Misirlou

Een jonge Koptische vrouw uit Egypte, rond 1900.

Linkerbeen naar voren. Een enorme zwaai ermee naar achteren. Rechtervoet naar rechts. Inhalen met linkervoet. Rechtervoet ernaast. Door de knieën zakken. Dat zijn de passen van een dans die Misirlou heet.

Waar de passen vandaan komen, weet ik niet, maar ik weet wel dat het liedje vanuit Smyrna/Izmir in Klein-Azië is meegenomen naar Athene, waar het in 1930 op de plaat is gezet door rebetika-muzikant Michalis Patrinos, die echter nooit heeft geclaimd de melodie te hebben gecomponeerd. Je kunt het hier beluisteren.

In de tekst – die Patrinos wél kan hebben geschreven – vertelt de ik-figuur, vermoedelijk een Griek, dat hij verliefd is op een Egyptisch moslimmeisje, iets wat destijds niet bepaald zonder moeilijkheden was. Het opmerkelijke is dat het hele liedje kan worden gespeeld op één snaar van een oud (de peervormige gitaar die in de Levant populair is).

Misirlou werd vervolgens wereldberoemd door de uitvoering van Dick Dale and the Del-Tones, in 1962. Het tempo ging behoorlijk omhoog, en het is een heerlijk nummer om een rothumeur mee te verdrijven. Zet de boxen op tien en klik hier. Als je je afvraagt waar je het ook alweer van kent: Pulp Fiction. Of de versie van de Black Eyed Peas, Pump it.

Veranderde hier een rebetika in een klassiek rocknummer? Het ligt complexer. Dick Dale kwam uit een Libanese familie. Het liedje lijkt bekend te zijn geweest in het hele Ottomaanse Rijk, en wordt nog steeds gespeeld door mensen die wonen binnen de oude grenzen. Ik hoorde het bij het hennafeest dat ik in Diyabakir meemaakte. Ik vroeg er naar, en de aanwezigen zeiden allemaal dat het ging over een Egyptisch meisje, maar waren het vervolgens oneens over de herkomst: Koerdisch, Turks, Armeens of Syrisch.

Er moet hier meer over te ontdekken zijn, maar ik vermoed dat het een Ottomaanse tophit is geweest, die bij alle volken uit het voormalige imperium op een of andere manier is blijven hangen.

Naschrift maart 2014

Bingo, weer een loot aan de boom: ik hoorde het liedje nu ook in de Armeense wijk van Isfahan.

Deel dit:

6 gedachtes over “Misirlou

  1. Rob Duijf

    De ud is geen gitaar, daarmee doe je dit oude instrument echt tekort Jona! Het wordt algemeen beschouwd als de voorloper van de westerse luit (el ud –> lute), maar dan zonder frets. Waarschijnlijk meegenomen uit middenoosten door kruisvaarders.
    Er zijn talloze virtuoze ud-spelers in de Turkse en Arabische wereld.

Reacties zijn gesloten.