Politionele Acties Archieven - Mainzer Beobachter

De laatste jaren zijn er veel boeken verschenen over de dekolonisatie van Indonesië. Zie bijvoorbeeld het voortreffelijke Merdeka. De strijd om de Indonesische Onafhankelijkheid van Henk Schulte Nordholt en Harry Poeze (Zutphen, 2022). De politionele acties (tussen 1947 en 1949) van het Nederlandse leger in Indonesië hebben daarbij terecht veel aandacht gekregen. Die politionele acties met honderdduizend Nederlandse militairen waren in een tijd dat het uitgeputte Nederland enigszins begon te herstellen van het verdriet, de armoede en de materiële schade van de Tweede Wereldoorlog. Net als bij andere Europese koloniale machten, waren de Nederlandse belangen kennelijk te groot om de Nederlands-Indië zo maar op te geven.

Ontsporing van Geweld

Het zal naar aanleiding van de huidige aandacht voor de dekolonisatie van Indonesië zijn dat er een herdruk is verschenen van een boek dat ruim vijftig jaar geleden voor het eerst werd gepubliceerd. J.A.A. van Doorn (1925-2008) en W.J. Hendrix, Ontsporing van Geweld. Nederlands/Indisch/Indonesisch conflict (Rotterdam, 1970). Ik bezit die eerste druk met veel streepjes. Het boek biedt een gedetailleerde beschrijving van die politionele acties. De auteurs waren als militair tijdens de politionele acties ter plekke. Ze hebben goed gekeken en zorgvuldig genoteerd wat er gebeurde. In het boek hebben ze hun ervaringen van toen gecombineerd met in 1970 nieuwe historische kennis en sociologische inzichten. Dat maakt het boek een belangrijke gevalstudie.

Lees verder “Geliefd boek: Ontsporing van geweld” →

Een militaire colonne tijdens de Eerste Politionele Actie (collectie Tropenmuseum)

[Vandaag een gastredacteur, namelijk mijn mijn vader Ben Lendering.]

De laatste dagen komt de vraag om eerherstel voor de mannen die in de koloniale oorlog in het voormalige Nederlands Indië geweigerd hebben aan de strijd deel te nemen, weer in de publiciteit. Nadat de Hoge Raad hun eis in een eerder stadium terzijde heeft geschoven met het argument dat dit een zaak van de politiek is, schijnen er nu in de Tweede Kamer kansen te liggen op wetgeving in deze zaak.

Nu kan ik me heel goed voorstellen dat bij deze mannen in de loop der jaren en met het ontwikkelen van ons denken over koloniale verhoudingen bij hun een steeds diepere overtuiging van hun gelijk is gegroeid en daarmee een verlangen naar eerherstel en mogelijk ook naar genoegdoening. Je zult maar een paar jaar in de gevangenis hebben moeten doorbrengen als gevolg van een overtuiging waarvoor in die hectische jaren van overheids- en rechtswege geen begrip was.

Lees verder “Eerherstel?” →