“Een paar dagen en dan ben je eraan gewend”: dat heb ik de afgelopen dagen dus een paar keer gehoord als de zomertijd ter sprake kwam. Het is op zich al een verbetering dat mensen zeggen dat aanpassen wel meevalt, want dat betekent dat ze tenminste niet meer komen aanzetten met argumenten vóór de zomertijd.
Die zijn er immers niet. De New Scientist somde de problemen dit weekend allemaal nog even op. Lees maar hier: dat er energie zou worden bespaard, is kwestieus en de nadelen zijn reëel. De verandering van dagritme vergroot bijvoorbeeld het risico op hartaanvallen. Meer informatie hier. Die nadelen zijn bovendien al heel lang bekend: dit stuk op Kennislink is alweer negen jaar oud.
Maar je bent er dus, zo luidt het laatst-overgebleven argument, na een paar dagen wel aan gewend. En ook dat is dus onwaar. In zijn boek Het innerlijke uurwerk – ik besprak het hier – vertelt de Duitse slaaponderzoeker Till Roenneberg het welbeschouwd hilarische verhaal over het onderzoek dat is gedaan naar de invoering van de zomertijd. Dat onderzoek duurde een week en toonde dat de mensen zich gemiddeld inderdaad aanpasten. Wat er na die week gebeurde, was daarom maar niet meer onderzocht.
Ten onrechte. U voelt al waar de crux zit: bij het woord “gemiddeld”. Zoals bekend zijn er mensen met een vroeg en een laat slaapritme. Wie laat uit de veren is, is niet lui, maar heeft domweg een late biologische klok. Je zou verwachten dat deze groep moeite heeft met het vooruitzetten van de klok in de lente, en zo’n vermoeden kun je testen door te registreren op welk moment mensen op hun vrije dagen opstaan. Toen men dit onderzocht en verder keek dan die ene week, constateerde men dat de nachtmensen zich na een maand nog altijd niet hadden aangepast. Hun ritme was compleet zoek. Wat de onderzoekers echter eveneens ontdekten, was dat ook ochtendmensen hun activiteiten na een maand nog altijd niet volledig hadden aangepast aan de veranderde tijd. De eerste week gaan we gemiddeld een eind met de zomertijd mee, maar daarna stokt de aanpassing.
Kortom: de zomertijd heeft geen voordelen, heeft wel levensgevaarlijke nadelen en is ook al niet iets waar je wel aan went. Een overheid die de zomertijd handhaaft, beschadigt de volksgezondheid – maar de overheid lijkt zich om hartaanvallen niet te bekreunen en kijkt al negen jaar de andere kant op. Ik vrees dat ook deze petitie weinig zal uithalen, al beveel ik die wel van harte bij u aan.
PS
Ik lees pas nu de weekendbijlage van De Volkskrant, met daarin een “Klopt dat wel?” over Fins onderzoek naar beroertes, die vaker zouden optreden na de tijdwisselingen. Dat onderzoeksresultaat ligt er, maar er zijn nog wat kanttekeningen mogelijk. En passant wordt opgemerkt dat er geen verband is – althans in Finland – tussen zomertijd en hartinfarcten. Ik heb geen idee of dat het hierboven aangehaalde hartaanvallenonderzoek weerlegt of nuanceert.
Het zal allemaal wel meevallen, dat uurtje. Kijk is naar de mensen (luchtvaart, zakenwereld) die voortdurend kriskras door tijdzones vliegen….is daar iets bekend over extreme gezondheidsproblemen ?
Heb ooit gelezen dat die biologische klok van 24 uur sowieso niet klopt. In de jaren 50/60 heeft men in het kader van ruimtevaart-onderzoek een aantal potentiele kosmonauten voor een lange periode van de buitenwereld afgesloten, incl van het daglicht. De proefpersonen bleven gezond ( er waren natuurlijk banken met kunstlicht) maar bleken, tot verwondering van de onderzoekers, zich meer en meer te richten op een veel langere klok, ik meen zelfs 48 uur.
Ja, er is zelfs vrij veel bekend over jetlags: verhoogde kans op ongeveer elke denkbare aandoening.
En inderdaad, de biologische klok gaat naar meer 24 uur als ze zich niet aan de zon kan ijken.
Niks mag ook meer. Zwarte Piet, vuurwerk met Oud & Nieuw, boeken, de zomertijd…agitatie alom. Ik kijk altijd uit naar de zomertijd. Het einde van de winter fijn dat extra beetje licht. En nou moet ik daar ook al bang van worden?
