MoM | Grote stappen, snel thuis

“Claudius Civilis”, leider van de opstand der “Batavieren”: een gevelsteentje bij mij in Amsterdam om de hoek herinnert me dagelijks aan het Gelderse geschiedbeeld (alleen als ik in Amsterdam ben natuurlijk)

Afgelopen vrijdag sprak ik op een middelbare school over de Lage Landen in de Romeinse tijd en daar heb ik onder meer verteld dat de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden zich ooit, tijdens de Tachtigjarige Oorlog, een Bataafse voorgeschiedenis heeft aangemeten. Dat ik dit vertelde was niet zonder risico, want ook jonge mensen weten genoeg van de “Tijd van ontdekkers en hervormers” om te herkennen dat dit beeld van het verleden nooit kan zijn ontstaan tijdens de Opstand. Degenen die zich destijds verzetten tegen Filips II waren natuurlijk niet dom en zouden nooit een parallel hebben gekozen die impliceerde dat ze, net als de Bataven, de strijd gingen verliezen. Dit beeld van het verleden moet ergens anders zijn ontstaan, en inderdaad: het is veel ouder. De identificatie met de Bataven stamt vermoedelijk uit de Gelderse Oorlogen. U leest hier meer over het ontstaan van het vanaf de zestiende eeuw steeds populairder geworden Gelderse geschiedbeeld.

Waarom vertelde ik het dan, als het niet waar is? Het antwoord is simpel: omdat mijn les ging over de limes en omdat ik weinig zou winnen door me te verliezen in de minutiën der Gelderse historie. Los daarvan was ik in Oud-Beijerland, waar ik wél mocht veronderstellen dat de leerlingen wisten wat er in het naburige Den Briel was gebeurd maar niet mocht aannemen dat ze zouden weten wie Karel van Egmont was. Met grote stappen was ik snel thuis.

Lees verder “MoM | Grote stappen, snel thuis”

Gezongen geschiedenisles

Als je wetenschappelijke informatie wil overdragen aan een groter publiek, staat of valt het succes van je poging met enthousiasme. Al had je de grootste ontdekking aller tijden gedaan – zonder enthousiasme ben je niet meer dan een dreunende gong of een schelle cimbaal.

Welnu, enthousiasme is iets wat het team dat zich “History Teachers” noemt, bezit in overvloed. Ze hebben enkele welbekende liedjes onherstelbaar verbeterd om enkele historische feiten uit te leggen. Hun Facebookpagina is hier, maar wat u eigenlijk wil zien is hun pagina op Youtube. Zoals ze zelf zeggen, maken ze

Lees verder “Gezongen geschiedenisles”

Geschiedenisles

Oom voor de klas

Mijn nichtje houdt van geschiedenis. Ik beken dat ik haar ervan verdenk dat ze haar oom een beetje naar de mond praat, want de meeste mensen ontwikkelen pas een liefde voor het verleden als ze zelf wat verleden beginnen te krijgen. Met andere woorden, als ze herinneren dat de dingen vroeger anders waren dan nu. Van de andere kant, één goede onderwijzer(es) die spannende verhalen vertelt, kan kinderen een blijvende liefde bijbrengen voor het verleden. Ik zal mijn eigen docenten, meneer Jans en mevrouw Van der Woude, nooit vergeten.

Nu ben ik historicus, dus als mijn zus me vraagt of ik iets weet om bij te dragen aan de hobby van mijn nichtje, dan wil ik best helpen. Dat is zo makkelijk echter niet. Stripverhalen als Van nul tot nu hebben zeker hun verdiensten, maar de historische betrouwbaarheid is vaak opgeofferd aan het effect. Daarvoor is soms best iets te zeggen. De verhalen mógen voor kinderen spannend zijn. Ik ben echt geen purist die alléén de historische waarheid op tafel wil hebben. Af en toe mag er best een lokkertje worden ingebouwd. Als een Playmobil-ridder een helm uit de zestiende eeuw draagt, soit. Mijn neefje speelt er graag mee en vindt ridders nu leuk. Dat is een begin.

Lees verder “Geschiedenisles”