Tag: Cultural appropriation

Tja, de Romeinen

On door Jona LenderinginCultuur, Geesteswetenschappen, Geschiedenis, Klassieken, Romeinse Keizerrijk, Wetenschapscommunicatie13 reacties
De “Sarcofaag van de Dronken Eroten” uit Tyrus (Nationaal Museum, Beiroet). Bacchanalen zijn niet representatief voor de Romeinse cultuur.

Éen van de verhalen die je over de Romeinen zou kunnen vertellen is dat ze de grondslag legden voor een westerse cultuur die expliciet erkent dat ze van andere culturen heeft geleend. Dit geeft Rome een bepaalde relevantie in het hedendaagse debat over cultural appropriation.

Uiteraard hoeft u dat niet met me eens te zijn. Ik schrijf dit minder om iets te zeggen over cultural appropriation, al is dat toevallig vandaag mijn aanleiding, dan om aan te geven welke betekenis de Romeinse cultuur voor ons heeft. Of beter: ik wil alleen maar aangeven dát die Romeinse cultuur betekenis heeft. Ze is te presenteren als iets met actualiteit. Er kunnen dingen over worden gezegd waarover te discussiëren valt. Zo heb ik op deze blog weleens uitgelegd dat we door de kennismaking met de oude (niet alleen Romeinse) wereld meer inzicht winnen in onze visies op grenzen, op religie en het onderscheid tussen oost en west. En zo voort.

Lees verder “Tja, de Romeinen” →

Die bescheiden Romeinen

On door Jona LenderinginCultuur, Geesteswetenschappen, Geschiedenis, Klassieken, Romeinse Keizerrijk16 reacties
Mozaïek met twee Romeinse theatermaskers, afkomstig uit Tivoli en nu in de Capitolijnse Musea. De Romeinen hadden er weinig moeite mee zich een stuk Griekse cultuur toe te eigenen en te erkennen dat de Grieken hun in cultureel opzicht de baas waren.

U zult de oude Romeinen, die toch wel iets snoeverigs over zich hadden, niet meteen beschouwen als bescheiden, maar gek genoeg waren ze dat op een bepaalde manier wel. Ze hadden er althans geen moeite mee te erkennen dat de Grieken hun artistiek en wetenschappelijk de baas waren en namen van alles over. Dat laatste deden de Grieken ook – ze wisten dat ze leentjebuur hadden gespeeld in het Nabije Oosten – maar bescheidenheid was de Grieken vreemd. Een Plato kon erkennen dat andere volken weleens iets hadden bedacht, maar meende dat de Grieken het vervolgens beter deden.

Niets daarvan bij de Romeinen. Beeldhouwkunst, theater, architectuur, geneeskunde, literatuur, mythologie? Ze erkenden dat ze het allemaal hadden overgenomen van de Grieken. Bestudering van voortekens? Overgenomen van de Etrusken. Kalender? Gebaseerd op Egyptische berekeningen. Militaire uitrusting? Invloeden uit Iberië en Gallië. Consulaat? Overgenomen van de Karthagers. Monotheïsme? Een joodse sekte schopte het tot dominante godsdienst.

Lees verder “Die bescheiden Romeinen” →

Cultural appropriation

On door Jona LenderinginCultuur, Geesteswetenschappen, Politiek3 reacties
Weber

De wereld zit vreemder in elkaar dan ik weleens denk. Het schijnt momenteel nogal een dingetje te zijn dat de gehaktballetjes die je bij Ikea haalt niet volgens een traditioneel Zweeds recept zijn gemaakt, maar zijn afgeleid van Turkse köfte. Niet dat dat Turks is: de naam komt van het Perzische koofteh, “vermorzeld vlees”. Toevallig ben ik weleens in Turkije geweest en ook in Iran, en toevallig heb ik ooit gedacht aan het verzamelen van köfte-recepten, omdat die overal tussen Belgrado en Lahore steeds anders zijn. Met nootjes erdoor, met een pruim erin, met wortel of een gekookt ei – ik heb ze allemaal weleens gegeten en ik heb nooit het idee gehad dat ze heel anders waren dan de West-Europese ballen des gehakts.

Omdat ik niet zou weten wat er Turks aan gehaktballen kan zijn, kon ik wel lachen om het grapje dat ik diverse keren tegenkwam op de sociale media: dat de Zweden zich hadden bezondigd aan cultural appropriation. Wat mij een onschuldige grap leek, bleek echter menens: het NRC Handelsblad meldde afgelopen vrijdag dat een Turks agentschap voor economische samenwerking Ikea had beschuldigd van culturele toe-eigening. De wereld zit vreemder in elkaar dan ik weleens denk.

Lees verder “Cultural appropriation” →