Ook dit jaar zullen de kranten in december wel weer worden gevuld met lijstjes van de tien beste boeken van 2012, tien memorabele uitspraken, tien gebeurtenissen, films, doelpunten, winnaars, verliezers en andere zaken die u nooit meer opzoekt. Het is de hoogste tijd een lijstje samen te stellen dat de waan van de dag overstijgt. Een lijstje dat u over vijf jaar nog wél bekijkt. Een lijstje vol eeuwige schoonheid.
VRAAG
Ik nodig u uit tien mooie dingen uit de Oudheid te noemen die iedereen zou moeten kennen. Er zijn geen beperkingen: Martialis’ gedicht over Erotion, de Nefretite-buste uit Amarna, de Oxyrhynchushymne, alles is toegestaan.
DOEL
Het resultaat zal, als het goed gaat, bestaan uit twee lijsten: dingen die je zou kunnen lezen en dingen die je zou kunnen bekijken. Het moet mensen helpen bij een museumbezoek, bij de keuze van een vakantiebestemming of bij het zoeken naar iets moois om te lezen.
AFBAKENING
Genre, religie, volk of landstreek maken niet uit (al is een gevarieerd lijstje leuker dan een lijstje met uitsluitend protokorinthisch aardewerk). De enige beperking is dat het moet gaan om zaken uit het gebied tussen de Noordzee en de Perzische Golf uit de periode tussen pakweg 3000 v.Chr. en 600 n.Chr. (dus geen door de Oudheid geïnspireerde kunstwerken uit de Renaissance).
HOE?
Om andermans leven te verrijken kunt u gebruik maken van de reactiemogelijkheid hier onder. Het zou gemakkelijk zijn als u aangeeft in welk museum het voorwerp van uw keuze is te bewonderen of bij welke auteur uw favoriete mythe valt te lezen. Een link is ook gemakkelijk, maar moet niet. Het resultaat wordt rond 1 december bekendgemaakt.
UITSLAG: hier!
Leuke vraag. Hier zijn tien dingen die ik mooi vind.
Het portret van Nefretite uit Amarna, nu in het museum in Berlijn (http://en.wikipedia.org/wiki/Nefertiti_Bust)
Het simpele maar robuuste tempeltje van Taffeh in het Rijksmuseum van Oudheden (http://en.wikipedia.org/wiki/Temple_of_Taffeh)
De donderpreken in het Bijbelboek Amos (http://en.wikipedia.org/wiki/Book_of_Amos)
De stoere beelden van Cleobis en Biton in Delphi (http://en.wikipedia.org/wiki/Cleobis_and_biton#Statues)
De vijfde-eeuwse zilverstukken uit Syracuse
Het einde van de Phaedo van Plato (http://en.wikipedia.org/wiki/Phaedo)
De Nike van Samothrace in het Louvre (http://en.wikipedia.org/wiki/Nike_of_Samothrace)
Cicero’s redevoering Voor Caelius (http://en.wikipedia.org/wiki/Pro_Caelio)
Het Pantheon in Rome (http://en.wikipedia.org/wiki/Pantheon,_Rome)
De mozaïeken in de San Vitale uit Ravenna (http://en.wikipedia.org/wiki/Basilica_of_San_Vitale)
Ik wilde ook net de fresco’s uit Ravenna noemen. Zijn van een schitterende bovenaardsheid. Verder is de muurschildering in het Nationaal Paleis in Mexico city van Diego Riviera indrukwekkend en ook wel humoristisch.
Voor mij is het ALLERMOOISTE wat Kunst heeft voortgebracht een beeld dat in Galleria Borghese in Rome staat.
Het is gemaakt door Gian Lorenzo Bernini en het heet
Apollo en Daphne
1.
Saqqara
(http://en.wikipedia.org/wiki/Pyramid_of_Djoser)
2.
Het bijbelboek Job
3.
Olympia
(http://en.wikipedia.org/wiki/Olympia,_Greece)
4.
De akropolis van Athene
(http://en.wikipedia.org/wiki/Acropolis_of_Athens)
Zeker nu er zo’n mooi museum is
5.
De Antigone van Sophocles
(http://en.wikipedia.org/wiki/Antigone_%28Sophocles%29)
6.
