De saaiheid der dingen

De eeuwige wederkeer der dingen (gevelsteen, Prinsengracht 11, Amsterdam)

Ik heb mijn teleurstelling over de weekendkranten al vaker beschreven. Ik zal niet in herhaling vervallen door dat probleem wéér uit te leggen, maar samengevat: er staat zo weinig in de krant dat me verbaast, verrast en blij maakt.

(Voor de niet-vaste lezers van deze blog toch even één voorbeeld: De Volkskrant bevatte gisteren lange stukken over Jos Brech, Maarten van der Weijden, Kiki Bertens, Max Verstappen, Paul de Leeuw, Tom Lanoye, Alexander Rinnooy Kan. De twee eersten hebben hun aandacht afgelopen week wel voldoende gehad; de vijf anderen staan sowieso voortdurend in de belangstelling. De stukken over Arie Slob, Leonard Bernstein, Martin Koolhoven en Rob Hoogland vond ik minder voorspelbaar. Ian Buruma zweeft er zo’n beetje tussenin.)

Ik voel me dus onbehaaglijk bij al die aandacht voor mensen wier meningen ik eigenlijk wel ken en ik verbeeld me dat het vroeger anders was. De Groene Amsterdammer en de Nieuwe Revu boden elke week wel iets dat me aan het denken zette. Later waren er de Vlaamse kranten, die ik dagelijks las in de Brakke Grond. Tegenwoordig lijken de gedrukte media voorspelbaar.

Het speelt niet alleen bij kranten en weekbladen. Vroeger ging ik bijvoorbeeld graag naar het toneel. Ik heb Hamlet veertig keer gezien, zodat ik op een gegeven moment ging herkennen tegen welke problemen de spelers aanliepen en hoe ze daar verschillende oplossingen voor bedachten. Ik vond toneel leuk en wóónde zo’n beetje in de Amsterdamse theaterstraat Nes, tot ik me realiseerde dat het gebodene steeds binnen bepaalde grenzen bleef. Als een avond me verraste, was het niet meer door de eigenlijke voorstelling maar doordat een van de spelers bij mijn vriendin op schoot ging zitten.

Of neem de politiek. Ik was ooit lid van een partij maar vind tegenwoordig de discussies vooral saai. Waar het ook over gaat, het verschraalt steeds tot geschreeuw tussen naïef links en bot rechts. Steriel en volkomen voorspelbaar.

Natuurlijk zijn er nog momenten waarop ik verrast ben. Het kan de trouwe lezers van deze blog niet zijn ontgaan dat mijn tijdelijke verhuizing naar Friesland en mijn crashbezoek aan Libanon me goed hebben gedaan. In mijn vak vormt DNA een geweldige vernieuwing en ik kijk uit naar de Nubië-expositie (later dit jaar) in het Drents Museum, waarover ik de komende tijd zal bloggen. Ik heb onlangs een abonnement genomen op Argus, dat wel nieuws bevat maar zich niet laat afleiden door de actualiteit.

En toch: ik heb vaak de ervaring dat ik iets al eerder heb gehoord, heb gezien, heb gedaan. Waarom zijn die dingen zo saai?

Misschien neemt, naarmate je ouder wordt, de kans toe dat je dingen herkent. Het kan ook zijn – en ik zou dat heel erg vinden – dat ik gewoon een chagrijnige vijftiger ben op weg naar een zure ouwe dag. Daar staat gelukkig tegenover dat ik met volle teugen kan genieten van een fietstochtje, van een avond dansen op een bruiloftsfeest, van dierentuinbezoek of een goede waterpijp. Het is dus geen algemene verzuring die me het nieuws, het toneel en de politiek zo saai doet vinden.

Misschien is de verklaring dat ik oudheidkundige ben. Ik heb een in potentie boeiend vak, maar het potentieel wordt niet waargemaakt. Doordat ik dagelijks de spanning ervaar tussen wat nieuws zou kunnen zijn en wat de media haalt, ben ik misschien wel extra gevoelig voor nieuws dat geen nieuws is.

De verklaring die volgens mij het meeste hout snijdt is echter dat de media een model hebben dat leidt tot saaiheid. Je wil als krant of weekblad geld verdienen en kunt weinig risico’s nemen, dus je kiest voor beproefde talking heads. Ik stel me voor dat als het over wetenschap gaat, een redactie meteen een Robbert Dijkgraaf belt, omdat het een solide kracht is die helder zijn mening verwoordt. Helaas hebben we die mening al twee miljoen zevenhonderd tweeëntachtig duizend driehonderd zesenveertig keer gehoord. Doordat een Dijkgraaf – of een Paul de Leeuw, of een Tom Lanoye, of een Max Verstappen – alle aandacht weer krijgt, worden mensen met interessante nieuwe meningen overschaduwd. (Het is analoog aan het boekenvak, waar het verdienmodel zich ook richt op herhaling van steeds hetzelfde.)

