Wat we natuurlijk willen is dat meer goede informatie sneller bij meer mensen komt. Als ze daar dan ook nog iets mee doen, leven we binnen de kortste keren in een iets betere wereld. Dat klinkt misschien wat naïef en idealistisch, maar het is wel iets waar ik ten diepste in geloof of – als ik het eens niet zo zie zitten – in elk geval in probeer te geloven.
Eén van de mooiste middelen hierbij is Twitter. Denk even terug aan de landing van de Philae-sonde op komeet 67P/Tsjoerjoemov-Gerasimenko: alles was live te volgen via Twitter. Morgen is er (niet op Twitter, maar wel rechtstreeks) een livestream over het aangekondigde bewijs voor de Riemann-hypothese. Ik ben ook altijd blij met wetenschappers die van congressen en symposia doorgeven wat er zoal is besproken. Een voorbeeld is Jeroen Wijnendaele van de Gentse universiteit (@_Dragases_), die alle informatie meteen deelt met degenen voor wie ze is bedoeld – zoals hier. Omgekeerd stoort het me als een Rens Bod (toch de auteur van een zeer bewonderd boek) wél aankondigt dat hij allerlei nieuwe dingen zal gaan horen op een seminar en juist als je geïnteresseerd begint te raken, zich hult in stilzwijgen.
Zie ik het goed, dan vertegenwoordigt Wijnendaele de toekomst. Veel wetenschappelijke bijeenkomsten kennen inmiddels een eigen hashtag om althans een deel van de informatie door te geven. Dat geldt niet alleen voor het onderzoek, maar ook voor bijeenkomsten die zijn gericht op het grotere publiek. Voor Oog op de Oudheid was er bijvoorbeeld #OodO18 en verschillende aanwezigen (full disclosure: daarvan was ik er een) twitterden alles door, zodat we uiteindelijk een bereik hadden dat aanzienlijk groter was dan het aantal aanwezigen in de grote zaal van het Rijksmuseum van Oudheden in Leiden. Het leverde ons zelfs geïnteresseerde sprekers voor #OodO19 op. Zonder mezelf op de borst te willen kloppen: hier versterkte slim gebruik van Twitter het signaal dat acht goede wetenschappers de wereld in zonden.
Het omgekeerde is helaas ook mogelijk. Een voorbeeld waar ik erg van ben geschrokken was de “Nacht van de Romeinen” in het Valkhofmuseum in Nijmegen. Als enkele honderden aanwezigen hebben geprofiteerd van goede informatie die goede wetenschappers gaven, dan hebben enkele duizenden mensen via Twitter gelezen over Romeinse bacchanalen, drank en orgieën. Alle vooroordelen over de Romeinen bevestigd. Een paar twitteraars die georganiseerd zinvolle dingen zouden hebben rondgetwitterd, zouden hebben geholpen om het wetenschappelijke signaal te versterken, het museum te profileren als gezaghebbende partij en de Romeinen te presenteren als interessant.
Ik bedoel de vorige alinea niet als sneer naar het Valkhof, een museum dat me dierbaar is en dat tot mijn verdriet in een crisis verkeert. Maar het is een voorbeeld van het belang van een doordachte sociale-media-strategie. Je kunt daarmee je bereik enorm vergroten maar als je er niet over nadenkt, kun je er ook je eigen ruiten mee ingooien. Wie het echter goed aanpakt, heeft de toekomst.
[Geschiedenis is geen amusement, leuk voor een vrijblijvend stukje in een tijdschrift of een item op TV. Het is een wetenschap. In de reeks “Methode op Maandag” (MoM) leg ik uit wat de oudheidkundige wetenschappen, en de historische wetenschappen in het algemeen, maakt tot wetenschappen. Een overzicht van deze en vergelijkbare stukjes is hier.]
Naschrift 25 september
Een heel interessant stuk over Twitter, met praktisch advies, hier.
Twitter is mij te oppervlakkig. Dus ik doe er niet aan mee. Geef mij maar een fijn blog, dan kun je de lengte aanpassen aan je behoefte.
Instemmende groet,
Twitter brengt mensen bij een blog. Of een expositie. Of een boek. Voorlichting behoort mensen van kennismaking naar inzicht te leiden. Daar betalen we ook voor aan musea en universiteiten.
Klopt, maar de enorme hoeveelheid aan berichten, prikkels en woordendiarree die via sociale media als Twitter en Facebook over ons worden uitgestort, is me gewoonweg te veel…. Telefoons om me heen piepen de hele dag: ongeluk hier, aanslag daar, appje van thuis, mailtje, code oranje, tweet, facebookbericht, mailtje, appje van je werk……. En dan komen er ook nog eens allemaal tweets van actief communicerende musea en wetenschappers binnen? Wat mij betreft wordt het doel voorbij geschoten met al dat gecommuniceer. Daarom ben ik fan van dit soort blogs: gewoon een duidelijk verhaal, met kop en staart, een onderwerp waar over is nagedacht, teksten met hele zinnen.
Wat betreft “naïef en idealistisch”: dat was ik in de begindagen van internet, maar inmiddels is me duidelijk dat internet en de sociale media de slechtste en naarste eigenschappen van de mensheid aanwakkeren en uitvergroten. Het komt niet meer goed.
Twitter? nee dank je. Ik ben geen cultuurpessimist maar internet kan me gestolen worden. Ik maak er natuurlijk selectief gebruik van maar zonder internet draaide de wereld ook door. Jaja, oude knakker he…
Een van de belangrijkste functies van geschiedenis is het laten zien dat vroeger alles slechter was. Historici, doet uw plicht!
Beste Jona: bedoel dat je een live twitter-samenvatting had verwacht van ons seminar (over Vrouwen in Wetenschap) of had je meer informatie gewild over waar het seminar zou plaatsvinden met abstracts van de lezingen? Dat laatste was te vinden op de website waar ik naar toe had gelinkt op twitter. Een live samenvatting kon ik niet geven, omdat ik zelf continu in de weer was met WOinActie die middag (zei http://www.woinactie.org). Maar dan kan ik eens vragen of iemand anders dat wil doen in onze groep, als ik begrijp dat hier belangstelling voor is?