Het Pergamonaltaar, nu in Berlijn
(http://en.wikipedia.org/wiki/Pergamon_Altar)
7.
De Venus van Milo, nu in Parijs
(http://en.wikipedia.org/wiki/Venus_of_Milo)
8.
Palmyra
(http://en.wikipedia.org/wiki/Palmyra)
9.
Petra
(http://en.wikipedia.org/wiki/Petra_jordan)
10.
Het aquaduct van Segovia
(http://en.wikipedia.org/wiki/Aqueduct_of_Segovia)
10 eeuwige Romeinse schoonheden (oh, oh wat is kiezen moeilijk en in redelijk willekeurige volgorde afgezien van nummer 1):
1. Zuil van Trajanus, Rome
http://nl.wikipedia.org/wiki/Zuil_van_Trajanus (info + foto’s)
2. Ivoren diptiek van magister militum Stilicho, zijn vrouw Serena en zoon Eucherius, Kathedraal van Monza
http://nl.wikipedia.org/wiki/Flavius_Stilicho (info +foto)
3. Romeinse mummieportretten, Fayum (Egypte), overal en nergens
http://nl.wikipedia.org/wiki/Fayum-portret (info + foto’s)
4. Gouden Romeinse vingerring met de uitgezaagde tekst IUNONI MEAE, Thermenmuseum Heerlen
(Sorry, nergens een foto of link te vinden)
5. Romeins theater, Epidauros
http://nl.wikipedia.org/wiki/Theater_van_Epidaurus
6. Sarcofaag van Simpelveld, Rijksmuseum Oudheden Leiden
http://www.geheugenvannederland.nl/?/nl/items/RMO01:007581 (foto’s en info)
7. Mozaïek in triclinium (in situ) Römisch Germanisches Museum Keulen
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Dionysusmoza%C3%AFek_17-02-2009_10-51-23.JPG (foto)
8. Misbakken kruik met alfabet -graffiti van pottenbakker Lucius, Thermenmuseum Heerlen
http://www.rijckheyt.nl/sjablonen/rijckheyt/pagina.asp?subsite=100&pagina=100
9. Grafsteen van Regina van Palmyra, Arbeia Roman Fort & Museum, Southshields
http://www.flickr.com/photos/carolemage/6782448727/ (foto)
10. Muur van Hadrianus, Groot Britannië
http://www.hadrians-wall.org/page.aspx/The-Hadrian's-Wall-Trust (info)
en nog zoveel meer maar ik hoop dat anderen dat gaan toevoegen.
1.
De ruïnes van Luxor en Karnak (http://whc.unesco.org/en/list/87/)
2.
Het epos van Gilgamesj
3.
De “adventsteksten” van Jesaja
4.
De Ilias van Homerus
5.
Het Parthenon in Athene (http://www.livius.org/cn-cs/constantinople/constantinople_hagia_sophia.html)
6.
De Laokoöngroep in de Vaticaanse Musea in Rome
7.
Tacitus’ Annalen
8.
Petra (http://petranationaltrust.org/UI/Default.aspx)
9.
Het Pantheon in Rome (http://www.livius.org/ro-rz/rome/rome_pantheon01.html)
10.
De Hagia Sophia in Istanbul (http://www.livius.org/cn-cs/constantinople/constantinople_hagia_sophia.html)
Odi et amo, van Catullus.
Ja, hier doe ik graag ook een duit in het antieke zakje….
1. “Mémoires d’Hadrien”, van Marguerite Yourcenar
2. De tempel en het theater van Segesta (Sicilië)
3. De gouden lauwerkrans van olijftakken uit de Hermitage in Sint Petersburg, te zien geweest op de tentoonstelling “Grieks Goud” (2004) te Amsterdam
4. “De Berg van Licht”, van Louis Couperus
5. Het Pantheon in Rome
6. De Warren Cup in het British Museum te Londen
7. De Tomba del Tuffatore in Paestum
8. Het Theater van Epidauros
9. “Psyche”, van Paul Claes
10. “Antigone”, van Sophokles
Het is een moeilijke keuze, kiezen is ook afwijzen…
1) Roman Baths in Bath (UK)
2) Les Antiques in St-Rémy-de-Provence
3) Pantheon, Rome
4) De Tetrarchen in Venetië
5) De Wagenmenner in Delphi
6) Het hoofdstuk over het Vierkeizersjaar in Tacitus
7) Sommige gedichten van Horatius
8) De Toren der Winden in Athene
ç) Haghia Sophia
10)kleinere grafgiften van Tout-Anch-Amon
nr.1. is inderdaad een heel mooi boek.Doch kreeg ik het wat onbehagelijke gevoel dat de schrijfster het idee gegapt heeft van Waltari, die eerder het boek “Sinuhe de Egyptenaar” had geschreven ,dat een klassieker werd.