Is het mijn leeftijd, mijn chagrijnige inborst of mijn te hoge verwachting of ligt het aan de media? Of is het allemaal gezichtsbedrog, vond ik het vroeger ook niet spannend en verbeeld ik me alleen maar dat het iets van de laatste tijd is? Ik weet het werkelijk niet, maar ik was blij dat ik onlangs werd uitgenodigd mee te werken aan een TV-programma. Dat lijkt garant te staan voor een paar leuke nieuwe ervaringen.

Deel dit:

44 gedachtes over “De saaiheid der dingen

  1. roepers

    Ik heb het nieuws rond Maarten van der Weijden totaal genegeerd. Waar ik nu mee bezig ben is een tocht met mijn oldtimertje naar het Weserbergland komende vrijdag. De route gaat door de Hümmling. Daar waren toch hunebedden? Ik probeer nu informatie te verzamelen welke hunebedden langs mijn route liggen en daar struikelde ik over die Straße der Megalithkultur: http://www.strassedermegalithkultur.de/de/ en de site http://www.steinzeugen.de/ Dat was wel weer boeiend. De fietskaart die de Straße der Megalithkultur uitgeeft was niet verkrijgen bij De Zwerver in Groningen omdat het gratis bleek te zijn. Maar medewerker was verras over en geïnteresseerd in hunebedden over de grens in Duitsland. Misschien is dat nog iets voor katern in deze of gene krant.

    1. Rob Duijf

      In zijn serie ‘Mythische Stenen’ beschrijft dr. Hendrik Gommer de camperreizen die hij sinds 2014 samen met zijn vrouw Elsa maakt en waarin zij zich vooral op megalieten in Europa richten.

      Op reis kunt u de routes van Gommer volgen langs de verschillende high lights.

      Deel 1. Nederland
      Deel 2. Nedersaksen
      Deel 3. Schleswich-Holstein
      Deel 4. Duitsland
      Deel 5. Funen en Seeland
      Deel 6. Mecklenburg-Vorpommern
      Deel 7. Zweden en Noorwegen
      Deel 8. Polen en Bornholm
      Deel 9. Midden-Duitsland
      Deel 10. Noord-Frankrijk, Jersey, Geurnsey
      Deel 11. Bretagne

      De boekjes zijn voorzien van stereofoto’s die met het bekende bijgeleverde brilletje met rood en blauw en lensje kunnen worden bekeken. Altijd leuk!

  2. Ik denk niet dat je karakter chagrijnig is, daarvoor deel je te graag de dingen die je mooi vindt met anderen. Ik denk echter dat het wel een karaktertrek is: je verwacht teveel van jezelf (en levert ook veel) en je verwacht ook veel van anderen. Zo zijn mensen echter niet. We zoeken altijd redenen om niet te hoeven leveren.

    Een voorbeeld dat je me zelf ooit gaf: de opluchting van de classici toen ze hun werk voor gymnasia mochten beschouwen als voldoende valorisatie. Ze wisten dat hun werk de hele maatschappij ten goede zou moeten komen maar ontsloegen zich maar wat graag van die taak nu ze een excuus hadden.

    Classici zijn net mensen, journalisten ook en jij houdt tot je verdriet vast aan een bildungsideaal.

  3. Marcel Meijer Hof

    Dat ‘Bildungsideaal’ (Bildungsideal) is au fond zo slecht nog niet. Mijzelf heb ik al sinds mijn adolescentie zoiets als éducation permanente opgelegd. Never a dull moment ever since. De Homo Universalis is een fijn Renaissance-ideaal.

    Net als jij Jonas, denk ik dat de media heden ten dage flink gelijkvormig, en daarmee voorspelbaar en saai zijn geworden. Het is naast de afnemende kwaliteit van het Nederlandse aanbod – ik ben niet geïnteresseerd in het incestueuze bestel van Onbenullige Nederlanders waarmee zovele kolommen worden gevuld – juist ook deze voorspelbaarheid die mij drijft naar Duitse en Engelstalige couranten.

    Een levendige geest heeft uitdagingen nodig, zoveel staat wel vast. Om een goede vriendin te flankeren ga ik dit najaar maar eens mijn zeer bescheiden kennis van het Italiaans verbreden. Je weet maar nooit :- ]

    Intussen, praat jezelf geen depressie aan.

