeft later een eigen URL gekregen en is langzaam gegroeid tot een kleine 3900 pagina’s met ruim 9000 eigen foto’s. Bij het bouwen heb ik twee fouten gemaakt. De eerste is dat ik op verzoek van enkele universiteiten, die bang waren dat mijn webpagina’s in studentenwerkstukken zouden worden geplagieerd, onvoldoende bronvermeldingen heb gedaan. Dat komt de bruikbaarheid nu niet ten goede en ik schrik altijd als studenten mijn website benutten. De tweede fout is dat ik te laat heb ingezien dat de klassieke html waarin ik de pagina’s maakte, uit de mode aan het raken was.

Sinds ik dat laatste ontdekte, ben ik bezig de website om te zetten naar een content-management-systeem. Dat schiet redelijk op, al zijn enkele pagina’s met Babylonische kronieken reddeloos verloren. Ik kan ook al wat dingen toevoegen – meest foto’s – en ik meende dat ik langzamerhand kon beginnen aan het verbeteren van bestaande pagina’s, toen slecht nieuws kwam, dat zou kunnen betekenen dat Livius.org in de huidige vorm gaat verdwijnen.

Het probleem zit in de landkaarten die in veel pagina’s zijn geïntegreerd. Zie boven voor de huidige voorpagina. Die kaarten betrek ik via Vici.org, de prachtige en nuttige website die René Voorburg heeft gemaakt om de oude wereld te helpen ontsluiten. René heeft een klein programmaatje geschreven (een “widget”) waarmee informatie vanuit zijn site naar de mijne wordt doorgesluisd.

René maakt op Vici gebruik van de landkaarten van Google Earth, die voor niet-commercieel en kleinschalig gebruik redelijk makkelijk toegankelijk waren. Je kon 25.000 kaarten per dag tonen zonder dat het geld kostte. Ging je daar overheen, dan betaalde je een halve euro per duizend. Dat gaat nu veranderen: Google staat je toe 28.000 kaarten per maand te sturen en vraagt zeven euro voor elke extra duizend keren dat die kaarten worden getoond. Simpel gezegd: de prijzen worden verveertienvoudigd en de drempel waar je begint te betalen, is dertig keer zo laag. Livius, dat zo’n 300.000 kaarten per maand toont, zou een kleine 2000 euro moeten gaan betalen. Per maand.

Dat is een probleem want dat heb ik niet. Als ik het wel zou hebben, had ik het er niet voor over.

Je zou andere kaarten kunnen gaan gebruiken, zoals die van Open Street Maps. Die zijn en blijven gratis. Ze hebben een nadeel – satellietfoto’s zijn soms handiger om te tonen hoe een archeologische site in elkaar zit – maar ook een voordeel, namelijk dat het voor toeristen makkelijker is iets te vinden. En dat is, door de eerste fout die ik hierboven noemde, voor mij een voorname doelgroep.

Probleem opgelost, zou je denken, maar het is iets complexer dan dat. Renés widget is gebaseerd op Google-software die niet het aantal keren registreert dat je Google-landkaarten gebruikt, maar die het aantal keren blijkt te tellen dat je n’importe welke landkaart oplaadt. De overgang naar Open Street Maps lost het probleem dus niet werkelijk op en er zal een nieuwe widget moeten komen, gebaseerd op andere software dan die van Google.

Het zou daarom zomaar kunnen zijn dat ik in juni de landkaartenfunctie op Livius zal moeten uitzetten en dat Vici er geheel mee zal moeten stoppen. Als samenleving betalen we een hoge prijs voor het gebrek aan professionaliteit van de oudheidkundige wetenschapscommunicatie, en dat reken ik ook mezelf aan: naast de twee fouten die ik al noemde, heb ik ook te naïef geloofd in Google’s slagzin don’t be evil.

Deel dit:

29 gedachtes over “Google, Vici, Livius (en een hoop narigheid)

  1. Dit is toch wel heel treurig! Af en toe ben ik ook tandenknarsend bezig met het bijwerken van kapotte of verdwenen bronvermeldingen op mijn website – om over het fotobeheer niet eens te speken – maar een ramp van deze omvang is me nog niet overkomen. Ik leef met jullie mee! Misschien crowdfunding om René en jou de ruimte te geven iets te ontwikkelen en te implementeren?