Hi Jona !
Cool idee (dit woord gebruik enige tijd terug van mijn zoon geleerd :-)). Om het voor eenieder leesbaar te houden heb ik het, zoals gewenst, in 2en gedeeld met als totaal 10. Zoals d’oude Ramones zeiden : Hey Ho, Let’s Go !
Lezen
1. Homeros Illias (ik heb ‘m in het GB en NL en in beide talen blijf ik me verbazen)
2. Brieven aan Cicero. (In C’s brieven staan er ook enkele aan hem gericht. Bv die van Caelius over de houding en het gedrag van Caesar; de brief van Servius Sulpicius mbt de dood van C’s dochter Tullia, of de brief van Marcus A. aan Cicero, met een verborgen ‘hou je waffel of anders …’)
3. Cicero’s 1e Philippica (alsof je in de senaat zit met schreeuwers om je heen) en zijn Rede voor Marcus Claudius Marcellus (een 180graden ommekeer, met voor de goede luisteraars hints over Caesar’s werkelijke autocratische gedrag)
4. Een Vroege Plato (waar je echt nog de boogredenering van S. kan volgen en bekijken waar hij volgens jou de einden van elkaar af buigt)
5. Pausanias (vanwege zijn heerlijke doordreutelen over steden, tempels, legenden en geitepaden) of Lucianus van Samosata (hij heeft een verdediging t.b.v. zichzelf geschreven waarin hij de aanklagers echte helemaal belachelijk maakt)
Doen
1. Xanten’s Romeins museum (niet al te groot, dynamisch en met ‘begeisterung’)
2. De gang naar de grafkamer in de Pyramide van Cheops (als je daar gebogen doorheen loopt hoor je de Farao schateren)
3. Een oude halfopgegraven stad in Turkije (bv Syedra; of Ephese, maar dan richting havengebied, waar niemand komt) Lekker stapsvoets en voorzichtig de omgeving op je in laten dringen.
4. Het BM of Louvre. Gewoon mega en onderdeel van de massa zijn. Daarna (hips) een pub/cafe in !
5. Eigenlijk elk oud mooi uitgelicht voorwerp (meestal in een museum) en dan peinzen over de mensen die het gedragen, gemaakt en/of verloren hebben.
Er zijn ook nog wel een paar romeins provinciale munten waar ik warm van wordt, maar dat weer in een andere lijst
Dank & Groet aan allen
Michael van der Lee
Gilgamesj-epos
Maya en Merit (Egyptisch beeld in Rijksmuseum van Oudheden, Leiden)
de Hebreeuwse Psalmen
sjofar (ramshoorn, nog steeds te horen in de synagoge)
de stelling van Pythagoras
Epicurus, overgebleven fragmenten
Lucretius, De rerum natura
Vergilius, Georgica
Pompeii
hydraulis (Romeins waterorgel)
Dit is een leuke maar moeilijke opgave, want de oudheid heeft ons zoveel te bieden – misschien is een top 100 mogelijk?;-)
Ik ga het mezelf makkkelijker maken door alleen plaatsen te noemen en dan ook nog eens alleen plaatsen die ik zelf bezocht heb. Dan weet ik tenminste zeker dat het echt wat voorstelt.:-) Voor het gebied van kunst & literatuur zou ik persoonlijk een aparte top 10 maken, dus die laat ik nu buiten beschouwing, al heb ik wel wat juweeltjes in mijn hoofd zitten…
Te bezoeken
1 Rome, Italië
2 Palmyra, Syrië
3 Perge, Turkije
4 Giza-plateau, Egypte
5 Luxor/Karnak, Egypte
6 Efeze, Turkije
7 Nationaal museum te Caïro, Egypte, alleen al vanwege de Toetanchamon-collectie (o. a. dodenmasker, doodskisten, strijdwagens), maar ook vanwege de prachtige koninklijke mummies van onder meer Ramses II, V, Seqen’enre Täa etc.