    1. Frans

      De Bildung! Dat doet me altijd denken aan een ikje in NRC over een jongen die een leraar interviewde en in zijn verslag schreef dat debiel doen heel belangrijk is. Laten we de humor erin houden, mensen!

    2. Natuurlijk is het ideaal van Bildung mooi maar zo weinig mensen proberen nog echt zichzelf te verbeteren. De inspanningsverplichting van het Bildungsideaal spreekt niet langer aan in een maatschappij waarin iedereen alles al heeft.

  4. Frans

    Ik los het probleem op door zowel Geen Stijl als NRC te lezen. Dat die twee een hekel aan elkaar hebben houdt het leuk.

  5. Het is ook misschien een beetje scheef om de zaterdagbijlage van de Volkskrant te vergelijken met De Groene Amsterdammer van vroeger? Dat laatste blad is het enige waarop ik nog een papieren abonnement heb en je kunt er toch echt niet van zeggen dat het overmatige aandacht heeft voor Paul de Leeuw of Maarten van der Weijden.

    Bovendien was de Volkskrant tien, twintig jaar geleden op zaterdag natuurlijk veel dikker, zodat er meer ruimte was om dingen te plaatsen voor allerlei kleine doelgroepen.

    En verder: aan interessante nieuwe ideeën is er toch warempel geen gebrek. Niet alleen valt er op allerlei gratis websites van alles te lezen, je kunt je nu bijvoorbeeld ook digitaal abonneren op de beste kranten van over de hele wereld.

    Het probleem zit er zo bezien in dat je wilt dat een klein groepje media (een paar Nederlandse kranten en tijdschriften) hetzelfde brede spectrum blijven bieden als vroeger, terwijl er nu veel meer media zijn. Dat is onlogisch: er is nu veel meer concurrentie om de aandacht, maar hoewel dat enerzijds betekent dat de media die jij vroeger las en die groot willen blijven zich meer exclusief zijn gaan richten op de grootste gemene deler, zijn er ook makkelijker allerlei uitgaven vinden die inspelen op andere behoeften.

  6. sara

    Leeftijd speelt m.i. zeker een rol. Naast een hoog verwachtingspatroon. Een algemene remedie heb ik niet. Zelf ben ik een heel stuk ouder en ‘lijdt’ nog erger onder deze Weltschmerz. Kranten, TV: boring. Nostalgische programma’s dan? Ook niet. Zelfs (bij mij in elk geval) niet de Argus.
    Heeft het met onthechting te maken? Op zoek naar eenvoud – de troost van de filosofie?
    Toch komt er een nieuwe invulling, heb ik gemerkt. En misschien uit heel onverwachte hoek.
    Ik ben na een bezoek van twee moslim vervoerders van een meubelstuk, het arabische alfabet gaan leren. Dat heeft me aardig van de straat gehouden. En zo zijn er meer van dit soort rare dingen. Bijvoorbeeld het herlezen van Vestdijk.
    Groots en meeslepend zal het niet meer worden. Wel dieper doorvoeld en nog meer bewust van de enorme rijkdom die er is.

  7. Ab R.C. Dabra

    De laatste zin – ‘Dat lijkt garant te staan voor een paar leuke nieuwe ervaringen.’ – zegt het helemaal. DE remedie om niet in saaiheid te verzanden is uit je comfortzone stappen en nieuwe dingen doen.
    Zoek bijvoorbeeld eens uit of de teksten van de bekende ‘heilige geschriften’ in veel gevallen inderdaad -en in welke mate – de ‘neerslag’ zijn van wat er in de mysteriën geleerd werd.
    Is ook nog eens een keer heel ‘diep’ en ‘spiritueel’… 😉
    En: in beweging blijven… Altijd in beweging blijven!

  8. henktjong

    Wacht maar tot je 60 wordt, of 65. Ik ben nou 70 en ik bemerk steeds meer dat ik mijn prioriteiten steeds strakker stel. Er is gewoon te veel onzin om je mee bezig te houden en er is nog te weinig tijd. Rigoreus kappen en genieten van wat je wel leuk vindt, is het recept (en dat zou je inmiddels moeten weten als vijftiger). En bij die onzin hoort wat jongeren nog moeten afleren en jij inmiddels al achter je hebt gelaten. Vergeet ook niet dat er steeds weer jongere journalisten, politici en tv-persoonlijkheden bij komen die al die dingen nog moeten meemaken. En die het niet eens erg vinden om Paul de Leeuw te moeten interviewen. Het is het leven, Jona. Zo gaat dat nou eenmaal. Zo, opa heeft gesproken…

  9. Michiel Mans

    Herkenbaar Jona. Een troost, het schijnt erbij te horen dat je als man een cynisch zeikende ouwe zak wordt. Zelf was ik vroeger een cynisch zeikende jonge zak. Voor mij (62) voelt het dus vertrouwd. Een soort warme deken zelfs. Omdat ook iemand die paranoïde is achtervolgd kan worden hoeft het zeker niet zo te zijn dat wat je schreef niet ‘klopt’. Wat mij betreft, alles wat Marcel Meijer Hof te berde bracht. Frans’ GS + NRC doen lijkt me ook geen verkeerde.

