Als u op Facebook zit, zult u ze weleens hebben zien langskomen: overzichten van zeven boeken die mensen mooi vinden. Of zeven films. Een uitnodiging zeven boeken te noemen heb ik uitgesteld tot ik zeven Nederlandstalige boeken ken die in het Engels zijn vertaald, maar zeven films, dat moet lukken. Sterker nog, het zijn er achtentwintig geworden. Wellicht zit er iets bij om de feestdagen mee door te komen. De films zijn merendeels wat ouder: ik heb een tijd gehad dat ik vaak naar het toneel ging en een tijd waarin ik veel naar de bioscoop ging, en beide waren op een bepaald moment voorbij.
1: Witness (1985)
Een politieagent heeft één getuige in een moordzaak: een kind uit een diep religieuze Amish-familie. Er is een mooi contrast tussen de stadse smeris en de pacifistische plattelanders. Hoewel de afstand onoverbrugbaar is, leeft de agent een tijdje met deze mensen mee, tot de onvermijdelijk shoot-out. In plaats van dat de held de schoft doodt, zoals het in een film hoort, levert hij hem uit aan het wettelijk gezag. De film bevat de spannendste erotische scène die ik ken: de agent ziet hoe zijn gastvrouw zich staat te wassen voor een spiegel en zij kijkt terug. Verder gebeurt er niets. De spanning is om te snijden.
Nog meer onmogelijke liefde: Les enfants du Paradis (1945)
2: Apocalypse Now (1979)
Voor de hand liggende keuze. Een soldaat in de Vietnam-oorlog krijgt opdracht een kolonel uit te schakelen die jenseits von Gut und Böse is gegaan en vaart hem tegemoet, stroomopwaarts naar de bron, terug in de tijd, richting primitiviteit. Ik zag de film voor het eerst in een niet ondertitelde versie, zodat ik van één scene totaal niet begreep waarom ’ie was zoals ’ie was: de helicopteraanval op het Vietnamese dorp onder begeleiding van Wagners Walküre. Onbegrepen als het bleef, kwam de waanzin echter beter over dan toen ik de film mét ondertiteling zag en de door helicopterkabaal overstemde uitleg las.
Nog meer oorlogswaanzin: Cross of Iron (1977)
3: Strange Days (1995)
Ik had een geliefde. Angela Bassett leek op haar, als twee druppels. Dat was voldoende om deze film leuk te vinden. Maar het is eigenlijk een verdraaid aardige film, geplaatst in een (in 1995) geloofwaardige nabije toekomst met een geloofwaardige nieuwe techniek. Die hebben we weliswaar nog niet gekregen, maar ik denk dat we erop kunnen wachten en dat de geestelijke martelscène, waarin een lustmoordenaar meegeniet met de angst van zijn slachtoffer, nog eens grimmig reëel zal zijn. Ik ben niet de enige die de film unheimlich actueel vindt.
Nog meer distopie: Blade Runner (1982)
4. Marmoulak (2004)
Het Iraanse antwoord op de christelijke filmregisseur Quentin Tarantino en zijn religieuze film Pulp Fiction. Lees maar hier – een van mijn betere blogstukjes.
Nog meer niet-al-te-mierzoet religieus drama: Bad Lieutenant (1992)
5: Once upon a Time in the West (1968)
Het is een beetje een schijntegenstelling, ik weet het: de oude wereld, waarin mensen een persoonlijke eer hadden, het goede of het kwade deden, en daarvoor verantwoordelijkheid namen, tegenover een nieuwe, kapitalistische wereld waarin verantwoordelijkheden worden afgeschoven. Een good guy met een witte hoed neemt het op tegen een bad guy met een zwarte hoed, maar allebei zijn ze gedoemd te verliezen van de grootindustrieel. Ze herkennen in elkaar dat ze behoren tot een uitstervende mensensoort:
Witte hoed: “So, you found out you’re not a businessman after all.”
Zwarte hoed: “Just a man.”
Witte hoed: “An ancient race.”