8 Dura Europos, Syrië
9 Muur van Hadrianus, Groot-Brittannië
10 Baalbek, Libanon
Groeten!
Lastig om een top 10 op te geven, but here goes nothing:
1. Nemrud Dagh, Oost Turkije
2. Niké van Samothrake, nu in het Louvre in Parijs
3. De tholos van Delphi, Griekenland
4. Bull-leaping fresco Knossos, Archeologisch Museum van Heraklion
5. Dougga, Tunesië
6. Tempel van Luxor, Egypte
7. Buste van Nefertiti, Amarna, nu in het Neues Museum van Berlijn
8. Metamorphosen van Ovidius
9. Acropolis van Athene, Griekenland
10. Elektra van Sophokles
Wat een geweldig initatitief, Jona!
Ik ben erg benieuwd naar de uitkomst. Heb zelf even geen input. Als ik de reacties hierboven lees bekruipt me een gevoel van:”Tsjonge….wat heb ik toch weinig gezien…”
Ik kom niet toe met minder dan twaalf
1.
De buste van Nefretite
2.
Amsterdam Kouros (Allard Piersonmuseum)
http://www.allardpiersonmuseum.nl/museum/educatie/educatie_apm13116.html
3.
De graven van Cerveteri
http://whc.unesco.org/en/list/1158
4.
Exekias, de zelfmoord van Ajax
5.
De Discuswerper van Myron
http://en.wikipedia.org/wiki/Discobolus
6.
De tempel van Segesta
http://www.segesta.org/
7.
Sophocles, Koning Oedipus
8.
De Krijgers van Riace
http://en.wikipedia.org/wiki/Riace_bronzes
9.
Ombra della sera
http://it.wikipedia.org/wiki/Ombra_della_sera
10.
Fayyumportretten
11.
De Bokser (Rome, Thermenmuseum)
12.
Pont du Gard
http://www.pontdugard.fr/en
Mijn eigen lijstje overigens
1.
Aristoteles’ Analytica Priora
2.
De jockey uit Artemision (Nationaal Archeologisch Museum Athene)
http://www.grisel.net/images/greece/jockey.JPG
3.
Bokser (Rome)
http://en.wikipedia.org/wiki/Boxer_of_Quirinal
4.
Eumenes (Rijksmuseum van Oudheden)
http://www.livius.org/es-ez/eumenes/eumenes_i.html
5.
De ruïne van het Serapeum in Alexandrië
http://www.livius.org/a/egypt/alexandria/alexandria_serapeum_horemheb1.JPG
6.
Het Erotionfragment waarover ik al blogde
http://mainzerbeobachter.wordpress.com/2012/10/26/erotion/
7.
Het investituurreliëf van Ardashir in Naqsh-e Rustam
http://www.livius.org/a/iran/naqshirustam/naqsh-e_rustam_ardashir_i_1.JPG
8.
De noordelijke necropool te Ghirza
http://mainzerbeobachter.wordpress.com/2012/10/26/erotion/
9.
De inscriptie van Meteriola
http://www.livius.org/men-mh/meteriola/meteriola.html
10.
Veel papyrus- en perkamentfragmenten, zoals het mooi leesbare fragment uit Hesiodos’ Vrouwencatalogus (Neues Museum, Berlijn)
Genoemd op mijn Facebookpagina
*A collection of 26 exceptionally well preserved New Kingdom statues that were found buried in a cache in nearby Luxor Temple in 1989.
***
*Griekse krijgers van Riace 450 v chr. Gezien in museum van Reggio Calabria
***
* Lixus Marokko
***
* het muntblaadje waarmee Baucis haar tafel nog even schoonpoetst als ze bezoek heeft (Ovidius, Metamorphosen 8, 665-6).