  2. ras400517317

    Potjandikkie of equivalenten daarvan!
    Misschien is crowdfunding helemaal niet zo’n gek idee! Tenslotte genieten aardig wat dames en heren dagelijks van Livius. Wat moet het gaan kosten?

  3. Daniël

    Bing maps heeft in zijn voorwaarden iets staan over educational use.
    Maar ik heb het nog niet uitgeplozen.

    1. Het probleem is dat Bing vroeg of laat ook wel commercieel zal gaan worden. Het is een algemene trend.

      De crux is dat er genoeg geld is voor wetenschapscommunicatie – denk in Nederland aan de eerste geldstroom naar de universiteiten en de limes-gelden – maar dat degenen die over het geld gaan, hun activiteiten niet coördineren en onvoldoende realiseren wat zinvol is en wat niet.

      1. Daniël

        Niet zo negatief! En ja misschien gaat het ooit wel veranderen bij Bing, maar voor voorlopig haalt Microsoft zijn geld uit andere zaken. Als commerciële instelling moet je overigens wel betalen bij Microsoft.

        Het is een illusie om te denken dat jouw website op een gegeven moment voor altijd af is. Er zal altijd wel technisch onderhoud nodig blijven. Wisselen van content provider (in dit geval maps) hoort dat bij.

        Ik snap dat je aanslagen bent maar probeer te denken in oplossingen. En kaartje van open street maps met een url naar Google maps met de juste gps coördinaten kan ook een oplossing zijn.

        P.S. Google is al heel lang niet meer “don’t be evil”. Ik heb ook begrepen dat die zijn geschrapt is.

  4. roepers

    De argumenten om OSM (Open Street Map) vind ik niet zo overtuigend. Het is niet zo goed als Google Maps is geen reden om het niet te gebruiken als gratis vervanger van het dure Google Maps, toch? Bovendien het open source en dat maakt dat er misschien mogelijkheden zijn om direct informatie toe te voegen als (open source) layer aan OSM. Misschien met detailkaarten. Ik vind Open source zeer geschikt voor het verspreiden van wetenschappelijke kennis. Alleen daarom al is een keuze voor OSM al te rechtvaardigen, omdat je daarmee ook OSM ondersteunt.

  5. Pim van den Berg

    Wanneer één van de hierboven aangegeven suggesties niet werkt dan is er nog die mogelijkheid om de coördinaten van de lokatie te vermelden in deze vorm :
    52° 22′ 45.0804” N 4° 53′ 57.9516” E (= amsterdam)
    Na plakken en kopiëren in het zoekvenster van Google krijg je bovenaan de plaats in Google maps te zien.

    1. Daniël

      Helemaal mee eens. Misschien niet de mooiste oplossing, maar wel toereikend. Ik snap dat Jona het wat tegenstaat na al zijn harde belangeloze werk aan de sites, maar het zou jammer zijn als het verloren ging een dat lijkt me ook niet nodig. Ik doe geen webontwikkeling, maar het moet niet heel moeilijk zijn om de Google widget geautomatiseerd te vervangen door iets anders.

  6. Het is niet mogelijk om de widget *geautomatiseerd* aan te passen zodat er niet meer gebruik gemaakt wordt van de Google API en bijbehorende kaarten. Het vraagt handwerk van een programmeur. Dat is werk dat niet zomaar gedaan is. Dit is het meest wrede aan de situatie: Google gooit prijzen een factor 14 omhoog en verlaagt de drempel voor gratis gebruik een factor 30. Dat is misschien hun goed recht maar iedereen snapt dat je daarmee veel partijen (zoals idd Vici.org en Livius.org) in financiële problemen brengt en hun bestaan ondergraaft en ze zo dwingt een andere oplossing te kiezen. Google kondigde deze ongekend drastische prijsverhoging heel nonchalant slechts 40 dagen voor de effectuering aan. Een alternatieve oplossing is echter niet van vandaag op morgen geïmplementeerd. Velen zullen er te laat mee zijn.

    Zoals Jona aangeeft is ook niet de kaart zelf het probleem. Indien nodig gebruikt Livius binnen een uur de kaarten van OpenStreepMap (OSM) ipv de satellietkaarten van Google. Hoewel er niet echt een goede ‘open’ variant is voor satellietkaarten zou daar goed mee te leven zijn. Probleem is dat Google afrekent voor gebruik van de API (de software) die nodig is om de kaarten en markers te tonen en juist die software is voor een complexere widget als die van Vici niet zomaar te vervangen.

