Het nichtje van mijn vriendin was in Italië geweest en ik vroeg welke stad ze het leukste had gevonden. Even aarzelde ze, en toen zei ze: “Rome, absoluut, Rome.” Ik moest denken aan een filmscène die ik wel tien keer heb gezien – hoewel nooit in de bioscoop. “Rome, by all means, Rome.” De eindscène van Roman Holiday dus.

Wat een film! Rond de kerst zag ik hem weer een keer terug en opnieuw was het smullen. Het cliché “wervelende komedie” mag hier voor één keer worden gebruikt. Werkelijk alles, maar dan ook echt alles, klopt in Roman Holiday. De mooiste actrice die u ooit zag. De mooiste acteur. De beste locaties. Het beste scenario. De beste kostuums. En vooral: het beste einde. Bitterzoet. En daardoor troostrijk.

Glazen muiltje

Voor wie het verhaal niet kent: Roman Holiday gaat over een prinses (Audrey Hepburn) die zich één dag aan het hofleven onttrekt en een heerlijke dag in Rome heeft. Ze wordt verliefd op een journalist (Gregory Peck) die denkt een fantastische primeur te hebben over een weggelopen prinses, maar die ook verliefd wordt en uiteindelijk afziet van zijn verhaal. Twee mensen die in een eerlijker wereld samen gelukkig hadden kunnen worden maar moeten accepteren dat het zo niet kan zijn. Bitterzoet.

Ik heb weleens gedacht aan het vervolg. Wat zou er zijn gebeurd als de prinses en de journalist elkaar veertig jaar later, ergens in de jaren negentig, opnieuw zouden zijn tegengekomen? Lijkt me een mooi gegeven voor een nieuwe film over de tweede kansen die het leven soms geeft. Ideale locatie: Berlijn, kort na de val van de Muur.

Geweldige dialogen. De prinses die zegt dat ze rond middernacht verandert in een pompoen en zal wegrijden in een glazen muiltje. De journalist die zijn werk typeert als handel in mest. Het commentaar van een fotograaf op het interieur van een paleis: “It ain’t much, but it’s home.”

Er zitten allerlei originele grappen in, zoals de scène waarin een paar journalisten stoer zitten te pokeren om enorme bedragen – tot je begrijpt dat het gaat om lires en het eigenlijk brave jongens zijn. Ruwe bolsters, blanke pitten. Zoals ook blijkt uit het vervolg, als de journalisten minder doortrapt zijn dan ze zich hadden voorgenomen.

Goede mensen

Er zijn geen slechte mensen in deze film. Iedereen heeft goede bedoelingen. De meeste mensen deugen. En het is alsof dat de medewerkers inspireerde. Een leuk feitje is dat alle figuranten op het bal waarmee de film opent, hun honorarium overmaakten aan een goed doel.

In het echte leven zijn er natuurlijk ook minder leuke kanten. De film dateert uit 1953, en is gebaseerd op een scenario van Dalton Trumbo. Die was communist, stond op een zwarte lijst en mocht niet op de aftiteling worden vermeld. Evengoed won zijn scenario een Oscar. Andere Oscars waren er voor de kostuums en voor Audrey Hepburn.

Opgemeld nichtje, tot slot, is ergens in de twintig. Ze heeft de film inmiddels bekeken en vond ’m leuk. Zeventig jaar nadat Roman Holiday is gemaakt, weet ’ie nog steeds een nieuw publiek te boeien. Kortom, een echte klassieker.