    Daar bij NRC (of bij VK, Trouw, Parool, NOS etc.) kun je jezelf met wat ze op hun Facebook onder de aandacht brengen soms nuttig en prettig actief vermaken met historische ‘opvoeding’ van reaguurders. Het levert weinig duurzame vriendschappen op maar soit, je doet het voor het goede doel. Soort van burgerparticipatie.

  10. FrankB

    Hoe ik zo ongeveer even oud ben als jij deel ik je onbehagen. Ik denk dat het een combinatie van factoren is. Er lopen zelfs in Nld. nog wel verstandige jongeren rond met wie goed te praten valt. Ja, ze verbazen zich over zaken waar ik me heel blasé nauwelijks nog druk kan maken. Maar dat zie ik ook als een uitdaging. Ik moet gewoon mijn best blijven doen om nieuwigheden te vinden en dingen waar ik me nog wel druk over kan maken. In zo’n wijde wereld met zoveel mensen bestaat het niet dat de voorraad is uitgeput.
    Daarnaast is aanpassing onvermijdelijk. Tenzij je er in slaagt de klok terug te draaien en internet en sociale media af te schaffen komt de goede oude tijd van dikke zaterdagbijlagen niet meer terug. In plaats daarvan moet je simpelweg andere informatiebronnen aanboren. Het alternatief voor aanpassing is inderdaad verzuring. Ik bedoel – ik blijf toch ook gewoon je blog lezen ipv te klagen dat je stukjes niet in kranten staan of op TV komen? Internet is groot. Besteed daar de tijd aan die je vroeger aan zaterdagbijlagen kwijt was. Is de TV achteruitgegaan? Ik heb al jaren geen toestel meer. De paar dingen die ik wil zien zijn meestal op internet te vinden.
    Veertig keer Hamlet kijken is ook zoiets. Je gaat toch ook niet naar veertig remakes van dezelfde film zitten kijken? Er is echt nog wel meer toneel. Flink blijven zoeken naar de kersjes die wachten om geplukt te worden. Dat is mijn devies. Vroeger was er ook rotzooi; The Beatles en The Rolling Stones waren echt niet de enigen op de hitlijsten en op de radio. Tegenover Mozart en Haydn stonden twintig tweede- en lagere rangs componisten. Op onze leeftijd hebben we de ervaring de rotzooi er snel uit te pikken, zodat we er onze tijd niet aan hoeven te verspillen.
    Wie op zijn ouwe dag verzuurt doet juist dat – veel te veel tijd verspillen aan rotzooi.
    Natuurlijk hoort een gezonde portie erfenis ook bij een genoeglijk en aangenaam leven. Kies de slachtoffers (daar is nooit een gebrek aan geweest) van je hoon en minachting zorgvuldig uit en geniet ervan die met de grond gelijk te maken. Als je daar zin in hebt. Heb je geen zin dan doe je het lekker niet.

    1. FrankB

      Ergernis, geen erfenis. Ah, mijn internetdyslexie (met pen en papier heb ik er veel minder last van) is ook een bron van ergernis.

    2. Henk Smout

      Kurt Tucholsky schreef al:
      “O hochverehrtes Publikum,
      sag mal: bist du wirklich so dumm,

      So dumm, daß in Zeitungen, früh und spät,
      immer weniger zu lesen steht?”

      Ik kom elke dag wel iets tegen waar ik nog nooit van gehoord of gelezen of over nagedacht heb.

      Woensdag in Artis leeuw Caesar nog in leven gezien en reuzenschildpadden in vroegere verblijf van nijlpaard Tanja. Laatste keer dat ik haar zag was zomerdag, hield grote mond wijd geopend, genietend van krachtige straal uit door jonge jongen bediende waterslang.

