Het berichtje stond op Het Laatste Nieuws van 10 augustus. De Belgische krant schrijft:

Voor de kust van Dubai is het voorbije weekend een jonge vrouw verdronken omdat haar vader de redders verbood hun werk te doen. De man ging op de vuist met de hulpverleners. Hij wilde niet dat de “vreemde mannen” zijn dochter aanraakten en zo haar eerbaarheid zouden schaden.

Verder vertelt een officier, een zekere Ahmed Burqibah, dat het meisje gered had kunnen worden en tot slot lezen we dat de vader inmiddels is gearresteerd. Ondanks de woorden van deze autoriteit en de rationele ontknoping, sloeg mijn hoaxradar uit.

Het heeft immers alle kenmerken van een broodjeaapverhaal. Het is vrij moralistisch: er wordt duidelijk ingespeeld op vooroordelen tegen moslims, die vol middeleeuwse ideeën over de eer van hun dochter zouden zitten. Traceren naar de oorspronkelijke bron ging ook al niet: Het Laatste Nieuws voerde als bron de TV-zender Emirates 24/7 op, maar linkte niet naar een specifiek artikel. Tot slot: het lijkt wel veel op een gebeurtenis uit 2002, toen de religieuze politie van Saoedi-Arabië de brandweer verbood vijftien meisjes te redden uit een brandende school in Mekka.

Ik was daarom geneigd het verhaal af te doen als onwaar, als de zoveelste hoax die kritiekloos is doorgegeven om de islam in diskrediet te brengen. Denk aan het verhaal dat een geestelijke zou hebben gezegd dat een man in tijden van hongersnood zijn echtgenote mocht opeten (door Peter Burger op zijn blog met de grond gelijk gemaakt). Een tweede voorbeeld dat me zo snel te binnen schiet dateert van alweer wat langer geleden: het kind waarvan de arm bij wijze van sharia-straf door een auto werd overreden. Evenmin waar. Snopes, een fijne website die graag non-nieuws fileert, heeft andere voorbeelden, zoals dit naargeestige bericht (gelukkig onwaar).

Ik had mijn stukje willen afronden met een conclusie over het gemak waarmee we berichten geloven of – als we journalist zijn – vergeten te controleren. Als iets onze vooroordelen bevestigt, schakelen we onze kritische instincten uit. Die conclusie lijkt me nog altijd zinvol, maar dit keer is er toch iets meer aan de hand. Toen ik de naam “Ahmed Burqibah” googelde, ontdekte ik al vrij snel een verklaring van de politie van Dubai, die het verhaal verduidelijkte: het is waar, maar het dateert niet uit “het voorbije weekend”. Het gebeurde in 1996. Inderdaad, Het Laatste Nieuws.

Conclusie: dit verhaal is in de huidige vorm niet waar maar er zijn wel degelijk mensen die het leven van een jonge vrouw minder belangrijk vinden dan haar eer. In hoeverre zo’n oordeel te maken heeft met de islam of met een traditioneel waardepatroon, is een andere discussie.

[U zou een andere wekelijkse religiecolumn hebben gelezen als de T-Mobile vorige week vrijdag geen storing zou hebben gehad. Dan zou ik namelijk in de trein dit stuk op Sargasso hebben kunnen lezen, waarin het verhaal van de verdronken dochter ook al werd doorgeprikt.]