In de winter van 1944/1945 was Nijmegen zo’n beetje de noordelijkste stad die de Geallieerden op de Duitsers hadden heroverd. Ze hadden verder willen komen: het doel van operatie Market-Garden was Arnhem geweest. Dat was niet gelukt, maar dat wil niet zeggen dat de operatie volledig was mislukt, want Nijmegen was een basis om om de Duitse Siegfriedlinie heen te trekken. Die opmars werd door het Ardennenoffensief uitgesteld maar in het voorjaar van 1945 – op 8 februari om precies te zijn – begon operatie Veritable, met als doel het front op te schuiven richting Rijn.

Het is niet de beroemdste actie uit de Tweede Wereldoorlog. In feite is ze ronduit vergeten. Het was echter een grote operatie, waarbij de Geallieerden 400.000 soldaten inzetten, waarvan er bijna 16.000 om het leven kwamen. De Duitse verliezen worden geschat op ruim 44.000. Samen genomen is dat ruwweg een stad als Roermond of Genk. Een van de eerste slachtoffers was de eenentwintigjarige Canadese soldaat Ernest Harrison.

In de nacht van 27 op 28 januari – nu dus vijfenzeventig jaar geleden – nam hij deel aan een kleinschalige verkenningsoperatie in de Ooijpolder, waar Montgomery om het Reichswald en de Siegfriedlinie heen wilde trekken. Verkenning was belangrijker dan ooit, want het terrein was zompig en uiteindelijk zouden tanks hier de doorbraak moeten forceren richting Kleef en Xanten.

De tien mannen bezetten een punt in de besneeuwde Erlecomse Polder; vier man gingen verder, waarvan er twee achterbleven op een dijkje dat een halve kilometer verderop lag, de Duffeltdijk. Twee anderen, Ernest Harrison en zijn sergeant, gingen nog verder in de richting van Leuth, hopend een Duitser gevangen te kunnen nemen om van hem inlichtingen te krijgen. In de sneeuw en het maanlicht moeten ze gezien zijn en met machinegeweren onder vuur genomen. Ook de mannen op de dijk, die instructies hadden bij onraad meteen terug te keren, werden beschoten vanuit twee nabijgelegen boerderijen. Ze wisten echter terug te komen en verslag te doen.

Op de eerste dag van operatie Veritable werd Leuth bevrijd. Een Duitse krijgsgevangene vertelde dat de sergeant in vijandelijke handen was gevallen en dat Harrison was gesneuveld. Korte tijd later bombardeerden de Duitsers de dijken en zetten de polder blank, zodat het niet mogelijk was het stoffelijk overschot te gaan zoeken.

Na de oorlog kreeg de moeder van Harrison een brief van de Duitse verpleegkundige-aalmoezenier Karl Missbach, die de bezittingen van Harrison in beheer had gekregen met het verzoek die aan de familie terug te geven. Missbach was niet goed op de hoogte van wat er was gebeurd – hij meende dat de sergeant terug had weten te komen – maar wist wel dat Harrison zwaar gewond was geweest, niet lang had geleden en een correcte uitvaart had gekregen in de tuin van een boerderij tussen de dijk en Leuth. “I believe that it is a beautiful spot,” voegde de aalmoezenier toe, “far from the noises of the world.”

Een klein monumentje vertelt dat verschillende pogingen het veldgraf terug te vinden niets hebben uitgehaald. Er is meer informatie hier.