      Vandaag 120 jaar geleden Vladimir Vukovic geboren: “Gedenk’, dass du ein Erbe bist”. Analyseerde 16… a7-a6 in http://www.chessgames.com/perl/chessgame?gid=1358295&m=19, zie eerste link naar renzoverwer in aflevering ‘Leeuwarden’ van 10 augustus; Matulovic speelde op 15… b4 in 1953 16.gxf7+, geen aanbeveling voor de witte opzet, in plaats van 16.gxh7+ in a) van reply # 30, zie link naar chesspub in zelfde aflevering.
      Ikzelf, 20 jaar ouder dan Jona, deed meer dan 50 jaar geleden 9… d6-d5, tien jaar eerder stonden daarover in het boekje van Euwe de nog steeds geldige woorden dat daarover “het laatste woord nog niet is gesproken.” Drakenvariantexpert Chris Ward schreef in 1994 over … d5 in deze concrete stelling: “a move which I couldn’t believe at first but over the years have slowly come around to consider as the best.”
      Merk op dat chessgames 9.o-o-o “Modern Line” noemt, terwijl die voortzetting ouder is dan 9.Lc4.
      Sterkste zet 16… d6-d5, hoewel al in 1968 gespeeld door een echte Frank B, namelijk Boyd (niet weten te achterhalen of zijn tweede initiaal M voor Marc staat, Engelsen heten eerder Michael) is lang aan de experts onbekend gebleven en ook na twee partijen in het begin van dit millennium door de Amerikaan Floyd J. Halwick Jr en de Duitser Andreas Wisskirchen is de stelling na 16.Dg5 nog minstens dertien keer voorgekomen en geen enkele keer deed Zwart 16… d5, zwarte score twaalf nullen en één schamele onverdiende remise.

      1. Henk Smout

        Aanknopend bij de leeuw Caesar: het moet de avond van 7 juni zijn geweest dat ik sinds tijden weer eens naar 24Kitchen keek. Een documentaire van Anthony Bourdain over Lyon als culinaire hoofdstad van Frankrijk. De volgende dag hoorde ik het bericht van zijn overlijden door zelfmoord.

  11. Maarten Keulemans

    Interessante gedachte, dat er een soort ‘regression to the mean’ zou zijn bij het uitzoeken van experts Jona! Maar ik herken dat zeker niet in de praktijk. Eerder het omgekeerde! ‘Alwéér Robbert Dijkgraaf, nee hoor, we moeten nu een ander vinden’, zelfs als Dijkgraaf misschien de meest relevante is. Bij tv (en ook een beetje radio) gelden wél andere wetten: liever een vertrouwd gezicht met spreekervaring dan telkens een ander.

    Wat betreft je verveeldheid: ik houd het op, sorry, de leeftijd. Discussies en dossiers herhalen zich nu eenmaal, het valt mij ook steeds meer op. De oude Egyptenaren hadden gelijk met hun cyclische opvatting van tijd! 😉

    1. Maar wat, beste Maarten, was de aanleiding om Dijkgraaf dit interview te laten doen?

      https://www.volkskrant.nl/nieuws-achtergrond/-je-moet-afleren-om-aan-onbelangrijke-dingen-te-werken-~b33c0cff/

      De hele reeks lijkt erop gericht een celebrity ruimte te geven. Het zou kunnen in Story of Privé en ik snap dat een krant zulke stukken behoort te plaatsen om commerciële, niet-journalistieke redenen, zoals een krant ook andere nevenactiviteiten moet hebben om te overleven. Maar in een wetenschapsbijdrage hoort het niet. Het is geen nieuws, het verrast niet en het is gewoon een saai interview.

  12. ras400517317

    Saaiheid. Nee, ik heb er nog geen last van gehad. Inmiddels ben ik 78 en ik heb me ook geen moment verveeld. Nu is verveling wel een vaak voorkomend fenomeen. Dat – zegt men – treedt telkens op na zeven jaren (ongeveer). Schijnt ook een bijbelse periode te zijn. Ik neem vooralsnog aan dat dit waar is: na zo’n zeven jaren zijn onze hersencircuits zo gewend aan bepaalde gebeurtenissen, gevoelens, gedachten etc dat het routine wordt, die blijkbaar als saaiheid wordt aangeduid. Komt dit tegenwoordig vaker voor dan in vroeger tijden? Ongetwijfeld: mensen werden in vroeger tijden (gemiddeld) niet zo oud als tegenwoordig. Wie in 1900 geboren werd had een gemiddelde levensverwachting van dertig jaar! Dat is dus vier maal de periode van zeven jaren en elk van die vier perioden werd essentieel anders ingericht. Periode één: bij moeder thuis;
    periode twee: naar school (als je mazzel had); periode drie: leerjongen of hulpmeisje; periode vier: een beroep uitoefenen of moederschap en huishouden verzorgen. Dat wil dus zeggen: bij elke periode een nieuwe taakstelling, nieuwe hersencircuits werden in werking gesteld. Saai werd het nooit. Hieruit de conclusie: ga als het saai wordt iets essentieel anders doen. Prachtig voorbeeld van Sara hierboven: het arabische alfabet gaan leren.
    Je kan het in Parijs of Beirout zoeken, maar de verandering kan ook uit jezelf komen: doe iets totaal anders dan daarvoor.

