We hadden vorige week zondag vrij, de zon scheen, we zaten op een terrasje en we dronken een biertje. Of beter, alle aanwezigen op één na dronken een biertje, want Kleine E zat aan de limonade. Ik heb al vaker over die peuter geschreven want elke keer dat ik haar zie, heeft ze iets nieuws geleerd. Dit keer maakte ze haar debuut als zangeres.
Olifantje in het bos
Laat je moeders staart niet los
Anders raak je de weg nog kwijt
En dan heb je heel veel spijt
Ik vraag me af of ze het snapt. Met redelijk lange woorden als “papagaai” heeft ze geen moeite meer, ze begrijpt goed wat er tegen haar wordt gezegd en ze kan eenvoudige zinnen maken. Maar “de weg kwijt zijn” is nog niet zo simpel. “Kwijt”, de afwezigheid van iets, is nog eenvoudig, maar “de weg kwijt zijn” zou je moeten herschrijven als “de situatie ervaren alsof de weg er niet meer is”, en dat wordt lastig.
Wat is een “weg” overigens? In dit geval is het een voorgenomen route, niet een straat. En dan de laatste zin: wat is “spijt hebben” eigenlijk? Het kleine meisje zong over behoorlijk abstracte begrippen.
Ik vermoed daarom dat ze niet precies begrijpt wat ze zingt. Dat vermoeden heb ik ook als ze zegt dat iets een “goed idee” is. Ze gebruikt die uitdrukking weliswaar op de juiste momenten, maar ik denk dat het imitatief is. Ze weet wanneer ze het kan zeggen, maar het wil er bij mij niet in dat ze begrijpt dat haar woorden betekenen dat ze een denkbeeld beoordeelt als navolgenswaardig.
Een ander voorbeeld: ze begrijpt wat het is om “sorry” te zeggen en verraste onlangs haar moeder, toen die zich ergens voor verontschuldigde, met de woorden “je hoeft hiervoor geen sorry te zeggen hoor, mama”. Behoorlijk abstract. Vermoedelijk imitatief. Maar het is verdraaid knap als je jezelf aanleert op welk moment je zo’n uitdrukking moet toepassen.
Eén ding is zeker: peuters zijn intelligenter dan ik altijd dacht.
Ik denk altijd dat kinderen dingen veel eerder snappen dan dat ze ze kunnen zeggen. Dus andersom. Maar misschien verschilt dat per kind of misschien heeft het tempo waarin ze leren snappen en waarin ze leren praten niets met elkaar te maken. Dat het onafhankelijke processen zijn. Ik kan me nog wel goed de dag herinneren dat mijn zoon ineens het begrip ‘links’ gebruikte. We waren aan het fietsen. ‘Hoe moeten we nu?’ vroeg ik aan mijn man toen er een kruispunt naderde. Zoon (3) riep: ‘Links!’ maar had geen idee waar we waren of waar we heen gingen. Later die dag schopten we een bal naar elkaar toe. Ik aarzelde naar wie ik zou schieten. Zoon riep bemoedigend: ‘Naar links!’ Had dus toch wel degelijk door dat iets met een richting te maken had, denk ik.
Ik heb een dochter die extreem vroeg praatte en op dramatische toon ‘mamma, laat mij niet alleen!’ zei op een leeftijd dat andere kinderen alleen nog maar kunnen huilen als je weggaat. Ik heb er nooit een moment aan getwijfeld dat ze wist wat ‘alleen’ betekende.
Dat liedje herken ik. Ik zing het nu vaak met Ambertje. Kennelijk een nieuw liedje dat tegenwoordig wordt geleerd. Ik ken het namelijk niet van vroeger. Enne…. peuters zijn volgens mij uitzonderlijk intelligent; ze leren razendsnel allerlei dingen. De intelligentie lijkt met de jaren juist wel af te nemen! Pubers doen bijvoorbeeld heel vaak domme dingen, laat staan volwassenen…. 🙂
Ik heb dezelfde ervaringen met onze kleinzoon van net 3. Ik val steeds weer van mijn stoel als hij volkomen passende opmerkingen plaats als reactie op dingen die gebeuren of die wij zeggen. En het werkt ook uitermate komisch. En dat weet hij dan ook weer…