De ideale krant (3)

Gevelsteen (Zeedijk 125, Amsterdam)

[Dit is het derde deel van een stuk over de ideale krant. In het eerste schreef ik over de plaag van columnistiek en verouderde frames. Ik wil een krant met onderzoeks- en datajournalistiek. In het tweede deel pleitte ik voor wetenschapsbijlagen die niet het smalle aanbod van deze of gene academicus centraal stellen maar de brede informatiebehoefte van de lezer. Ook beschreef ik een boekenbijlage die ideeën aanreikt voor het maatschappelijk debat en geen verlengstuk is van de commerciële belangen van de boekenbranche.]

Wie zal dat betalen?

Op het eerste gezicht is de ideale krant onbetaalbaar. Om te beginnen zijn de uitgaven nogal hoog. Je wil geroutineerde journalisten en die zijn duur. Freelancers wil je bovendien niet de bodemprijzen betalen die tegenwoordig nogal eens doorgaan voor honorering. (Tussen haakjes: ik schrijf soms in het NRC Handelsblad en heb daarover niet te klagen.)

Daarnaast vallen de inkomsten van de ideale krant tegen: een krant zonder lifestyle-bijlage trekt minder advertenties terwijl een boekenbijdrage die ideeën centraal stelt, weinig advertenties trekt uit de boekenbranche. Die streeft immers naar de verkoop van heel veel boeken, wat haaks staat op de verspreiding van heel veel nieuwe ideeën.

Is er een oplossing? Als ik kijk naar de bijval die ik kreeg voor mijn tweet, zijn er in elk geval veel mensen geïnteresseerd in een ander soort krant. Dat zou een begin moeten zijn. Ik heb zelf vaak bedacht dat ik meer voor een krant wil betalen als die werkelijk goed was. Misschien ben ik niet de enige – maar dit vergt enige uitleg en een analogie waarvan ik de geldigheid niet kan bewijzen. Sta me een persoonlijke zijsprong toe.

Reizen

Ik verdien een deel van mijn geld als reisleider in het Midden-Oosten. Daarbij richt ik me niet op wat bekendstaat als het A-segment: mensen met redelijk wat geld, die in betrekkelijke luxe willen reizen en thuis willen komen met impressies van mooie dingen. Dat is een herkenbare groep waar je als reisorganisator een flinke winst op kunt leggen. Ook richt ik me niet op de even herkenbare groep mensen die, doodmoe van een jaar werken, het liefst zit in een resort aan de Middellandse Zee. Daar is de commerciële formule pile it high and sell it cheap.

Ik richt me op een derde groep: mensen voor wie luxe wat minder belangrijk is dan een inhoudelijk sterk verhaal. Voorbeeld: ik toon niet Persepolis, Naqš-e Rustam en Pasargadai op één dag, zoals in het A-segment vaak gebeurt, maar neem er twee dagen voor. Persepolis moet je in het zachte middaglicht hebben gezien en kort na zonsopkomst, zeker als een bezoek aan Iran een reis is die je maar één keer in je leven maakt. Doe het dan goed en niet half.

Er is een voldoende grote doelgroep die bereid is te betalen voor grondige informatie. Die groep is inhoudelijk veeleisend, maar ze bestaat, ze valt te bereiken en je kunt ervan leven. De marges zijn echter kleiner dan in het A-segment terwijl de doelgroep is kleiner dan die van het massatoerisme. Vreemd is het dus niet dat reisbureaus de voorkeur geven aan die twee groepen en de mensen met een hoge informatiebehoefte laten lopen.

Die groep valt steeds tussen wal en schip. In feite stipte ik het aan toen ik er in het tweede stukje op wees dat de geesteswetenschappen vooral in het nieuws komen als leveranciers van lollige weetjes: de kranten voldoen nauwelijks aan de reëel bestaande kennisbehoefte van een reëel bestaande groep lezers. Dat komt overigens mede doordat de geesteswetenschappers, enkele positieve uitzonderingen niet te na gesproken, ook weinig verdieping bieden. Reisbureaus, kranten, letterenfaculteiten: niemand wil zich richten op degenen met een hoge informatiebehoefte.