  13. Manfred

    Het wordt herfst.
    De oudheidkundigen vallen.
    Op Twitter plaatsen zij foto’s van stille, donkere wateren.

    Althans, zo was het pakweg een jaar geleden.
    Vroeger was alles beter.

  14. Maurits de Groot

    Je bent natuurlijk een ouwe zeur, maar dat wist je al. Ikzelf ook trouwens. Omdat dat beeld me niet zo bevalt, besloot ik het anders te zien. Naarmate ik ouder word, word ik ook steeds wijzer. Dat betekent dat de anderen steeds dommer lijken. Helaas vallen de meeste journalisten daar ook onder. Niettemin, zoals ik ook al meerdere malen op mijn blog vertelde, vind ik al wadend door de journalistieke drek nog regelmatig pareltjes. Daar geniet ik dan van. En die deel ik.
    Ik raad je een vergelijkbare instelling aan, want je moet nog wel even mee. En zelf heb je het meeste last van jezelf.
    Één van die pareltjes is overigens jouw blog. Daar geniet ik elke dag weer van. Zoals jij elke dag van @fonolog geniet. Zijn reactie hierboven onderschrijf ik trouwens volledig.

    1. Rob Duijf

      ‘Dat betekent dat de anderen steeds dommer lijken. Helaas vallen de meeste journalisten daar ook onder.’

      U doet hier wel een heel boude uitspraak! U zet een hele beroepsgroep weg als dom, afgezien van enkelingen die het hoofd boven uw subjectieve ‘drek’ weten uit te steken.

      Journalisten hebben doorgaans te maken met formats, doelgroepen, richtingen en stijl die worden bewaakt door hoofd- en eindredacteuren, die op hun beurt door de directies in de nek worden geheigd. Dat zegt niet zozeer iets over de kwaliteit van de journalisten, alswel over de kwaliteit van de media die bepalen wat u krijgt te lezen en op welke manier dat over het voetlicht wordt gebracht.

      Dat heeft ook te maken met het niveau van de lezer (of kijker, of luisteraar). Daar doen media onderzoek naar: wie zijn onze klanten, wat willen ze lezen, zien of horen? Daarop wordt het aanbod afgestemd. De vraag is gerechtvaardigd hoe vrij de vrije journalistiek nog is, als het gaat om oplagen, verkoop-, kijk- en luistercijfers. Dat geldt niet alleen voor de nieuwsjournalistiek, maar ook voor de journalistieke specialismen.

      Zoals Marc van Oostendorp hierboven al opmerkte, is de concurrentie in het commerciële media-aanbod zo groot, dat het meer-van-hetzelfde wordt. Je kunt je afvragen inhoeverre in Nederland journalisten binnen de strakke redactionele keurslijven nog worden gestimuleerd hun hoofd boven het maaiveld uit te steken. Wat dat betreft is Nederland een medialandje op postzegelformaat, niet te vergelijken met media in Engeland, Duitsland of de States.

      Wat de States betreft, mag president Trumps’ niet aflatende ‘fake news’ aanvallen op media die zijn kont niet wensen te likken, een goed voorbeeld zijn, van wat van journalistiek mag worden verwacht, namelijk een luis in de pels zijn van de samenleving. Ook in andere landen staat de vrije journalistiek onder druk, denk bijvoorbeeld aan Turkije.

      De meeste journalisten beginnen hun carrière met het verslag van de brand boven de kapperszaak of het kampioensfeest van de lokale voetbalploeg. Ook dat is journalistiek en daar is niets mis mee. Veel goede journalisten zijn ooit als jong redacteur of verslaggever hun loopbaan begonnen.

      Kortom, als u de doorsnee journalist als producent van ‘drek’ wenst te kwaliferen, zou het eerlijker zijn om de betreffende media daarop aan te spreken, want: ‘u vraagt en wij draaien’. Zo werkt het in het Nederland medialand.

  15. Ben Spaans

    Ja het is je leeftijd, chagrijnige inborst, te hoge verwachtingen en het ligt aan de media. En bijna alles was vroeger beter.😉

  16. FrankB

    Laat me je opmerkingen eens toepassen op een onderwerp dat op deze blog nauwelijks populair is, in schrille tegenstelling tot de rest van het land: voetbal. En dan met name Hakim Ziyech. Onderkop in Dagblad van het Noorden: “Altijd hangt er iets mysterieus om Ziyech”.