Nog meer fin de siècle (en ook meer Claudia Cardinale): Il gattopardo (1963)
6: Les vacances de Monsieur Hulot (1953)
Een grappige film waarin nauwelijks een woord wordt gesproken. De hoofdpersoon krijgt in de hele film zelfs maar één woord over zijn lippen. Er gebeurt ook niet zo heel veel bijzonders, maar je ziet wel hoe lachwekkend mensen eigenlijk zijn. En je herkent hoeveel je desondanks van ze houdt. Er zit een bepaalde schoonheid – misschien wel de allergrootste schoonheid – in ons dagelijkse leven.
Nog meer schoonheid van het dagelijks leven: Der Himmel über Berlin (1987; want)
En de zevende…
Een leuke zevende… dat is lastig, want er is zó veel om uit te kiezen. Toen ik dit stukje voorbereidde, noteerde ik nog meer films die zijn zoals de lieve God film heeft bedoeld: C’eravamo tanto amati (1974), There Will Be Blood (2007), 2001. A Space Odyssey (1968), Huit Femmes (2002), WALL-E (2008), Slumdog Millionaire (2008), Der Staat gegen Fritz Bauer (2015), Bend It Like Beckham (2002), Fargo (1996), La città delle donne (1980), The Lego Movie (2014), Goodbye Lenin (2003), C’est arrivé près de chez vous (1992), Mulholland Drive (2001) en Lola Rennt (1998).
Nog meer film zoals film bedoeld is (speciaal voor degene die me uitnodigde mijn films te noemen én omdat het al twintig jaar de ultieme kerstfilm is): Die Hard.
https://www.youtube.com/watch?v=to24HpTmtho
Ik heb zelf de film (verfilming) Karakter (1997) een van de betere Nederlandstalige films gevonden.
Maar smaak…twisten..tja
En -wel zijdelings genoemd- Tarantino mag natuurlijk niet ontbreken!
Karakter zag ik een keer toevallig bij BBC, met ondertiteling. Zou het boek ook vertaald zijn?
Ik lees overigens niet bij je linkje wat er nu zo religieus zou zijn aan Pulp Fiction, of heb ik het verkeerd begrepen?
Oh ja, Duits (post-Krieg)..eh..Das Leben der Ánderen en ook Goodbye Lenin.
..ik heb er wel verdomd veel minder gezien dan Engelstalige…
Heb je het tweede deel van het stukje ook gelezen? Ik denk dat een gelovige Iraniër het als een daad van God zal beschouwen als iemand op het rechte spoor raakt.
Ik bedacht vannacht nog dat “Memento” er ook bij had gemoeten. En “The Usual Suspects”. Ik weet dat Kevin Spacey momenteel taboe is, maar het is wel een verdraaid goede film.
The Usual Suspect is een overschatte film, die slechts draait om één vraag: wie is Kayser Soze? Dankzij Agatha Christie’s Moord op Roger Ackroyd en een Engels misdaadromannetje over Jan Klaassen en Katrien uit de jaren 1980 had ik het halverwege al door, waarna een degelijke, onderhoudende film zonder bijzonder acteerwerk overbleef en meer ook niet.
Natuurlijk loopt Samuel L. Jackson wel de hele tijd licht-aangepaste Ezechiël citaten te spuien (het liefst voor een moordpartij, waarmee Tarantino toch weer een bepaalde hypocrisie lijkt aan te geven), maar hij beschreef zichzelf meerdere malen als non-religious (snelle Google zoekpartij).
Tot mijn grote vreugde behoorlijk internationaal. De 10 filmbox van de volkskrant viel in dat opzicht voor mij in negatieve zin op.
Dank voor dit overzicht!
“Searching for Sugar Man” is een film die mij sterker ontroerde dan veel andere goede films.
Sixto Rodríguez, een Mexicaans-Amerikaans folkmuzikant, bracht in de jaren zeventig enkele albums uit die slecht verkochten. Daarom trok hij zich terug uit de muziekbusiness en ging als bouwvakker werken, filosofie studeren en hij was burgemeesterskandidaat.
Jaren later werd zijn muziek ontdekt en vervolgens veel gedraaid in Zuid-Afrika. Hij werd er legendarisch populair in de laatste jaren van het apartheidsregiem. Dit ging volledig buiten Rodríguez om. Niemand kende hem en men dacht dat hij zelfmoord had gepleegd. Enkelen bleven toch zoeken naar zijn verhaal en hij werd opgespoord. Hij leefde en woonde stilletjes in Amerika. Fans haalden hem naar Zuid-Afrika waar hij korte tijd voor volle stadions speelde.
