Eindelijk is het dan zover: het nieuwe ontwerp van Livius.org is klaar en het gaat later deze week online. Het werd tijd ook.

Internet is, om het simpel te zeggen, een reeks aan elkaar gekoppelde computers waarmee mensen in elkaars bestanden kunnen kijken. Het idee om dit via links te vereenvoudigen, lag er al in de jaren zestig, maar werd afgedaan als futuristisch. De man die het handen en voeten gaf, was Tim Berners-Lee, die de “HyperText Markup Language” ofwel HTML ontwierp. Het is niet heel anders dan het oude onderwaterscherm van Wordperfect, met codes als <i> om aan te geven dat iets cursief moet en </i> om aan te geven dat de cursivering beëindigd wordt. Het verschil is dus dat je ook kunt linken naar andere documenten of foto’s kunt aanbrengen.

In 1995 werkte ik een blauwe maandag aan de VU, waar men er nog niet klaar voor was webpagina’s te gebruiken om colleges te ondersteunen. Ik maakte daarom mijn eigen website en dat was het begin van wat later Livius.org zou heten. De ontwerpfouten die ik destijds maakte, spelen nog altijd een rol.

De eerste en dodelijkste was dat ik inging op een verzoek van vier universiteiten om geen referenties te geven omdat studenten mijn artikelen inleverden als werkstuk. Toen de universiteiten het internet later omarmden, had ik al teveel materiaal online om dit nog te verbeteren. Ik heb een waarschuwing online geplaatst dat studenten er beter aan doen eerst naar de bibliotheek te gaan maar heb niet kunnen verhinderen dat Livius.org inmiddels niet alleen wordt gebruikt voor werkstukken, maar ook wordt geciteerd in de wetenschappelijke vakliteratuur.

Simpel gezegd: toen het internet er net was, onderschatten universiteiten de waarde ervan en inmiddels overschatten ze die. Voor wie denkt dat ik het te zwart zie: nog maar een fractie van de wetenschappelijke publicaties is digitaal beschikbaar en van de bronnen zijn nauwelijks goede online edities. Het Perseus Project, dat die zou moeten bieden, lijkt niet te weten wat proeflezen is.

De tweede fout was dat ik niet meeging toen de ontwerpers van het wereldwijde web een onderscheid begonnen aan te brengen tussen de eigenlijke tekst en de opmaak. Die laatste wordt aangegeven via stijlen. Livius.org was al te groot om dat even aan te passen, hoewel allerlei nieuwe mogelijkheden juist dit onderscheid tussen tekst en opmaak veronderstellen. Uitbesteden was te duur.

Inmiddels is de webbouwer bezig met de vernieuwing. Deze week zullen de eerste artikelen in de nieuwe stijl zichtbaar worden. Daarna zullen geleidelijk aan alle pagina’s worden omgezet, wat zeker twee jaar gaat duren.

Wat u mag verwachten? In elk geval meer landkaarten, in samenwerking met Vici.org, waarbij een punt van aandacht is dat de locaties nauwkeuriger zullen moeten zijn dan de Pleiades-markers. Betere zoekfuncties. Uitleg van de methodische principes die van belang zijn. Meer uitleg bij de foto’s. We nemen dus enkele goede dingen over van de Wikipedia. Maar ook: de mogelijkheid een abonnement te nemen en nieuwe artikelen per mail te ontvangen.

Er zal ook, heel prozaïsch, een manier komen om geld te doneren, al ben ik er nog niet helemaal uit hoe. Het is in elk geval de bedoeling dat Livius.org gratis blijft, geen betaalsite wordt en u niet lastigvalt met advertenties.