We moeten het eens hebben over mijn goede vriend Richard Kroes. Die is onlangs namelijk zestig geworden. En hoewel hij het verschrikkelijk vindt dat ik een blogje aan hem wijd, moet ’ie toch maar even door de zure appel heen bijten. Je hebt het aan jezelf te danken, beste Ries. Moet je maar niet zo interessant, zo grappig, zo intelligent, zo wijs, zo vriendschappelijk, zo belezen zijn.

Schrijven

Mijn oudste herinnering aan Richard dateert van de universiteit. We wilden een studentenblaadje oprichten en het was gewoon ronduit vanzelfsprekend dat hij redactielid zou zijn. Dat was in 1987. Zoals het met studentenblaadjes gaat, was het geen lang leven beschoren, maar de vriendschap bestaat dus al ruim vijfendertig jaar.

Wonderlijke snuiter. Dat wel. Vreemde hobby’s. Zoals zingen in een gregoriaans koor. Maar ja, ik heb ook van die rare hobby’s. En we hielden allebei van de Oudheid. En van schrijven. Anders ga je niet in de redactie van een studentenblaadje. Ik denk dat we allebei een beetje unzeitgemäß zijn. Dat schept een band.

Iran

Nog een gedeelde belangstelling: Iran. Hij leerde zichzelf Perzisch. (Had ik al gezegd dat hij heel belezen en intelligent is?) Beroemd is hoe hij, nog niet verder dan les zeven in het veertig lessen tellende basisboek Geschreven Perzisch, in de bazar van Mashhad probeerde een sjaal te kopen. Probleem was: de sjaal hing er wel, maar de winkelier was naar zijn siësta, en Richard stelde aan de buurman van de winkelier voor dat hij aan die man betaalde en dat die het geld zou doorgeven. Met handen, voeten en hardop gesproken Geschreven Perzisch kwam de koop uiteindelijk toch tot stand.

Richard houdt van taal. Op een dag in Isfahan was ik in een boekhandel waar ik de verkoopster kende, om een praatje te maken. Zij merkte op een gegeven moment op dat twee klanten volgens haar Duits spraken. Het klonk volgens haar anders dan Nederlands. “Jij houdt net zoveel van taal als Richard,” dacht ik, en stelde ze aan elkaar voor. Ze zijn inmiddels getrouwd, ze is bij hem ingetrokken in een veel te klein huis in Amsterdam, en ze hebben twee leuke kinderen.

Brede belangstelling

Het is een leuk gezin. Wat het voordeel heeft dat als ik Richard opzoek om over pakweg het Nederlands archeologiebeleid te spreken, zijn echtgenote mee komt lunchen. Het inhoudelijke rendement van het gesprek ligt dan wat lager maar het sociaal rendement kwadrateert. En dan blijkt weer hoe belezen Richard is. Terwijl ik niet verder kom dan het advies dat ’ie de Zaak Schaap moet kijken, citeert hij existentialistische filosofen of analyseert een roman van Stefan Zweig. Hij kan je trouwens ook verrassen met zijn mening over gebroken meervouden in het voorislamitisch Arabisch. (Had ik al gezegd dat Richard van taal houdt?)

Ik ben met Richard fossielen wezen zoeken in Maastricht; hij bedacht, lang voordat anderen op dat idee kwamen, dat je wandelingen kon maken langs de mineralen van Amsterdam; we hebben sloten Westmalle Tripel gedronken in de Brakke Grond; hij weet alles over het ontstaan van de islam en constructief houtwerk in Romeinse bruggen; hij heeft een blog. En elke keer dat ik hem zie vind ik hem weer leuker dan de keer ervoor. Het is onmogelijk ruzie met hem te krijgen. Ik geloof dat hij daar zelf ook trots op is. Ik zal bij gelegenheid nog iets vertellen over gedomesticeerde gneis en over de kaasfondue-fatwa (het is halal). (Had ik al gezegd dat Richard alles weet over de islam?)

Ik zou niet kunnen leven zoals Richard Kroes. Ik ben te kaas om in staat te zijn tot een internationaal huwelijk. Voor mij ook geen gregoriaanse muziek. En hoewel ik kinderen leuk vind, moet ik daar ook maar niet aan beginnen. Maar mijn goede vriend inspireert me elke keer dat ik hem zie opnieuw. Het is natuurlijk welbegrepen eigenbelang, Richard, maar ik wens je nog vele gezonde jaren.

(U kunt uw felicitaties daar achterlaten.)