De filmische documentaire “Searching for Sugar Man” (2012) toont het hele verhaal.
Het fijne van lijstjes op een blog is dat ik ze volledig kan verwerpen om mijn eigen lijstje te propageren. Ik zal ze niet beschrijven (zoek maar op op Imdb) maar kort vertellen waarom ze zo geweldig zijn. Wat ze gemeen hebben: ze vervullen Wagner’s ambitie van Gesamtkunstwerk.
1. La Dentelliere (1977) met een sterrol van Isabelle Huppert. Qua onmogelijke liefde stelt deze alle andere films in de schaduw. Bovendien geen overbodige shoot out.
2. A Clockwork Orange (1971) is de politiek meest incorrecte film ooit gemaakt, omdat hij je doet lachen om zulke foute dingen dat je misselijk wordt van jezelf.
3. Höstsonaten (1978) is inderdaad een flim in sonatevorm. De twee beste Zweedse actrices ooit die een moeder-dochter confrontatie uitspelen – beter kan niet.
4. Lola (1981) laat zien dat Duitsers wel degelijk gevoel voor humor hebben, want nooit is het naoorlogse West-Duitsland zo vernietigend en zo grappig bekritiseerd als in deze film.
5. The Good, the Bad and the Ugly (1966) stelt de belangwekkende vraag: wat bekent goed leven in een wetteloze wereld? Het antwoord is zo cynisch dat het verontrust. De film gaat eigenlijk over het naoorlogse Italië.
6. Preparez vos Mouchoir (1978) heeft Patrick Dewaere en Gerard Depardieu beide op hun allerbest en is de vrolijkste kritiek op burgerlijke benepenheid ooit. De film gaat over een liefde die onmogelijk is (onmogelijker dan die van Witness en La Dentelliere) maar toch geconsumeerd wordt, tot volle tevredenheid van beide geliefden, die normaal gesproken losers zouden zijn.
7. Le Samourai (1967) verbeeldt de ultieme eenzaamheid. De hoofdpersoon verliest zodra hij die eenzaamheid verbreekt. En dat is enorm spannend.
8. Beste Nederlandse film ooit: De Vierde Man (1983) is een krankzinnige, delirische en extreme mengelmoes van katholieke symboliek, homosex, femme fatale en horror van het gore soort. Tip: lees eerst het boek, want de film blaast het volkomen weg.
9. Beste Vlaamse film ooit: De Zaak Alzheimer (2003) is ook al beter dan het boek. De openingsscene is de smerigste die ik ooit gezien heb en bereikt dat middels uitsluitend suggestie en implicatie. Jan Decleir is fantastisch.
10. Het zal duidelijk zijn dat ik een Eurochauvinist ben. Daarom noem ik een film van een uiterst succesvolle en veelgeprezen Amerikaans regisseur met wie ik heel weinig op heb: 1941. Voor één keer neemt Spielberg zijn eigen land op de hak en grondig ook.
De zaak Alzheimer vond ik ook goed, alleen laat de film een heel interessante vraag liggen: als een huurmoordenaar aan geheugenverlies lijdt, is hij dan nog wel schuldig?
Oeps, ik wel aardig wat uistekende actrices genoemd, maar geen enkele regisseuse. Daarom: Lina Wertmüller en speciaal Film d’amore e d’anarchia uit 1973. Liliana Cavani’s Il Portiere del Notte heb ik op DVD en moet ik nog altijd gaan zien. Tot aan het ultrasentimentele, mierzoete einde is ook Missing in America van Gabrielle Dockterman perfect. Het had de ultieme post-Vietnamfilm kunnen zijn.
En mijn favoriete Japanse film is Narayama Bushiko (1983).
Interessante keus. Vooral ook dat er een Scandinavische film bij gezet hebt doet me plezier! Neem me niet kwalijk (het overkomt mij ook geregeld!) dat ik even wat spellingfoutjes verbeter:
La dentelliere moet zijn La dentellière
Preparez vos mouchoir moet zijn: Préparez vos mouchoirs
Le Samourai moet zijn Le Samouraï
Gerard Depardieu moet zijn Gérard Depardieu
Verder ben ik zelf ook een eurocentrist als het om film gaat!