    Flauwekul. Er is niets mysterieus aan zijn wens om naar een betere club en een zwaardere competitie te vertrekken. Er is niets mysterieus aan zijn professionele instelling om tot aan zijn vertrek zo goed mogelijk te spelen. Die houding had hij bij FC Twente ook al. Hij kon niet zo goed overweg met trainer Hake, maar bleef gewoon goed voetballen. En hij sloeg een aanbod af van een Duitse club omdat hij geen zin had om daar ook degradatievoetbal te spelen – want hij wil vooruit.
    Journalisten kunnen de verleiding blijkbaar niet weerstaan om te stoken en een schandaaltje te veroorzaken. De vraag is nu:

    1. Ben ik slimmer geworden en prik ik sneller door mediaflauwekul heen?
    2. Waren de kranten vroeger beter?
    3. Een combinatie?

    Ik heb wel eens gelezen dat 19e eeuwse kranten precies hetzelfde deden.
    Tja.

  17. Robert Vermaat

    Er is niets nieuws onder de zon. maar dat is ook al geen nieuws en heeft niets met social media of gedrukte media van doen. De Prediker wist al zo om en nabij 3000 jaar geleden dat alles al eens gedaan was en van een onuitsprekelijke vermoeienis:

    [Prediker 1:2-11]
    Lucht en leegte, zegt Prediker,
    lucht en leegte, alles is leegte.
    Welk voordeel heeft de mens van alles wat hij heeft verworven,
    al zijn moeizaam gezwoeg onder de zon?
    Generaties gaan, generaties komen,
    maar de aarde blijft altijd bestaan.
    De zon komt op, de zon gaat onder,
    en altijd snelt ze naar de plaats waar ze weer op zal gaan.
    De wind waait naar het zuiden,
    dan draait hij naar het noorden.
    Hij draait en waait en draait,
    en al draaiend waait de wind weer terug.
    Alle rivieren stromen naar de zee,
    toch raakt de zee niet vol.
    De rivieren keren om,
    ze gaan weer naar de plaats van waar ze komen,
    en beginnen weer opnieuw te stromen.
    Alles is vermoeiend,
    zozeer dat er geen woorden voor te vinden zijn.
    De ogen van een mens kijken, en vinden geen rust,
    zijn oren horen, en ze blijven horen.
    Wat er was, zal er altijd weer zijn,
    wat er is gedaan, zal altijd weer worden gedaan.
    Er is niets nieuws onder de zon.
    Wanneer men van iets zegt: ‘Kijk, iets nieuws,’
    dan is het altijd iets dat er sinds lang vervlogen tijden is geweest.
    De vroegere generaties zijn vergeten,
    en ook de komende zullen weer worden vergeten.

  18. Het ligt wel aan de leeftijd, maar niet omdat er een oude zeikerd verschijnt. Als je op een bergtop staat zie je in de verte alleen bergtoppen, de dalen echter zie je alleen direct om je heen. En hoe ouder je bent hoe verder weg je kunt kijken.

    1. Frans

      Ik ben echt dol op De Blauwbloezen, al vind ik dat de serie te lang is doorgegaan. Ik ben ergens rond nr. 30 opgehouden te lezen. Maar het blijft een klassieker.

  19. jan kroeze

    Er is verschil tussen kranten in de zomer en in de winter, in de winter zijn ze aantrkkelijker.
    En oud worden is terugkeer van dingen, je meent ze reeds gezien te hebben. Op zich geen probleem omdat alles altijd weer anders is, maar toch.
    Maar ook een prachtige gevelsteen. Ook iets wat altijd terugkomt, het bouwen van een onderkomen of gewoon flauwekul.

