Zoals ik de afgelopen drie dagen heb beschreven, schond de Parthische koning Vologases een overeenkomst met Rome door zijn broer Tiridates te benoemen als koning van Armenië. Ik vermoed dat de gestage opbouw van een Romeins leger, ook al was dat bedoeld om geloofwaardig te kunnen dreigen en zo een diplomatieke oplossing af te dwingen, die diplomatieke oplossing juist onmogelijk maakte toen Tiridates al te scherp optrad tegen pro-Romeinse Armeniërs. Daarna was alleen dreigen geen optie meer; er moest worden opgetreden. En dat deed de Romeinse generaal Corbulo met opvallend veel succes: Artaxata viel in 58, Tigranokerta viel een jaar later, Tiridates vluchtte en werd vervangen door de pro-Romeinse Tigranes.
De oorlog was echter nog niet afgelopen. Er bleven maar versterkingen aankomen voor het Romeinse leger: het Vijfde Legioen Macedonica arriveerde in 61. Corbulo lijkt echter geen behoefte te hebben gehad aan escalatie. Rome had zijn tanden laten zien, de strategische doelen waren bereikt, de Parthen wisten dat verdragsschennis zou worden bestraft. En omdat hij geen reden had voor geweld, koos Corbulo voor HZB: de soldaten moesten maar forten langs de Eufraat gaan bouwen – precies zoals de legionairs aan de Rijn enkele jaren eerder hadden gedaan. Het signaal aan de Parthen was duidelijk: Rome wilde geen oorlog en nam defensieve posities in.
De oorlog was echter nog niet voorbij. De aanwezigheid van een Romeins garnizoen in Armenië en de wetenschap dat hij op Romeinse steun kon rekenen, gaven koning Tigranes de indruk dat hij alles kon doen wat hij maar wilde, en hij viel de noordelijke provincies van het Parthische Rijk binnen. Dit dwong de Parthische vorst Vologases, die vanwege de oosterse opstand buiten het Armeense conflict wilde blijven, om toch in te grijpen. Hij riep dus een vergadering van zijn rijksgroten bijeen, benadrukte dat zijn broer Tiridates de rechtmatige koning was van Armenië, sloot een wapenstilstand in het oosten en trok ten strijde. Zijn hoofdkwartier richtte hij in te Nisibis.
De Romeinen lijken een plan te hebben gehad. Als de Parthen Armenië zouden binnenvallen, zou één Romeins leger vanuit Cappadocië langs een noordelijke weg naar Armenië gaan (vergelijkbaar met de aanval in 58). Dit zou het Parthische leger naar het noorden lokken en de weg openen voor Corbulo’s leger, dat vanuit Syrië langs een zuidelijker route zou oprukken naar de Boven-Tigris. Als alles volgens plan zou verlopen, zat het Parthische leger in de val tussen twee Romeinse legers.
De Parthen waren echter sneller dan de Romeinen verwachtten. De Parthische generaal Monaesus rukte in het voorjaar van 62 op naar de Armeense hoofdstad Tigranokerta vóór het noordelijke leger in actie kon komen. Zijn commandant, Lucius Caesennius Paetus, was namelijk nog niet gearriveerd. Hij had in het voorgaande jaar het consulaat bekleed en had misschien nog verplichtingen in Italië. Hoe dat ook zij, Corbulo stond er alleen voor toen Vologases en Monaesus naderden en hij begon ermee het garnizoen in Armenië te versterken, waardoor de Parthen Tigranokerta niet konden innemen. Corbulo stuurde nu een gezant naar Vologases en eiste dat de Parthen zich terugtrokken, en er kwam zowaar een wapenstilstand: een Parthisch gezantschap zou naar Rome gaan om te onderhandelen over een vredesverdrag.
Tijdens de onderhandelingen arriveerde Paetus en toen de vredesonderhandelingen op niets bleken te zijn uitgelopen, viel hij met twee legioenen Armenië binnen. Daar veroverde hij enkele forten die nog trouw waren aan de pro-Parthische koning van Armenië, Tiridates. Ondertussen viel Corbulo Mesopotamië vanuit Syrië binnen. Al met al leken de twee generaals het oorspronkelijke krijgsplan in werking te hebben gezet, maar toen ontving Corbulo slecht nieuws: Vologases had het initiatief gegrepen, was opgerukt tegen Paetus, die nu werd belegerd in Rhandeia, niet ver van de Boven-Eufraat.
Als ik het goed gevolgd heb, moet in de derde alinea de tweede Tigranes Tiridates zijn.
Punt. Tigranes was de Romeinse zetbaas.
Dan de Tigranes II de Grote meer dan honderd jaar eerder van het Armenië van zee tot zee.
Klopt! Verbeterd! Dank!
Al die namen, al die plaatsnamen… Zelfs voor een kenner (ik dus niet) is het verwarrend. Maar toch wil ik weten hoe dit stukje onbekende Romeinse geschiedenis afloopt.
HZB ? (ik heb de buik vol van cookies)
Hou Ze Bezig…