Dingen waar je langs zou kunnen komen als je deze dagen niet binnenshuis moest blijven maar de vrijheid had een fietstochtje te maken: de landhuizen langs de Amstel of de Vecht, zoals deze hierboven, ergens langs de Amstel. Het paleisje heet Oostermeer.
Hier ziet u het van boven. Een mooie tuin. Uit de lucht kun je niet zien of het een Franse of een Hollandse tuin is, m.a.w., of hij bedoeld is vanuit de bovenverdieping van het huis te bekijken (zoals in Versailles, waar de koning het het beste kon zien) of bedoeld is om doorheen te wandelen (zoals in Het Loo bij Apeldoorn, dat in dit opzicht wat democratischer is). In dit soort landhuizen – ze vormen een van de vensters van de Historische Canon van Nederland – brachten de rijke koopmansfamilies van Amsterdam, de zomers door.
Louis XIV gaf rondleidingen in zijn achtertuin en schreef een er een handleiding bij hoe deze bij een bezoek het beste tot zijn recht zou komen. Zijn handschrift heb ik in facsimile – het is tamelijk onleesbaar, slordig.
Toen hij slechter ter been werd kwam er een driewielig wagentje met lage instap en een opbouw als ware het een strijdwagen dat voortgetrokken werd door twee bedienden.
Overgens zijn bij de aanleg van zijn tuinen (Jardin du Dauphin) honderden soldaten omgekomen door het moerasgas dat vrijkwam bij de drooglegging – Versailles ligt vrij laag in het landschap « Dan kunnen de edelen beter op mij neerkijken » sprak de vorst – naar het schijnt.
J’aime bien le petit histoire :-]
Hé, mogen jullie niet naar buiten? Ik dacht dat de lockdown in België strenger was, maar blijkbaar niet, want fietstochtjes, lopen en wandelen bleven hier gelukkig steeds toegestaan. Zo zei ik vandaag ondoordacht ja tegen mijn zoon en kon ik met mijn zware fiets naar Lillo en terug rijden.
Amsterdam is doodstil. Voor zover ik buiten kom, is het in de eigen buurt. De foto’s die ik zo nu en dan plaats, zijn niet recent.
De nieuwsberichten zeggen iets anders.
In Haarlem schijnt het vrij druk te zijn, hoor ik.
Zeker alle toeristische plekken zijn uitgestorven. Geen toerist te zien. De Amsterdamse krant het Parool plaatst regelmatig ingezonden brieven waarin gepleit word om Amsterdam weer aan de bewoners terug te geven. Ook op bestuursniveau wordt er over nagedacht om het volledig uit de hand gelopen toerisme in te dammen en de stad leefbaarder te maken in de toekomst. Ik ben daarover overigens niet optimistisch.
Het centrum van Amsterdam is momenteel leger is dan bijvoorbeeld Utrecht, Zwolle of Apeldoorn, waar ik moest zijn. Volgens mij toont het in hoeverre de Amsterdammers hebben geleerd het centrum te vermijden.
https://www.parool.nl/amsterdam/amsterdam-wil-binnenstad-teruggeven-aan-amsterdammers~b19ee2c5/
Voor mij was het keerpunt de arrogantie waarmee het Rijksmuseum afweek van de overeengekomen bouwplannen, de tunnel opeiste en met leutige advertenties in het Handelsblad (“Het Rijksmuseum, daar fiets je voor om”) de publieke opinie tegen de regelgeving probeerde op te zetten. Dat een museum een hetze voert tegen de stad, dat is ongezien.
Wonen er dan nog echte Amsterdammers in de binnenstad? De echte vind je nu meer in Almere en Purmerend, dacht ik.. De rest is veryupt.
Er woont vrijwel niemand in de binnenstad en de bewoners van Amsterdam wonen in de buitenwijken. Plus dus emigratie naar Almere. Het is een beetje als Venetië.
Wat is er democratisch aan ergens doorheen kunnen lopen?… dat doorheen lopen was toch echt niet voor het klootjesvolk bedoeld…
Mijn inschatting is (als iemand die vaak gebruik maakt van die onderdoorgang) dat het voor veel toeristen juist iets moet toevoegen. Het is anders dan anders. Daar komt als bonus bij dat dat andere nou juist iets is waar de Nederlandse cultuur ietsjes van het gemiddelde afwijkt, namelijk de centrale plaats van het fietsen en de eigenaardigheden die daarmee samenhangen, bv. dat je altijd overal ouders en grootouders in de weer ziet om kleintjes zo vroeg mogelijk op de fiets te krijgen en op hun vierde onder dat museum door, bij voorkeur zonder hellempie op. En het feit dat het bij ons stoer is niet om op een racefiets rond te rijden, maar op een stadswrak. En jongens die bij meisjes achteropzitten. En meer.
Overigens (we dwalen af) kan je ook onder het Louvre doorfietsen, in ieder geval tien jaar geleden nog. Dat moet dan wel samen met het andere wegverkeer, maar het is leuk en mooi.
In Het Loo wel. Iedereen mocht erin. Leuk is ook dat iedere man zich mocht aandienen om bij de Stadhouder-Koning te lunchen, mits de bezoeker een zwaard droeg. Dat kon je overigens tegen een geringe vergoeding huren bij het personeel.
De buurt waar ik woon, is gebouwd op de gronden van voormalige hoven van playsantie, de buitenverblijven van Antwerpse adel/kooplieden. Verdwenen kastelen en hun bewoners leven voort in straatnamen. Hier en daar is nog een ijskelder, een theepaviljoen of een koetshuis overgebleven.
Gelukkig kunnen we, aangezien we nog mogen wandelen, dagelijks genieten van de parken Den Brandt en Middelheim. Een prachtige plek om bij valavond te mijmeren over upstairs/downstairs en de tijd dat het park een privétuin was.
Hm ja, de Groningse en Drentse veenkolonialen hebben waarschijnlijk iets andere mijmeringen over die tijd. Turfsteken was zwaar werk en werd slecht betaald. De laatste plaggenhutten werden pas in de jaren 1940 opgeruimd en semiplaggenhutten zelfs nog later.
Vast wel. De lusthoven waar ik over spreek, staan langs de weg Antwerpen-Mechelen-Brussel, vanouds een commerciële as en een gegeerde woonplek. Voor de koopmannen tenminste. De havenarbeiders woonden in verkrotte woningen in het centrum. Die 16de-eeuwse huisjes zijn helaas in de jaren ’60 ook opgeofferd aan de vooruitgang in plaats van gerenoveerd. Ga je uit de stad naar het oosten, zat je snel in de armoede van de Kempense zandgronden met lemen huizen die meer op hutten lijken.