Leeuwarden

Het wapen van Leeuwarden

Ik werk nu alweer ruim twee maanden in Leeuwarden, de culturele hoofdstad van Europa. Mijn naaste collega komt hier vandaan en stelt er een eer in me zijn stad te laten zien. Doordat hij vaak familie-anekdotes heeft over deze fontein of dat huis, zijn zijn verhalen meer dan zomaar een toeristische rondleiding. Ik zal niet snel zijn verslag vergeten van Kneppelfreed, waarover hij sprak alsof ’ie er gisteren ooggetuige van was geweest. Los daarvan weet hij ook allerlei praktische zaken, zoals de winkel waar ik het beste een overhemd kan kopen om volgende week niet als zwerver rond te lopen op een Libanese bruiloft.

Ik zou liegen als ik zei dat ik nu van Amsterdam wil verhuizen naar Fryslân, maar Leeuwarden is zeker een fijne stad. Aangename mensen. Ik heb inmiddels kennis gemaakt met een van de beste kaatsers van Friesland, die, net nu hij in de PC heeft gespeeld, in geen velden of wegen valt te bekennen. Ik word herkend in de uitstekende boekhandel en in het eetcafé waar ik ’s avonds een kleinigheidje eet (“nog even een koffie van de zaak”). Het geeft me het gevoel geen passant meer te zijn maar, ook al is het slechts voor drie maanden, een beetje te horen in deze stad.

Vandaag even wat kleinigheidjes, niet speciaal of zo, maar gewoon aardig. Hierboven: het wapen van Leeuwarden. Het heraldieke beest is geen woordspeling op de naam “Leeuwarden” maar het attribuut van Sint-Vitus, de patroon van de oudste parochie alhier. Het is te zien op de hoek van de Westerplantage en de Nieuwestad en is, met een datering in 1567, voor een gevelsteentje behoorlijk oud.

Accoladeboog in de Grote Kerk, Leeuwarden

Dit is een van de toegangen tot de Jacobijnerkerk. Die is gebouwd in de dertiende eeuw, nadat Friezen hadden deelgenomen aan de Vijfde Kruistocht. (U dient overigens absoluut het boek te lezen van Jaap van Moolenbroek.) Blijkbaar hadden de kruisvaarders hun ogen niet in hun zak toen ze de toren van Damiate veroverden, want een accoladeboog als hierboven is een Arabische bouwvorm.

Achmeatoren

Het is me opgevallen dat de Leeuwarders over sommige zaken compromisloos zijn. Vorig jaar was men óf voor óf tegen Leeuwarden als culturele hoofdstad; een middenweg was er niet. Voor het station staat nu een kunstwerk dat bestaat uit twee witte hoofden, dat men óf prachtig vindt en een extra reden om met de trein te gaan, óf afschuwelijk en een reden om de auto te nemen. Zo is het ook met de Achmeatoren hierboven: met zijn 115 meter domineert hij de stad en Leeuwarders vinden hem óf schitterend óf foeilelijk. Ik vind hem vooral handig omdat je als verdwaalde fietser al in Grou weet welke kant je op moet.

Tresoar

Hierboven het gebouw waar ik werk: Tresoar, waar het Fries Provinciaal Archief en een deel van het Nationaal Archief zijn ondergebracht, samen met de Buma-bibliotheek (een van de grootste oudheidkundige bibliotheken in Nederland). Ik vind het een erg mooi gebouw: strak, zakelijk en zeker aan de binnenkant overzichtelijk.

Poëzie

Een van de aardigste dingen in Leeuwarden is de aanwezigheid van poëzie. Op talloze plaatsen zijn stenen platen aangebracht met gedichtjes (zoals) en ik ken een straat waar de bewoners poëzie op hun deuren hebben aangebracht, zoals hierboven. Je zou Leeuwarden kunnen aanduiden als de gedichtenhoofdstad van Nederland en dat zou niet overdreven zijn.

