Ik had vandaag twee afspraken: een in Betondorp en een in Utrecht. Het was bovendien mooi weer en ik had geen haast, dus ik besloot op de fiets te gaan, wat voor Betondorp niet meer dan logisch is en voor Utrecht wat minder logisch. Het tochtje langs de Angstel en de Vecht is echter alleszins de moeite waard en ik heb een zwak voor de Amsterdamsestraatweg waarover je Utrecht binnenrijdt: een eindeloze straat die tegelijk iets grootstedelijks en iets intiems heeft. Ik had zin in mijn fietstochtje.

Het fietsen in Amsterdam was probleemloos. Ik weet welke kruising opgebroken ligt en welke brug momenteel wordt opgeknapt. Op de minuut nauwkeurig was ik op mijn afspraak in Betondorp. Daarna werd het lastiger.

Een landkaart langs de weg en de wegwijzers toonden de route: ik kon doorfietsen naar Duivendrecht en daarna langs het Ajaxstadion de stad uit richting Abcoude. Ik herinnerde me die route: je moet bij het Duivendrechtse kerkje met fiets en al de trap op naar het perron, over dat perron naar de stationshal en daar weer naar beneden naar het stationsplein. Een vervelende onderbreking, maar het is de snelste weg. Het probleem is dat er sinds de invoering van de OV-kaart tourniquets staan geplaatst. Toevallig had ik mijn kaart bij me, maar je zult er maar eens geen hebben: dan is de weg ineens geblokkeerd. In verschillende grote steden, zoals Rotterdam, bestaat dit probleem ook.

Even verderop, ter hoogte van het AMC, was de weg opgebroken. Zoiets kan gebeuren, maar voor fietsers was er eigenlijk geen voorziening. De wegwerker begon te vertellen dat ik terug moest om aan de andere kant van het AMC verder te rijden, maar onderbrak zichzelf omdat hij de absurditeit van het voorstel realiseerde, en liet me verder rijden over een halfopgebroken deel van de straat. De kraanchauffeur even verderop onderbrak zijn werkzaamheden een moment, wat ik zeker waardeerde.

Zo makkelijk verloopt het niet altijd. Neem nu vorige week, toen ik van Amsterdam naar Bussum fietste. De provinciale weg langs de Gaasp ligt ook opgebroken en je wordt als fietser van de weg afgeleid, door het park dat deze weg scheidt van de Bijlmeermeer. Op de heenweg vormde dat geen probleem, maar wel op de terugweg, toen het donker was en ik in het onverlichte park de weg kwijtraakte. Voor mij niet erg, en ik wil ook niet zeggen dat in de bosjes achter elke struik een Enge Man staat, maar voor een alleen-fietsende vrouw is zo’n ondoordachte wegomleiding – nota bene op een moment waarop er niet aan de weg wordt gewerkt – niet echt leuk.

Ander voorbeeld: toen ik laatst van Rotterdam naar Den Haag fietste, waren er omleidingen in Delft en Rijswijk. Ik begrijp dat die onvermijdelijk zijn maar wegwerkers moeten toch in staat zijn omleidingsbordjes zó te plaatsen dat ze niet (zoals in de Delftse Roode Leeuwpoort) uit het zicht zijn als iemand er een auto voor parkeert.

Terug naar mijn fietstocht van vandaag. Ik bereikte Abcoude en daarvandaan is het op een stadsfiets als de mijne nog twee uur naar Utrecht. Nu ik wist hoe laat ik zou aankomen, besloot ik mijn gastheer even te bellen, maar die waarschuwde me dat als ik met de trein terug wilde – wat inderdaad mijn plan was – er een probleem was omdat er een storing was. Kortom, ik kon terug, nog steeds genietend van het zonnetje, dit keer aan de andere kant langs het AMC.

Wat ik met het bovenstaande eigenlijk zeggen wil: Nederland is een fietsersland en het idee om naar een andere stad, een kilometer of veertig verderop, te gaan per fiets, is in de meeste landen ter wereld ondenkbaar. Maar het ideale fietsersland is Nederland niet. Straten worden opgebroken zonder dat er voor fietsers echt goede voorzieningen zijn, de OV-kaart vormt hier en daar een probleem en de bewegwijzering laat te wensen over. Bij een eerdere gelegenheid heb ik andere moeilijkheden genoemd.

Om er achter te komen waar de problemen zitten, vindt volgende week een groot onderzoek plaats. “Het grootste onderzoek ooit”, claimen de betrokkenen. U kunt daaraan meedoen. Het idee is dat u een app op uw telefoon installeert die van 14 tot en met 20 september registreert waar u bent. Door al te langzame en al te snelle verplaatsingen te negeren en door verplaatsingen met een fietssnelheid te vergelijken met de route, wordt gekeken welke verplaatsingen fietsend plaatsvinden. Zo wordt bijvoorbeeld vastgesteld welke routes nu feitelijk worden genomen, iets wat planologen domweg niet weten maar relevant is als een stedelijk fietsnetwerk wordt aangelegd.

Andere dingen die de onderzoekers – zes provincies, de Fietsersbond, het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, de grote steden – zo willen ontdekken, zijn waar fietsers lang moeten wachten, hoeveel tijd mensen op weg zijn, welke snelheden worden gehaald en of mensen samen rijden. Momenteel hebben zo’n 35000 mensen de app geïnstalleerd en ik denk dat de (geanonimiseerde) data die op 20 september geregistreerd zijn, ook andere inzichten mogelijk maken.

U kunt hier meer lezen over de Fietstelweek en daar de app downloaden.