Naast ‘De zaak Alzheimer’ vond ik ook ‘Daens’ waar het supertalent Jan Decleir de hoofdrol speelt een prachtige film waar de uitbuiting van de Vlaamse arbeiders door de overwegend Franstalige bourgeoisie duidelijk verbeeld wordt. Het boek van Louis Paul Boon over Daens is ook de moeite waard!
Daens heb ik ook met plezier gezien. Gek genoeg herinner ik me er niet heel erg veel van, behalve een scène waarin een jongen voorleest uit de krant dat ze met een ballon een hoogte van wel zestien kilometer (of zoiets) hebben gehaald.
Geen spellingsfoutjes – vandaag had ik geen zin om al die extra tekens erbij op te zoeken.
Sinds Redbad hier een tijdje geleden werd afgekraakt, heb ik me zitten afvragen of ik een historische film ken die zich aan de feiten houdt en ook als film goed is. Ik denk dat ik er een gevonden heb: Zulu Dawn uit 1979. Niet zo’n bekende film, wel bekende acteurs: Burt Lancaster, Peter O’Toole. De film vertelt het verhaal van de slag bij Isandlwana, toen honderd jaar geleden. De uniformen kloppen tot het kleinste knoopje aan toe, het is op de plek zelf gefilmd en het verhaal weet ook te boeien, zelfs als je al weet hoe het afloopt.
Ik hoop nog steeds op een film over de belegering van Tyrus door Alexander de Grote.
En ik op een gladiatorenfilm van Quentin Tarantino. Hij zou Spartacus kunnen laten winnen!
Gelukkig komt Stanley Kubrick boven tweemaal voorbij.
Maar geen Ingmar Bergman, geen Akira Kurosawa.
Ach, die vroege zwartwit films, Het zevende zegel, De maagdenbron, ijzingwekkend; Rashomon, De zeven samoerai, je zit middenin de actie…
Ga ze alsnog zien!
Vergissing, FrankB noemde Herfstsonate. Nou net een film van Bergman die ik niet zag. Alsnog…
Ik heb ook aan Kurosawa zitten denken, maar vond de Ballade net iets mooier dan het beste van deze uitstekende regisseur.
Woodstock, Casablanca, ik kijk bijna nooit naar films. Als al zit ik me de meeste tijd af te vragen hoe ze de betreffende scene in elkaar geknutseld hebben, vragen over de techniek. De inhoud is nooit zoveel voor zover ik erover kan spreken, dus.
Lola Rennt, die DVD had ik laatst nog in mn handen.
Het nadeel van dit soort lijstjes is wel dat ik me erg oud begin te voelen:Wat denken de jongelui
van Bv Lawrence of Arabia,dat op mij als 13 jarige een verpletterende indruk maakte(NIET op tv zien),meer dan later Apocalyps Now,met die bombast van Marlon Brando(THE HORROR!)
Of de perfecte” Historische” fictie van “Una Giornata Particolare”.of de enige,echte Amerikaanse film noir”Five Easy Pieces” toen Jack Nichelson nog op zijn best was.Om nog maar te zwijgen van de films van louis Bunuel, nog onlangs door jongelui van Vpro een overschatte regisseur genoemd(Schande!)
Master and Commander – The Far Side of The World is een film die ik telkens met veel plezier bekijk, al was het maar om de muziek. Jean de Florette en Manon des Sources hebben in de middelbare school diepe indruk op me gemaakt en dat is later zo gebleven. Ook daar is de muziek niet onbelangrijk: Toots Thielemans die aan de slag gaat met Verdi. Verder zeker nog Amadeus, maar evengoed Crimson Tide, The Big Lebowski of The Empire Strikes Back.
Children of Men is nog zo’n film die je even achtervolgt. Verder ben ik vreemd genoeg fan van Star Trek, terwijl je bezwaarlijk kan zeggen dat dat goede films zijn…
Crimson Tide is best goed, maar haalt het niet bij Das Boot.
Da’s toevallig. Komende zondagmiddag wordt hier in de ECI Cultuurfabriek Once upon a time in the west vertoond. De kans om deze film weer eens op een groot doek te zien, wat bij deze film de verreweg voorkeur verdient. Eraan voorafgaand is er ook nog een lezing over Ennio Morricone, met filmische en muzikale fragmenten. Leuk, maar voor mij samen wat te veel, dus ik ga alleen naar de film.