Ik weet het, vaste lezers van deze kleine blog, ik weet het. U wacht al weken op onze running gag, mijn maandelijkse mopperstukje over de spoorwegen in het algemeen en het forenzenleed in het bijzonder. U zult echter nog wat moeten wachten, want ik schrijf u vandaag vanuit de trein van Buchara naar Tasjkent, die met een mooi arabisme Shark heet, “oostwaarts”. Ik neem aan dat er ook een vanuit Tasjkent westwaarts rijdende Garb of – zoals de Oezbeken het wel zullen uitspreken – Gorb is.

Alles klopt aan de Shark. Het begint al als je aankomt in het station, waar het perronpersoneel over brede snorren gezag uitstraalt. Indrukwekkende uniformen ook: conducteurs zoals conducteurs eruit moeten zien. Er worden op het perron ook drankjes en kranten verkocht, wat bij mij meteen herinneringen opriep aan het oude station Roozendaal, waar in de jaren tachtig (toen ik daar als dienstplichtige vaker overstapte dan me lief was) nog iemand langs de rijtuigen kwam lopen en koffie, thee en limonade aanbood, die we dan aanpakten door het geopende raam.

Sprekend over geopende ramen: dat kan in de Shark dus óók. Geen snikhete trein dus, zoals in Nederland zo vaak gebeurt als de thermostaat weer eens op hol is geslagen. Verder zijn de coupés, voor afwisselend drie of zes mensen, voorzien van een stopcontact, spiegel, televisiescherm, een doos papieren zakdoekjes, tapijt en een tafeltje. Deze trein is dus gewoon bruikbaar om te werken: het kan dus wél.

Ook in de gang ligt tapijt, terwijl aan het einde van de gang – Drs.P. reist altijd mee – een samovaar zachtjes gloeit. Af en toe komt iemand langs die water, bier of thee verkoopt. Aan het einde van elk rijtuig is een rookcoupé. Het kan niet ontspannener.

Stipt op tijd – ook al zoiets prachtigs – zette de trein zich in beweging. We passeerden eerst een eindeloos rangeerterrein vol roestbruine goederenwagons. Later bestond het uitzicht uit de Kyzylkum-steppe en wat bergen op de achtergrond, zodat je makkelijk dromerig uit het raam bleef kijken.

Wat nog meer bijdraagt aan mijn geluk is de krant die ik op het station heb gekocht. Ze bevat twee pagina’s Russisch ruimtevaartnieuws, dat ik weliswaar niet kan lezen maar waarin woorden als “Vostok”, “Proton”, “Sojoez 2.1a” en “Progress” herkenbaar zijn. Wie daarvan niet blij wordt, is gek.

Reisromantiek. Ik weet het: in een forenzengebied als de Randstad is ze voorgoed verloren. De Nederlandse Spoorwegen leveren een totaal andere dienst, of zouden daarnaar streven. We moeten dat verschil maar accepteren, want het gaat wat ver in Oezbekistan te blijven om van een échte trein te genieten. Laten we het erop houden dat dit land een paradijs is voor spoorwegnostalgici