‘Van heinde en verre’

Week van de Klassieken 2019 in teken van migratie

De Week van de Klassieken (4 t/m 14 april 2019) biedt dit jaar een bomvol programma voor jong en oud, liefhebber en academicus, rond het thema Van heinde en verre. Migratie in de klassieke wereld. Er zijn lezingen, rondleidingen, voorstellingen met theater en poëzie, boekpresentaties, wedstrijden en debatten in het hele land. Die gaan over migratie ten tijde van de Grieken en Romeinen: van mensen die van de ene naar de andere plek verhuisden tot migratie van kennis, handelswaar en cultuur naar de verste uithoeken van de wereld. Moderne discussies over migratie roepen vaak historische vragen op, en daarom gaat de Week van de Klassieken ook over de actualiteit. Zo komt in de activiteiten de vergelijking met migratiestromen en migranten vandaag de dag aan bod, en wordt ook de rol van archeologie in actuele discussies over migratie belicht.

Migratie is een veelbesproken thema waar allerlei maatschappelijke en culturele vraagstukken mee gemoeid zijn. Tussen 4 en 14 april laten diverse culturele instellingen tijdens de Week van de Klassieken zien dat migratie vele gedaanten kent en bovendien van alle tijden is, dus ook van de klassieke oudheid. Het thema ‘migratie’ gaat niet alleen over bevolkingsstromen na bijvoorbeeld een oorlog of tijdens grote volksverhuizingen. Ook de persoonlijke verhalen van de migranten en hun gedachten, wetten, religies en culturen geven het thema van de Week van de Klassieken invulling.

De Week van de Klassieken trapt op 4 april af met de presentatie van het themaboekje Wahibre-em-achet en andere Grieken van historicus Jona Lendering in het Rijksmuseum van Oudheden. Lendering zet daar in een lezing uiteen hoe de achtergrond van de talloze migranten uit de Oudheid, zowel historisch als archeologisch, te herkennen is. Dezelfde lezing geeft hij op 5 april in Tresoar (Leeuwarden). Op de openingsavond 4 april is Lendering te gast bij de thema-avond ‘Migratie in klassieke wereld’ in SPUI25 (Amsterdam). Daar bespreekt hij met wetenschapsjournalist Marcel Hulspas migratie in de oudheid en de noodzaak van interdisciplinariteit bij oudheidkundig onderzoek. In het Rijksmuseum van Oudheden vindt gelijktijdig de jaarlijkse Ken-uw-Klassieken pubquiz plaats.

De rol van archeologie bij actuele migratievraagstukken ligt in het Rijksmuseum van Oudheden onder de loep tijdens de presentatie ‘Oog op migratie’ op dinsdag 9 april over epigrafisch bronnenmateriaal en isotopenonderzoek en tijdens de lezingenmiddag Migratie in de klassieke wereld op vrijdag 12 april, over overeenkomsten en verschillen tussen migratievraagstukken in de Oudheid en in het heden. Daarnaast is het museum podium voor verteltheater en speedrondleidingen in de weekenden. Op zaterdag 13 en zondag 14 april lopen er in het museum zelfs Romeinen rond. Er zijn rondleidingen en lezingen over het Latijn tijdens de Dies Latinus (11 april) en tijdens de Homerusdag 2019 van het Nederlands Klassiek Verbond. Daarbij wordt de Homerusprijs uitgereikt voor het boek dat het beste een brug slaat tussen de Klassieke Oudheid en het heden (13 april). Verder zijn er vertaalwedstrijden Grieks en Latijn tijdens de Klassieke Olympiaden (6 april) en speelt theater Aluin ‘De Odyssee’ van Homerus (7 april). Op 10 april is er in Leiden een avond vol oude en nieuwe muziek, lezingen en voordrachten uit gedichten van Homerus en Vergilius.

Ook het Allard Pierson haakt in op de actualiteit. Het museum nodigt nieuwkomers in Amsterdam uit om de archeologische collecties beter te leren kennen en bij de objecten in het museum een persoonlijk verhaal te delen. De uitkomst van dit project wordt op zondag 7 april gepresenteerd. Gedurende de Week van de Klassieken zijn er diverse lezingen en is er in de museumhal een vrij toegankelijke mini-tentoonstelling met tekeningen, foto’s en beeldhouwwerken die cursisten van het cultureel studentencentrum (CREA, Universiteit van Amsterdam) maakten. Op 11 april is de presentatie van het boek Van de gladiatorenkeizer tot gepensioneerde tiener over de geschiedenis van het laat-Romeinse Rijk. Op 13 april worden proza en poëzie uit de oudheid weer actueel tijdens een interactieve poëziemiddag, waarbij classicus Piet Gerbrandy met het publiek in gesprek gaat over de ideeën en uitingen van antieke schrijvers over migratie en migranten. Hoe kan deze eeuwenoude poëzie ons helpen reflecteren op migratie vandaag de dag?

[De Week van de Klassieken wordt georganiseerd door het Rijksmuseum van Oudheden, Tresoar, het Allard Pierson, Athenaeum Boekhandel, het Nederlands Klassiek Verbond en Addisco Onderwijs. De Week wordt mede mogelijk gemaakt door Uitgeverij Athenaeum-Polak & Van Gennep, Labrys Reizen, Amsterdam University Press, Uitgeverij Ambo | Anthos, Omniboek en Uitgeverij Van Oorschot. Mediapartners zijn Geschiedenis Magazine en NEMO Kennislink. De Week komt tot stand dankzij bijdragen van Uitgeverij Hermaion, Lampas, de Vereniging Classici Nederland, Vereniging Vrienden van het Gymnasium, Hereditas Nexus e.a.]