Blokhuispoort

De Blokhuispoort is de oude gevangenis. Tegenwoordig is er een openbare bibliotheek waar ik, als Tresoar in de avond gesloten is, nogal eens zit te werken. Verder is er wat horeca, met namen als De Bak en Proefverlof, en een eenvoudig hotel, dat ik twee jaar geleden heb ontdekt en waar ik sindsdien regelmatig terugkom. Het heet Alibi en je slaapt er echt in een oude gevangeniscel. Voor luxe hoef je hier niet te zijn (sanitair op de gang) maar het is echt prima en de vier jonge mensen die het runnen, zijn oprecht aardig en ik gun ze hun succes van harte. Het is trouwens historische grond: dit is de plaats waar in de Tweede Wereldoorlog een grote overval heeft plaatsgevonden, waar het Friese verzet, zonder dat er een kogel werd gelost, tientallen gevangenen bevrijdde uit de handen van de Duitse bezetter.

Oude Lombardsteeg, Leeuwarden

Tot slot de Oude Lombardsteeg, waar ik dagelijks doorheen kom fietsen. Kunstenares Giny Vos heeft er een metalen walvisskelet overheen gehangen. Ik vind het een geslaagd kunstwerk en zou het even geslaagd hebben gevonden als ik geen Jona zou hebben geheten.

Deel dit:

23 gedachtes over “Leeuwarden

  1. Manfred

    “Ik vind hem vooral handig omdat je als verdwaalde fietser al in Grou weet welke kant je op moet.”

    Het gebouw zou oproepbaar moeten zijn via een appje. Dat als je je wilt oriënteren je hem even uit de grond kan laten komen om hem, eenmaal in Leeuwarden aangekomen, weer in de grond te laten zakken.

        1. Henk Smout

          Vertel maar eens waarvan je dat zetje 16… d6-d5 kent waarmee Zwart overeind blijft tegen de analyses van Vladimir Vukovic uit de jaren 50 en die leidden tot de benaming ‘Joegoslavische aanval’ voor de opstelling met f2-f3 tegen de Siciliaanse Draak.

          1. FrankB

            Helaas, ik ben druk bezig oud te worden maar uw vraag is van voor mijn tijd – ik begon pas in 1980 serieus schaken te bestuderen.

              1. FrankB

                Alweer helaas, ik kan alleen maar herhalen dat ik geen idee heb wat Vukovic in de jaren 50 over de Draak schreef. Ik dacht altijd dat f3 en Le3 Joegoslavische Aanval heette omdat sterke Joegoslavische schakers het vlak na WO-2 speelden (Matulovic bv, al was die geloof ik meer met het Morra Gambiet bezig – ik weet het niet precies). Ook meen ik dat …d5 ongeveer de normaalste zet is in de Draak behalve …Lg7. In de Versnelde Draak probeert zwart het toch zelfs in één keer te spelen?
                Misschien krijgt u op dat forum een beter antwoord.

              2. Henk Smout

                De sterkste zet 16… d6-d5 in die concrete stelling was op lager niveau weliswaar al in 1968 een keer gespeeld, maar daarmee nog niet aan de experts bekend, bij voorbeeld niet bij Tiviakov in 1995 en Golubev in 1999, je hebt het ergens vandaan. Aangaande Vukovic zie mijn samenvatting van de hoofdzaken op https://renzoverwer.wordpress.com/2018/07/07/sergej-tiviakov-nederlands-kampioen-2018-wie-is-hij/
                Ook mijn reacties op https://renzoverwer.wordpress.com/2018/07/18/stef-blok-en-uitspraken-en-samenleving-die-niet-werken/comment-page-1/ lijken mij voor jou interessant.

  2. “Ik vind hem vooral handig omdat je als verdwaalde fietser al in Grou weet welke kant je op moet.”
    Wij hebben ook zo’n gebouw hier. Het herinnert me aan een bouwstijl (hoog! zichtbaar!) van lang geleden en daarom noem ik het altijd ‘de kathedraal’.

Reacties zijn gesloten.