Tot besluit

Die doelgroep is de afgelopen halve eeuw echter even sterk gegroeid als het aantal mensen met een hogere opleiding. Als mijn analogie klopt, dan is er een genegeerde groep potentiële krantenlezers die bereid is meer te betalen voor een echt goede krant. Ik kan niet bewijzen dat de analogie correct is maar ik weet wel dat ik de enige niet ben die het zo ziet. Initiatieven als Argus, FTM en de Correspondent benaderen weliswaar niet de ideale krant die ik dagelijks in de trein wil lezen, maar veronderstellen wel dat er ruimte is voor onversneden journalistiek, niet aangelengd met rommel.

Ik heb de tijd niet om een krant op te richten, maar als ik wat startkapitaal zou hebben, dan jeukten mijn handen. En trouwens, ik denk dat iederéén Frits Abrahams een zinvollere oude dag gunt.

Deel dit:

9 gedachtes over “De ideale krant (3)

  1. Rob Duijf

    ‘Als mijn analogie klopt, dan is er een groep potentiële krantenlezers die bereid is meer te betalen voor een echt goede krant en zo bij tegenvallende advertentie-inkomsten te zorgen voor een sluitende exploitatie.’

    Dat zou heel goed zo kunnen zijn Jona. Daar zou je een marketingonderzoek op kunnen loslaten, waarbij de bijval die je kreeg op je tweet een goed uitgangspunt zou kunnen zijn.

    Het is ook zo, dat het krantenbedrijf conjunctuurgevoelig is. Zonder adverteerders redt je het niet, tenzij je een héél groot abonnementsbestand hebt. Menig dagblad zou daar jaloers op zijn. Kostenbesparing is immers een van de redenen waarom dag- en weekbladen zijn overgestapt op het tabloid format.

    Op het moment dat de economie stagneert, is het reclamebudget de eerste post waar bedrijven in gaan snijden. Ik vraag me af, hoe groot jouw ‘upper middle class’ doelgroep moet zijn, om de begroting van jouw krant sluitend te maken?

    ‘Freelancers wil je bovendien niet de bodemprijzen betalen die tegenwoordig nogal eens doorgaan voor honorering.’

    De journalistieke academies poepen aan de lopende band jonge journalisten uit, waarvan slechts een handvol een betaalde baan aan hun stage overhoudt, bij voorbeeld omdat ze nog een onderliggend specialisme hebben, zoals economie, sport, politicologie of wetenschap in het algemeen. Het overgrote deel gaat echter als ZZP’er aan de slag en vecht elkaar de tent uit. Dat geldt ook voor vertalers in de journalistiek.

    1. jan kroeze

      Ad Rob Duijf: marketingonderzoek? Dat is een kostbare zaak en je weet niet of het wat oplevert. Jona kan beter in een populair tv-programma optreden vermoed ik, in elk geval goedkoop. Ik moet er dan bij zeggen dat ik al een jaar of 35 geen tv heb, laat staan kijk.

  2. Pieter

    Richt je met je ideale krant niet enkel op Nederland, maar ook op Vlaanderen. Ze is hier ook nodig en zo vergroot je ineens je afzetmarkt en je mogelijke inkomsten!

  3. Ben Spaans

    Mag ik hier even off-topic op een tweet van je reageren? Ik weet vrijwel zeker dat het filmfonds Redbad financierde vanwege het succes van Michiel Ruyter, ook gemaakt door Roel Reiné.

    Ik moet ook zeggen dat ik de film niet zo vreselijk vond als in.jouw recensie. Ik verwachtte totale slapstick en meligheid, maar viel mee (mij althans). Ik heb ook niemand de zaal uit zien lopen.

  4. jan kroeze

    Oh ja, wat een schitterende gevelsteen met dat varken. Varkens zijn leuke aaibare diere. In mijn buurt heeft iemand een varken dat dagelijks wordt uitgelaten als wat het een hond, gewoon huisdier, een dier in huis dus.

  5. henktjong

    Bij ons is de Roemeense slager aan de overkant weer open. Nou, nou, er worden weer ladingen vlees in witte plastic zakken naar buiten gedragen. Veel varkensvlees ook.

  6. Frans

    Ik ben een beetje laat met reageren, dus ik weet niet of iemand dit leest, maar de ideale krant moet natuurlijk ook zowel rabiaat-rechtse (die term heb ik van FrankB geleerd) als knetterlinkse (die term heb ik van GeenStijl geleerd) meningen verkondigen.

Reacties zijn gesloten.