Tag: buitenaards leven

Planetenjacht

On door Jona LenderinginWetenschapscommunicatie6 reacties

komkommer

Dat was leuk nieuws: dat er een niet al te grote planeet is ontdekt bij de ster Proxima Centauri. Op “slechts” vier lichtjaar van de zon, dus letterlijk bij de buren. Ik heb het met plezier gelezen. Tegelijk moet me van het hart dat het me nu ook weer niet zúlk belangrijk nieuws lijkt. Het zou veel opmerkelijker zijn geweest als er géén planeten waren bij Proxima Centauri.

Ik herinner me nog goed dat in 1995 de eerste planeet werd ontdekt bij een andere ster dan de zon. In de eenentwintig jaar die sindsdien zijn verstreken, zijn er vele honderden gevonden, ik meen ruim 3500. Eerst waren dat gasreuzen als Jupiter, die werden ontdekt doordat ze zó zwaar waren dat ze hun ster deden wiebelen. Dat valt te herkennen aan het dopplereffect, waaruit ook de massa van die planeet viel af te leiden.

Lees verder “Planetenjacht” →

E.T.

On door Jona LenderinginCultuur, Geesteswetenschappen, Religie6 reacties

De Zwitserse auteur Erich von Däniken baarde ooit opzien door te beweren dat de goden kosmonauten waren geweest. De pseudowetenschapper had zijn succes niet te danken aan het feit dat de lezers te weinig van wetenschap wisten – over het algemeen wisten ze dat het larie was – maar aan het feit dat hij een reëel psychologisch mechanisme op het spoor was: als we ooit contact maken met E.T., maken we ook contact met iets dat niet past in onze gebruikelijke denkkaders en dat daarom zou kunnen worden uitgelegd in religieuze termen.

Dat zou niet voor het eerst zijn. De Indiërs, die de IJzertijd nog maar net achter zich hadden gelaten, beschouwden Alexander de Grote als een avatar van Vishnu. De genocide in de Punjab oversteeg wat de Indiërs beschouwden als de menselijke maat. De Azteken deden hetzelfde: toen ze voor het eerst paarden en kanonnen zagen, meenden ze dat Hernán Cortéz een godheid was.

Lees verder “E.T.” →

SETI@home

On door Jona LenderinginWetenschap10 reacties

Het is dit weekend veertien jaar geleden dat ik op mijn computer een programmaatje installeerde dat Seti@home heet. Voor wie de laatste jaren op een andere planeet heeft gewoond: het zorgt ervoor dat je computer, als die even niets te doen heeft, data analyseert die radiotelescopen hebben verzameld in de zoektocht naar buitenaards intelligent leven, ofwel de Search for ExtraTerrestrial Intelligence, kortweg SETI. Vier jaar geleden was de software al op zo’n vijf miljoen PCs geïnstalleerd, waarmee het het grootste project is van wat inmiddels “citizen science” of “burgerwetenschap” wordt genoemd.

Inmiddels zijn er verschillende van dit soort projecten en de software is meegegroeid. Wie wil meedoen, moet eerst BOINC downloaden (“Berkeley Open Infrastructure for Network Computing”) en kan daarna het project kiezen dat hij wil doen. Seti@home is één mogelijkheid onder vele. Ik heb zelf als tweede project ClimatePrediction lopen, maar er zijn ook projecten op het gebied van de wiskunde, biologie, kunstmatige intelligentie en aardwetenschappen. Steeds als je je computer aanzet, lopen zulke programmaatjes in de achtergrond mee. Ze halen hun informatie automatisch van het internet en zonder dat je veel hoeft te doen, lever je een bijdrage aan dat grote, boeiende, nooit voltooide project dat wetenschap heet.

Lees verder “SETI@home” →

ET vermijdt ons

On door Jona LenderinginWetenschap
Het planetarium van Eise Eisinga in Franeker heeft maar zeer zijdelings met dit stukje te maken, maar ach, het is toch een aardige foto.

Het is een bekende grap: het beste bewijs dat levensvormen in ons heelal intelligent zijn, is dat ze nog geen contact met ons hebben gezocht. Al een jaar of acht geleden, en misschien wel meer, werd het gelijk van de moppentapper voorgerekend. Daarvoor was geen hogere wiskunde nodig; ik heb het al eens eerder uitgelegd.

De crux is dat er alleen al in ons Melkwegstelsel niet minder dan 400.000.000.000 sterren zijn. Als er daarvan slechts één op de tien planeten heeft, en als slechts één op de honderd daarvan voldoet aan de voorwaarden waaronder leven ontstaat, en als op slechts één op de duizend daarvan intelligent leven is ontstaan, moeten er nog altijd zo’n 400.000 plekken zijn die onze radio-astronomen zouden opvallen. Daar wordt al heel lang naar gezocht, op allerlei frequenties, en er is nog steeds niets gevonden. Dit gebrek aan bewijs voor iets wat zeer frequent moet voorkomen, staat bekend als de Fermiparadox.

Lees verder “ET vermijdt ons” →

Bestaat E.T.?

On door Jona LenderinginWetenschap

Sinds 1999 loopt op mijn computer het programmaatje Seti@home mee, waarmee je als gewone computergebruiker kunt meehelpen bij de analyse van de gegevens die radiotelescopen hebben verzameld in hun speurtocht naar E.T. Buitenaards leven dus. Het is een vergeefse speurtocht, en de meeste rekenkracht van mijn computer gaat de laatste tijd dan ook naar een ander programma: ClimateChange.

Waarom zullen we E.T. niet vinden? Je moet natuurlijk nooit ‘nooit’ zeggen, maar we weten al heel lang dat er een fout moet zitten in de zogenaamde Vergelijking van Drake:

N = R . fp . ne . fl . fi . fc . L

Lees verder “Bestaat E.T.?” →