Lenderings weekendritueel: op zaterdag koopt hij ’s ochtends zes kranten, vervolgens zet hij de telefoon uit en daarna is hij de hele middag aan het lezen. Gek genoeg gaat dat hem steeds sneller af. Aan de borreltafel wil hij nog wel eens roepen dat het komt doordat er steeds minder nieuws staat in de weekendbijlagen, maar eigenlijk weet hij beter. De weekendbijlagen waren ook vroeger niet veel soeps.
Ook dertig jaar geleden waren er teveel columnisten die te weinig hadden te melden en dus maar een stukje wijdden aan clichékwesties als de zondagsrust. Zulke bijdragen waren er in twee soorten: óf de columnist klaagde over de gruwelijke saaiheid van het gedwongen nietsdoen óf hij hekelde het hemeltergende consumentisme der koopzondag en prees de voordelen van de rust.
De verdwijning van de eerste soort columns was voorspelbaar. De aanpassing van de Winkeltijdenwet behoort tot de daverendste successen van het Eerste Kabinet-Kok en valt niet langer terug te draaien. De columnist die anno 2013 nog schrijft over de verstikkende leegheid van de zondagen, loopt achter de feiten aan. Zelfs de weekendbijlagen willen iets actuelers.
Minder voorspelbaar was de verdwijning van de tweede soort column. Deze is des te opmerkelijker omdat het argument dat het zinvol is af en toe een rustdag in te lassen, niet helemaal zonder waarde is.
Misschien zijn de verdedigers van de zondagsrust ermee gestopt omdat ze begrepen dat “het is goed soms te rusten” niet hetzelfde is als “iedereen moet rusten op dezelfde dag”. Ik vermoed dat er nog een tweede reden is, namelijk dat de koopzondag beter dan verwacht in overeenstemming bleek met de christelijke zorg voor een harmonieus gezinsleven. De gezinnen zijn namelijk ook niet meer wat ze zijn geweest.
Ooit besloot vader welke nieuwe auto werd gekocht en kocht moeder de levensmiddelen. Zo is het echter al heel lang niet meer: de beslissingen worden gemeenschappelijk genomen. Elke reclamemaker kan je uitleggen dat je een auto niet langer verkoopt met een foto van een wulpse meid op de motorkap, maar dat je moet wijzen op veiligheid, aangezien moeder dat een aansprekend argument vindt. De aankoop van wijn was ooit een vrouwenzaak, inmiddels zoeken hij en zij samen een gezellig flesje. U kunt er hier meer over lezen. De ouders nemen de beslissingen samen en niet zelden hebben ook de kinderen een stem.
Een middagje winkelen in de stad, waarbij de gemeenschappelijke beslissingen worden genomen, is voor veel gezinnen een van de momenten waarop ouders en kinderen in alle rust wat tijd met elkaar doorbrengen. Een van Lenderings weekendrituelen is de zondagse lunch, al jaren in hetzelfde gezelschap in hetzelfde café in de Amsterdamse binnenstad. Lendering en zijn disgenoten observeren al jaren hoe gezinnen met grote Bijenkorftassen voorbijlopen, in opperbeste stemming. De koopzondag is zó evident een steunpilaar van christelijke gezinswaarden dat geen columnist er nog over moppert.
[Mijn column op Sargasso van afgelopen maandag.]
Het is een beetje merkwaardig. Jarenlang heb ik genoten van de vele katernen van de Volkskrant. Een kleine 20 jaar terug ben ik overgestapt op Trouw en tot mijn verbazing was ik evenveel tijd kwijt aan veel minder katernen.
Maar nu speelt er iets anders en ik vermoed dat dat ook voor jou geldt: we hebben alle nieuws al eens gelezen. Na de eerste drie regels weet ik al wat er volgt.
“niet langer verkoopt met een foto van een wulpse meid op de motorkap”
Een grote vooruitgang, want ik heb dat altijd als een belediging voor mijn intelligentie beschouwd. Zoals de vader van mijn jeugdvriend vroeg: als ik die auto koop, krijg ik dan die wulpse dame erbij?
Destijds was ik er bang voor dat de koopzondag nogal wat kleine zelfstandige winkeliers in de problemen zou brengen, maar dat lijkt meegevallen te zijn. Is daar nog onderzoek naar gedaan?
Ja, dat onderzoek is er, en noch de supermarkten noch de kleine zelfstandigen hebben eronder geleden. Het gaat wel over Amsterdam, en dat is natuurlijk niet Nederland.