De palimpsesten van het Catharinaklooster

Het Catharinaklooster

Onder aan de voet van de Sinaïberg ligt al eeuwenlang het Catharinaklooster. Volgens de overlevering ligt het bij de plek van het Brandende Braambos. In 337 na Chr. zou keizerin Helena, de moeder van Constantijn de Grote, er een kapel hebben laten bouwen. Later, in de zesde eeuw, liet de Byzantijnse keizer Justinianus I rond de kapel een versterkt klooster aanleggen. Dat bestaat nog en heeft zijn naam te danken aan de heilige Catharina van Alexandrië.

Catharina

Volgens een losjes op de historische Hypatia geïnspireerde legende was Catharina de dochter van de gouverneur van Alexandrië en was keizer Maxentius verliefd op haar. Ze sloeg hem af, omdat ze had beloofd maagd te zullen blijven. Maxentius liet het er niet bij zitten en stuurde veertig filosofen op haar af om haar ervan te overtuigen haar geloof af te zweren. Het tegendeel gebeurde. Katharina, die al op haar vijftiende Plato uit haar hoofd kende, bekeerde de filosofen.

Lees verder “De palimpsesten van het Catharinaklooster”

Tigranokerta in Nagorno-Karabach

De citadel van Tigranokerta

Het zal niemand zijn ontgaan dat de Azeri’s in de afgelopen tien dagen de Armeense exclave Nagorno Karabach hebben veroverd. Dit is oeroud Armeens gebied, tjokvol Armeens erfgoed, dat teruggaat tot de Oudheid. Ik ben daar in 2019 geweest in een van de steden genaamd Tigranokerta. Dit is een ander Tigranokerta dan de westelijke residentie van de Armeense Artaxiaden-dynastie, die op deze blog ook wel eens genoemd is geweest.

Hellenistisch Tigranokerta

Het Nagorno-Karabachse Tigranokerta ligt zo’n dertig kilometer ten noorden van Stepanakert, de voornaamste moderne stad in de Armeense exclave. De ruïnes van de hellenistische stad waren al heel lang bekend, maar de opgravingen zijn relatief recent begonnen, in 2006. Een van de eerste te beantwoorden vragen was wanneer de stad was gesticht. Ze is weliswaar vernoemd naar een koning Tigranes, maar er waren drie hellenistische Armeense koningen met die naam. Welke was de bouwheer? Muntvondsten bewezen dat het Tigranes II de Grote was. Omdat die regeerde tussen 95 en 55 v.Chr., mogen we de stadsstichting plaatsen in de eerste helft van de eerste eeuw v.Chr.

Lees verder “Tigranokerta in Nagorno-Karabach”

Nagorno Karabach

Sargis Baghdasaryan, “Wij zijn onze bergen”

Deze week was ik even in Nagorno Karabach, een Armeense exclave binnen de grenzen van Azerbaijan. In de verwarde laatste jaren van de Sovjet-Unie streefde dit gebied naar aansluiting bij Armenië en toen Azerbaijan zich in 1991 onafhankelijk verklaarde van de Sovjet-Unie, riep Nagorno Karabach de onafhankelijkheid uit. De officiële naam is Republiek Artsakh. In de daarop volgende oorlog, die duurde tot 1994, veroverden de Karabachers het gebied dat hen scheidde van Armenië, zodat er nu twee Armeense staten naast elkaar liggen, met een grens die ze allebei liever kwijt zijn, maar die er nog wel even zal liggen omdat er geen vredesverdrag is en geen land ter wereld de onafhankelijkheid van Nagorno Karabach erkent, laat staan de veroveringen.

Er wordt aan de grenzen nog weleens geschoten en soms laait het geweld nog op: in 2016 is er nog vier dagen hard gevochten. De laatste vier maanden zijn er echter geen schietincidenten gemeld en vorige maand was er politiek overleg over de blauwdruk voor een door de OVSE voorgesteld vredesverdrag. Dat liep op niets uit, maar ik heb me laten vertellen dat veel Armeniërs menen dat de eigen regering sinds de democratische revolutie van vorig jaar geen behoefte meer heeft aan een buitenlandse vijand en daarom bereid zal zijn tot concessies. Ik vond dat interessant, want het illustreert dat de Armeniërs erkennen dat de Azeri’s niet de enige agressor zijn.

Lees verder “Nagorno Karabach”

Tabriz (Iran)

Tabriz, gelegen in het noordwesten van Iran, is niet de allerbekendste stad van het land. Er wordt geen aansprekend, internationaal product vervaardigd, zoals de druiven uit Shiraz of de tapijten van Kerman; er zijn geen schokkende politieke gebeurtenissen geweest, zoals in Teheran; en anders dan Isfahan, waar een bekend gedicht is gesitueerd, speelt Tabriz ook al geen rol in de internationale letteren. Heel misschien kent u de grap van F. Springer, die in zijn hilarische roman Teheran, een zwanenzang iemand een boek laat schrijven met een hoofdstuk over het bezoek dat de componist Gustav Mahler aan de stad zou hebben gebracht.

Ik heb wel eens gezocht naar CDs met een Mahlersymfonie in de bazaar van Tabriz, een schitterend, oud en groot complex dat een welverdiende plaats heeft op de UNESCO-lijst van Werelderfgoed. Als iets in de bazaar van Tabriz iets niet te koop is, zal het vermoedelijk wel niet bestaan – met uitzondering dan van Mahler-CDs, waarvan ik zeker weet dat ze bestaan en die ik desondanks niet heb kunnen vinden.

Lees verder “Tabriz (Iran)”