    Komende periode zal ik mijn schaarse vrije tijd dus op moeten opofferen om te komen tot een goede oplossing voor Vici.org en Livius.org die gebaseerd is op open data en open source. Ik hoop dat dat gaat lukken voor 11 juni, anders zullen de kaarten mogelijk tijdelijk niet beschikbaar zijn. Vooral voor Vici,.org is dat een probleem.

    Toen ik ooit begon aan de Vici-widget werd me door sommigen aangeraden me helemaal op open source en open data te baseren ipv op de diensten van Google. Hoewel velen mij kennen als proponent van open source / open data heb ik daar uit gemakzucht niet voor gekozen. Ik heb nu mijn les geleerd. Ik hoop dat anderen hier ook van leren en vooral ook dat we als samenleving niet de fout maken ons al te veel uit te leveren aan (semi-) monopolies als die van Google en Facebook.

    René Voorburg

    1. Daniël

      Beste René,

      Sorry maar ik kan je niet helemaal volgen. Misschien komt dat omdat ik vooral backend en REST interfaces etc doe. Ik geloof dat er wel een angular training voor dit jaar op het programma staat, maar zo ver is het nog niet anders zou ik met plezier helpen.
      Ik snap dat het vrijheid kost en dat je die natuurlijk liever aan iets anders besteed.
      Maar zoiets als dit: https://wiki.openstreetmap.org/wiki/OpenLayers_Marker_Example

      Moet toch niet heel moeilijk te implementeren zijn. Nog een linkje eronder naar Google maps voor de mensen die het daar willen zien en het probleem is over toch?

      http://techslides.com/50-javascript-libraries-and-plugins-for-maps
      https://opensource.com/life/15/11/getting-started-web-mapping

      Ik kom ook wel in situaties waarin een leverancier zegt. Goh jullie gebruiken versie x van een api een vanaf volgende maand moet dat versie y zijn. Ik zeg niet dat het leuk is, maar het is niet onoverkomelijk.
      Succes gewenst ieder geval!

      1. Hallo Daniel,

        Het is wat een zijspoor binnen deze meer principiële discussie maar wat betreft de moeite die nodig is voor het kaartje hier een meer technische reactie:

        Een ‘kaartje met wat markers’ is ook nog wel redelijk snel te maken. De complexiteit zit vooral in functionaliteit voor Vici.org die door Livius zelf grotendeels niet gebruikt wordt (terwijl Vici en Livus wel dezelfde widget delen, tot wederzijds voordeel).

        Omdat Vici.org zo’n 50.000 locaties kent zijn er allerlei voorzieningen ingebouwd om dynamisch markers en lijnen te kunnen laden, te verwijderen of op een aangepaste manier te tonen afhankelijk van het zoomlevel en het gekozen filter. Daarnaast is een ‘custom control’ voor de selectie-filters, dynamische preview van highlights en custom popups. Dat staat heel ver verwijderd van de standaard voorbeelden van een kaartje met wat markers die her en der te vinden zijn.

        Ik had heel snel een kaartje met Vici-markers draaien onder de Leaflet API om er toen achter te komen dat Leaflet een fundamenteel andere techniek gebruikt dan Google waardoor bij wat grotere aantallen markers de kaart als snel veel te traag wordt (gebruik DOM ipv canvas). Wat speurwerk leert dat Leaflet ook die snelle methode aankan maar dan niet met de markericoontjes die Vici nu gebruikt. Misschien is dat uit te breiden. Misschien makkelijk, misschien lastig, maar het vergt onderzoek, uitproberen en dus veel tijd.

        Een alternatieve benadering is om niet met op een kaart markers en lijnen te tekenen maar een compleet andere aanpak te volgen, namelijk die van dynamisch gegeneerde vectortiles. Zeer interessant maar dit is technisch een volkomen ander paradigma en veel complexer. Misschien moeten we hier ooit naar toe maar het vergt nog veel uitzoekwerk en experimenteren, zeker om voor 11 juni wat goeds mee te realiseren.

        Nu schat ik dat de beste keuze is om de OpenLayers API te gebruiken. Dat werkt wel standaard met het snelle canvas. De API van OpenLayers is echter weer veel complexer en flink anders dan die van GoogleMaps. Het is veel meer een GIS-applicatie en dat is een wereld apart waar ik niet echt in zit. Dit vraagt dus ook weer veel onderzoek en uitproberen. Zo loop ik nu bijvoorbeeld tegen de wereld van verschillende projectmethoden op voor kaarten. Complex, en zaken die je bij Leaflet en Google Map heerlijk kan negeren.