  20. Jazeker: nieuws is ouds. En dat heb je als je jonger bent nog niet zo in de gaten.
    En dan is er het primaat van het geld, dat weinig ruimte laat voor diepgang. Kennelijk wennen we daaraan: vergelijk de leutelarij van ´Met het oog op morgen´ van nu maar eens met het oog van pakweg vijftien jaar geleden. Daarbij is de neiging groot om op datgene te leunen wat al succes opleverde en dus hopelijk opnieuw geld in het laatje brengt. Dat helpt ook niet bij echt als je juist verrast wilt worden en vernieuwing op prijs stelt, want als (bijna) alles aansluit bij het oude lijkt dat alles op een gegeven moment ook op elkaar.
    Er is vermoedelijk sprake van een golfbeweging. Wij zijn opgegroeid in een stijgende lijn: hogere welvaart, zich ontwikkelend onderzoek, allerlei spannends. En nu zakt het alweer een aantal jaren behoorlijk af (maar dat zeggen alle oude mensen, wellicht is het voor een deel perceptie). Waarschijnlijk staat de vernieuwing al snuivend en trappelend achter de coulissen. Zijn wij in staat die vernieuwing werkelijk op te pikken? Wat je niet kent herken je meestal niet.
    En misschien is er nog iets: is er in deze ingewikkelde en overspannen wereld soms juist behoefte aan oppervlakkigheid en geleuter? Ik heb zelf vaak het idee in een hellende wereld te leven. Dat is niet saai, eerder verontrustend maar ook spannend. Maar ik kan me voorstellen dat het een boel mensen angst aanjaagt. Die willen aansluiten bij het bekende. Geen extra verrassingen graag dus hou je vernieuwing maar voor je, de nieuwste Iphone uitgezonderd.
    Jouw blog is een voorbeeld van hoe het wel kan. Voor jou vanzelfsprekend, je legt de lat hoog, je lezers worden werkelijk gevoed en daar mag je verdomde trots op zijn.
    Misschien moet je accepteren dat in de officiële media de lat is gezakt. Ook al omdat mensen er kennelijk geen behoefte aan hebben, anders waren ze nog wel massaal abonnee.

  21. Frans

    Gouda zit boordevol geschiedenis, dus een blogger in residence die schrijft over Cornelis de Houtman, over het verdwenen kasteel waar zowel Jacoba van Beieren als Lumey van der Marck mee te maken hebben gehad, het zou helemaal fantastisch zijn, maar ik werk niet bij de VVV en ik kan je helaas niet betalen. Sorry. Gemiste kans.

    1. Ja, dat is wel jammer. Voor Gouda en voor mij.

      Gouda is leuk, ik kom er graag. Alleen het draaiorgel in de Kleiweg, daar moet eens een trucker met een tientonner overheen rijden.

      1. Frans

        Jona, als je iedere dag ieder half uur het klokkenspel van het (prachtige!) oude stadhuis hetzelfde deuntje (Alle Menschen werden Bruder) hoort spelen, ben je BLIJ met een draaiorgel dat dat klokkenspel overstemt.😉

  22. Rob Duijf

    Ik ben een beetje verbaasd over deze ‘ontboezemingen’, alhoewel ik jouw verzuchtingen wat betreft wel vaker voorbij heb zien komen op dit blog. Wat is dat toch, Jona?

    In mijn ogen leef jij een heel boeiend leven. Je reist veel en ontmoet leuke en interessante mensen. Dat komt niet voor niks en daarvoor verzet je bergen werk, want er moet ook brood op de plank komen. Je werkt hard, wellicht te hard, maar sommige mensen gedijen daarbij.

    Je schrijft boeken, waarin je graag jouw stokpaardjes berijdt – zoals de wetenschappelijke methode en wetenschapscommunicatie – en daar moet je vooral mee doorgaan! Daarnaast heb je jezelf een aantal doelen gesteld en dat schept ‘vrijwillige verplichtingen’, zoals het nagenoeg zelfstandig bijhouden van dit blog, maar ook de monsterklus die Lucius met zich meebrengt. Je leeft eenvoudig, verplaatst je doorgaans per fiets en OV. Je hebt de tijd voor bespiegelingen en dat uit zich doorgaans in leuke posts op dit blog.

    Daarin meen ik menig kinderlijke verwondering te ontwaren. Dat is heerlijk, want om iedere hoek van het leven liggen verrassingen op je te wachten. Wetenschap is niet iets om voor jezelf te houden, maar om te delen. En dat doe je dan ook. Hoe waardevol is dat t.o.v. het dagelijkse grijs, dat we ’s morgens via de media bij ons croissantje met jam en gekookt eitje krijgen voorgeschoteld?

    Ik ben inmiddels zelf de zes kruisjes gepasseerd. Dat levert in mijn geval wat fysieke belemmeringen op, maar sois, daarmee valt te leven. Gelukkig ben ik helder van geest. Ik ben me bewust, dat de opnamecapaciteit van mijn intellectuele spons beperkt is. Het is dan ook aan te raden om die spons af en toe eens flink uit te knijpen en volgens mij doe jij dat ook.

    Dat schept weer ruimte voor die heerlijke verwondering: een verstilde zonsondergang, een blij kindergezicht een vlinder op een bloem, een mooi schilderij of muzikale compositie. De headlines zijn er hoogstens om even bij stil te staan, maar niet te lang. Het mechanisme erachter ken jij toch allang?

Reacties zijn gesloten.