* De machteloosheid van Aeneas als hij Dido voor de laatste keer moet laten gaan, in de onderwereldepisode van Vergilius (Aeneis, boek 6):
* Het plezier dat spettert van de beschrijving van jongens die met een dolfijn spelen, in een brief van Plinius
* De evangeliën
* Origenes
* Aeschylus – persai (de perzen)
* De tempel van Janus (autun, sowieso prachtige stad)
***
* Plato
* Aristoteles
* Archimedes
* Catullus
* Tabula Cebetis
1. De Ilias
2. Sophocles, Oidipous Rex
3. Sophocles, Antigone
4. Het Alexandermozaïek
5. De Nike van Samothrake
6. De Stervende Galliër
7. De jockey uit Artemision
8. Bokser van het Quirinaal
9. De Laokoöngroep
10. Het Pantheon
1. Cycladenidool (harpist)
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Cycladic_harp_player.jpg
2. Fayyum portretten:
http://pinterest.com/leariana/fayum-mummy-portraits/
3. Het Seikilos-lied
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:2._St%C3%A8le_portant_l%E2%80%99inscription_de_Seikilos.jpg
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:%CE%9F_%CE%95%CF%80%CE%B9%CF%84%CE%AC%CF%86%CE%B9%CE%BF%CF%82_%CF%84%CE%BF%CF%85_%CE%A3%CE%B5%E1%BF%96%CE%BA%CE%B9%CE%BB%CE%BF%CF%85_-_Epitaph_of_Seikilos.ogg
4. De basilica van Constantijn in Trier
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Trier_basilica_DSC02373.jpg
5. Minoische fresco’s:
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Part_of_Spring_fresco.jpg
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Kretischer_Meister_001.jpg
http://commons.wikimedia.org/wiki/File:Akrotiri_blue_monkeys.jpg
6. Het relief van de blinde harpist
http://www.lessing-photo.com/dispimg.asp?i=08010933+&cr=33&cl=1
7. Het zwemmende meisje-als-lepel
http://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/cosmetic-spoon
8. De Spartaanse krijger in zijn mantel
http://www.flickr.com/photos/ggypsy/2722612754/
9. De zittende schrijver
http://www.louvre.fr/en/oeuvre-notices/seated-scribe
10. Thucydides
http://www.perseus.tufts.edu/hopper/text?doc=Perseus:text:1999.01.0199
Ik kom helaas maar tot acht… waarmee ik niet wil beweren dat de rest van de “oudheid” niet mooi is.
– Stelling van Pythagoras, en de 3-4-5 driehoek
Een van de verbluffendste wiskunde dingetjes, ook te bevatten voor normale mensen
– Buste van Nefertiti – Neues Museum, Berlijn
– Kop Vespasianus – geen idee waar te bekijken, ik vond hem onder andere op http://www.vecip.com/default.asp?onderwerp=523. een prachtige boerenkop.
-Ötzi – South Tyrol Museum of Archaeology, Bolsano. De adem van het verleden in je nek.
-Odyssee – Het ultieme avonturenboek
– De grot van Plato – Als filosofisch concept: de als imperfect ervaren werkelijkheid als afspiegeling van een volkomen ideaal
– Ik twijfel hier tussen de Dorische en de Ionische zuil
– Al die prachtige verzonnen verhalen waaraan Jona zich zo ergert (zoals “De brandspiegels van Archimedes”, “De hangende tuinen van Babylon”) maar die een mens oneindig doen dromen…
De metamorfosen van Ovidius
De Barmhartige Samaritaan, Nieuwe Testament
De Wolken van Aristophanes
De Moralia van Plutarchus
Het nekromantion en de nikopolis in Epirus, Griekenland http://www.preveza.gr/en/nekromantio en http://www.preveza.gr/en/museum_nikopolis
De Karyathiden van het Ereichteion http://nl.wikipedia.org/wiki/Kariatide
De Chigi-vaas in Villa Giulia te Rome http://www.villagiulia.beniculturali.it/
Byblos, antieke stad ten noorden van Beirut, Libanon http://www.middleeast.com/byblos.htm
Het heiligdom van Artemis te Vravrona, Griekenland (weg van de drukte, toch niet ver van Athene, mysterieus en lieflijk) http://www.preveza.gr/en/museum_nikopoli
De tempel van Apollo Epicurius te Basses, Peleponnesos, Griekenland (de tent waarin hij staat is bijna even imposant als de tempel zelf; het landschap is dramatisch en de weg erheen lang) http://odysseus.culture.gr/h/2/eh251.jsp?obj_id=1142…….
………allemaal mooi in mijn ogen