        Afsluitend is het echte issue niet dat ik sneu ben ofzo omdat ik hier veel tijd in moet stoppen maar dat we als samenleving moeten nadenken waar we ons geld (en tijd) in investeren en aan wie we ons overleveren

        Groet, René

          1. Die bron is verwarrend.
            Helaas bestaan er alleen open satellietbeelden die direct geschikt zijn voor webkaarten zoals Livius en Vici ze nodig hebben tot op zoomlevel 5. Daarbij is Nederland een postzegels.
            Mapbox biedt satellietbeelden met een betere resolutie maar die zijn op de betere resoluties niet ‘open’. Wel gratis tot 50.000 load per maand maar dat is voor Livius en Vici te weinig.

    2. Is het niet doenlijk dat ‘uurtje’ te besteden om Livius tijdelijk op OSM te zetten en dan wat langer te studeren op een nieuwe vici App die voor beide sites geschikt is? Dan blijft iig één site in de lucht.

  7. Frank Bikker

    Als digibeet snap ik niet dat soort zaken niet in andere media wordt besproken , want ik mag aannemen dat Jona niet de enige is die daar last van heeft. De wetenschap over de gehele wereld wordt zo op hoge kosten gejaagd of de verspreiding daarvan wordt bemoeilijkt. Dit is anti- maatschappelijk gedrag.

    1. Hoewel ik Google de abruptheid kwalijk neem waarmee ze dit doet, en de extreme prijsverhoging ook niet echt leuk vindt, wil ik toch erkennen dat Google weinig valt te verwijten. Het bedrijf is niet verantwoordelijk voor wetenschapscommunicatie. Het is de wettelijke taak van de universiteit, die daarvoor via de eerste geldstroom wordt betaald en – in het geval van de oudheidkunde – weinig professioneel optreedt.

      Voor Vici en Livius, en voor soortgelijke sites die het vacuüm vullen dat de universiteiten hebben geschapen, nadert nu een stevig obstakel. Vervelend, maar dat kun je Google niet verwijten. Hooguit de wijze waarop het bedrijf doet wat het gewoon mag doen.

      1. A. Harmens

        Google als bedrijf mag je misschien niets kwalijk nemen, maar er zijn ook voorbeelden te bedenken waarbij Google zich als weldoener van de wetenschap weet te presenteren. Google doet toch ook mee aan de digitaliseringsprojecten van verschillende Nederlandse bibliotheken, waaronder de KB. Daar maakt de KB gewoon goede sier mee. Hoe en wat (en tegen welke prijs) daar precies is afgesproken, is trouwens onduidelijk.

        Mijn eigen opvatting is dat een site als Livius op de lange termijn alleen kan overleven als het zich onder de paraplu weet te plaatsen van een grotere instelling, een universiteit, een wetenschappelijk instituut, een bibliotheek, of een uitgeverij als Brill of Brepols. Een universiteit is misschien zelfs de minst geëigende instelling, omdat deze ook vooral op individuen draait, namelijk degenen die er toevallig werken. Voor min of meer individuele projecten als Livius (wat Livius in wezen toch is?) zijn geld en juridische expertise op termijn bijna niet op te brengen. Keerzijde is dat er in zo’n constructie concessies gedaan moeten worden ten koste van de individuele vrijheid van de samenstellers, zodra er institutionele geldstromen aan te pas komen.

    1. Theo Joppe

      Helemaal mee eens! Ik kan me goed voorstellen dat Google het vanuit marketingoverwegingen interessant vindt deze site te sponsoren/faciliteren: “non-profit, educational” — dat vindt zo’n bedrijf mooi, zeker als ze de toepassing ziet van het kaartmateriaal, en de bezoekersaantallen. Het kost ze praktisch niets en geeft een zekere status. Bovendien, het blijven techneuten (een prachtige beroepsgroep, natuurlijk): je hebt kans dat ze zelfs suggesties voor verbetering aandragen.
      Nooit geschoten is altijd mis, Jona. Gewoon proberen.
      Hartelijke groet, Theo

  8. Marcel Meijer Hof

    Ik ga dit eens voorleggen aan iemand in mijn netwerk en vragen of hij iets kan bijdragen. ‘Digi-dinges’ is zijn vakgebied.

Reacties zijn gesloten.