En dan krijg je dus, van iemand die je eigenlijk best waardeert, een uitnodiging om een stem uit te brengen op “de boekverkoper van het jaar”.
Iedereen die geregeld in een boekhandel komt kan niet zonder ze: boekverkopers. Ze selecteren wat er in de winkel ligt, je kunt ze vragen om advies, een titel, welk boek je als volgende moet lezen. Maar wie is de beste boekverkoper van het land? Ieder jaar wordt er een verkiezing georganiseerd voor Beste boekverkoper van het jaar. De longlist is deze week bekendgemaakt, nu is het aan het publiek om te stemmen.
En dan is er een lijstje van dertig namen, waaronder drie mensen die ik wel eens heb gesproken. De andere zevenentwintig genomineerden zullen ongetwijfeld ook zeer deskundige boekverkopers zijn, maar ik ken ze niet. Voor mij is deze verkiezing een vergelijking met zevenentwintig onbekenden en ik heb niet de indruk dat dat voor u heel anders zal zijn.
Het is, met andere woorden, een verkiezing die alleen duidelijk maakt welke boekverkoper het grootste netwerk weet te rekruteren. De winnaar is niet per se degene die het beste advies geeft of er het beste in slaagt uit jouw vage omschrijving te distilleren welke titel je nou bedoelde. Het is een nogal dubieuze onderscheiding, die vooral duidelijk maakt dat men zó graag publiciteit wil dat men desnoods naar buiten komt zonder logica, zonder inhoud en zonder belang.
Nu zijn er honderden dubieuze onderscheidingen, maar juist van de culturele sector zou ik hebben verwacht dat de betrokkenen zich realiseerden dat “we hebben niks te melden maar we willen ook wat aandacht” volstrekt, maar dan ook volstrekt, contraproductief is. Alles van waarde lijkt wel eerloos.
Jammer genoeg gaan veel stemmingsrondes over het grootste netwerk.
Maar ook in deze vind ik het vreemd.
Mijn boeken haal ik of in een goede boekenzaak om de hoek of bestel ik via internet.
Reizen door het land voor het kopen van een boek doe ik niet.
Dat in Zwolle tijdens een korte vakantie in een gesprek met een boekverkoper terloops jouw blog en jouw laatste boek ter sprake kwam vond ik aardig. Maar de naam van de boekenzaak en de boekverkoper ben ik natuurlijk vergeten.
Instemmende groet,
Ik snap ook helemaal niet dat van van alles en nog wat overal een wedstrijd van gemaakt moet worden. En dat iedereen zich daar maar voor lijkt te lenen. En dat al jaren lang en het liefst met de finale op tv met een zaal met joelend publiek. Ik kijk en luister er al jaaaaaren niet meer naar (voor zover ik het ooit gedaan heb, want ik houd van geen enkel type wedstrijd) en weiger elke uitnodiging om aan wat dan maar ook mee te doen. Bovendien zou iedereen die maar een beetje nuchter denkt dat moeten laten. Maar dat laatste is een zuiver persoonlijke overdenking die ik uiteraard niemand op wil dringen. Maar ik meen het wel…
Is een boekverkoper iets anders dan een papierschuiver? Alleen in stripzaken en kookwinkels weten de verkopers iets van de inhoud van de boeken, in boekhandels weten de verkopers alleen iets over het privéleven van bekende schrijvers.
Nou, er zijn nog wel kleine boekhandels waar de verkoper(s) verstand hebben van wat ze verkopen, hoor. Ik noem alleen maar de mannen van boekhandel De Bengel hier in Dordrecht.
In Amsterdam wijs ik graag op Athenaeum en het Martyrium
Hum, ik deel je mening dat er een perverse belangstelling is voor het privéleven van schrijvers – momenteel liggen er twee volslagen overbodige boeken over de zelfpresentatie van Mulisch en Reve plus een biografie van Hermans – maar een goede boekhandelaar weet wel welke klanten daar belang in stellen. Ik heb over mijn boekhandel weinig te klagen. Ze lijken er weliswaar geobsedeerd door literaire prijzen, maar vallen er mij niet mee lastig. Wat ik nodig heb, krijg ik snel en ze informeren me als er iets is wat mijn belangstelling heeft. Perfect.
Als boekverkoper (Athenaeum.nl/Athenaeum Boekhandel) ben ik het eens én oneens met Jona. Dit is de verkeerde volgorde: hoe kun je stemmen op iemand wiens idealen, ondernemerschap, belezenheid, klantvriendelijkheid je kent, maar in volstrekte onwetendheid van al die andere kandidaten? Beter werkte het als bij de Debutantenprijs: een jury stelt met kennis van zaken en op basis van duidelijke eisen een shortlist op, de kandidaten kunnen zich presenteren, en het publiek kiest de beste ambassadeur van het vak.
Want dát vind ik wel de moeite waard. Het is zinnig om juist ook bij een beroep als dit – het is meestal meer dan papierschuiven, Manfred, de boekverkopers die ik ken, zijn lezers, adviseurs, veeleer dan schuivers – te laten zien wat het een mooi beroep maakt. Wat goed is, waarin je kan uitblinken. Want uitblinken inspireert, en uitblinkers nemen Manfreds vooroordelen hopelijk weg. Bovendien zijn er genoeg ongekozen ambassadeurs, het kan geen kwaad klanten te betrekken bij de zichtbaarheid van dit dienstverlenende beroep.
Overigens zou een hug-your-booksellerdag, waarvoor Jona op twitter pleitte, ook een methode zijn.
Ja maar … (klassiek begin van een gesprek met een historicus) stel dat Jan Jansen uit Schoonheten (ik noem maar een dwarsstraat) wint: gaan dan alle boekenliefhebbers afreizen naar die ongetwijfeld schone plaats in Salland om daar hun boek te kopen? Gaan ze nu plotseling hun boeken via zijn webwinkel bestellen? Gaan er fans een club voor hem oprichten? Gaat zijn omzet daardoor omhoog? Ik denk dat allemaal niet. Is het dan de eer? Denk ik ook niet. Wat heeft een boekverkoper aan eer? De (vaste) klanten van Jan weten allang dat hij deskundig en aardig is. Waarom moet heel Nederland dat weten? Ik zal misschien als ik in de buurt van Raalte ben eens in zijn winkel gaan kijken, als ik tenminste onthoud dat hij ooit boekverkoper van het jaar 2015 was, En die kans is klein, want zoals ik al zei mijd ik dat soort wedstrijden en zal ik waarschijnlijk ook nergens lezen dat hij gewonnen heeft. Dus wat is dit? Zet het het boekenvak op de kaart? Gaat het de schaalvergroting en de webbestellingen tegen? Ik vermoed van niet. Weet iemand dan een zinnig argument voor zo’n wedstrijd?
Tja, overal om ons heen zijn onzinnige dingen te ontdekken. Deze wedstrijd is daar een onschuldig voorbeeld van.
Vriendelijke groet,
Als het alleen deze wedstrijd was, was het misschien een onschuldig voorbeeld, maar deze wedstrijd lift mee op de tsunami van competities die in elk aspect van de maatschappij, en vooral op cultureel gebied, plaats vindt. Het is een maatschappelijk fenomeen dat ik onrustbarend vind.
Inderdaad teveel mensen houden zich bezig met onzinnige wedstrijden.
Ach, ik maak mij er niet druk om.
Vriendelijke groet,
En dan nu: de verkiezing van de Mainzer Beobachterredacteur van het jaar. Het is vóór stemmen of niet stemmen. Eenmaal, andermaal, gefeliciteerd!