Overigens ben ik van mening dat bibliofilie geen kwaad is. En ook geen ziektebeeld.
Het spijt me, Jona, maar ik ben vóór de zomertijd. Lekker lange avonden in de zomer met nog lang zon. Ondanks mijn leeftijd (80) en avondmens zijnde heb ik nog nooit aanpassingsmoeilijkheden gehad. Ik slaap 6 uur per nacht (schijnt ook al levensgevaarlijk te zijn) en met 5 uur kan ik ook toe. Dat was dus nu het geval. Vanmorgen na 6 uur slaap zonder probleem om 7.30 wakker geworden en nu gewoon aan het werk. Waarom zou ik een uitzondering zijn?
Omdat de meeste mensen het anders doen en u niet de standaard aanlevert voor de gehele mensheid.
Mee eens Tom. We hoeven ons geen dingen te laten aanpraten door ‘de meerderheid’. Ik heb er ook nog nooit last van gehad (buiten het verzetten van de klokken) en geniet van de langere avonden. Ik ben een ochtendmens – zou dat het verschil zijn tussen ons en de tegenstanders? 😉
Ik ben ook een voorstander van zomertijd, maar dan het hele jaar door.
Strikt genomen ligt het niet zozeer aan de zomertijd, als ik je column goed lees, maar aan de overgang van winter- naar zomertijd. Het is de verandering in de klok die de ongemakken veroorzaakt. Ik stel daarom voor de zomertijd permanent te maken en de wintertijd af te schaffen. Ja, ik weet ook wel dat de wintertijd dichter bij de “biologische” zonne-tijd ligt, maar de voordelen van zomertijd, vooral ’s avonds, geven voor mij de doorslag.
Geheel mee eens, die petitie moet anders. De zomertijd is prima, we verslapen ’s ochtends minder daglicht, waar we ’s avonds profijt van hebben.De wintertijd kan gelijk worden aan de zomertijd.
De mensen die zo van de zomertijd houden, kunnen toch ook uit eigen beweging een uur eerder opstaan? Ik snap best dat mensen niet het daglicht willen verslapen, maar als het aan mijn ritme zou liggen, werd de klok elke nacht een uur terug gezet.
Mag ik u een hand geven? De 25-urige dag is ook voor mij ideaal.
Ik ben sowieso een nogal onregelmatige slaper, en ik weet heus wel dat dat ook niet supergezond is, maar voor mij maakt zo’n uurtje meer of minder eens per half jaar dus echt niet uit. Daar merk ik gewoon niets van. Nochtans ben ik ook tegen de zomertijd. Het is gewoon een ontzettend overbodige kunstgreep. Zoals hierboven al gezegd, wie zo nodig lang het daglicht wil kunnen bekijken die kan ook zelf eerder aan de dag beginnen. Eerder opstaan, eerder naar je werk, eerder thuis, langer met een boek op je balkon of in je tuin zitten (als dat je ding is).
De zomertijd lijkt me een uitvloeisel van het idee dat een mens om 8 uur ’s morgens aan het werk moet zijn en om 6 uur ’s avonds aan het eten moet zitten. Gewoon omdat dat zo hoort, omdat de voorvaderen onzer voorvaderen dat ook zo deden, geen uitzonderingen toegestaan. En omdat dat schema er zo onwrikbaar ingeramd zit moet je dus wel met de klok gaan knoeien als je toch een beetje andere dagindeling wil.
Ben tegen de zomertijd, ben elk jaar twee keer behoorlijk lang van streek, o ja ben een ochtendmens en moet van de lange avonden niets hebben.
Dit gaat voornamelijk om de fysieke gesteldheid bij tijdswisselingen, maar hoe zit het met de geestelijke gesteldheid? Depressies schijnen weer vaker voor te komen bij korte dagen, dan is het weer zo gek nog niet dat de klok een paar uur voorruit gaat. Heb er zelf ook altijd een hekel aan als het al donker is om 16:00 in de winter, geef mij de zomertijd maar.
Dat de dagen doorheen de seizoenen langer en korter worden heeft te maken met de baan die de aarde draait om de zon, niet met de klok. Als mensen depressief worden van kortere dagen (ik betwijfel dat, want: kunstlicht) dan heeft het dus geen zin om met de klok te gaan klooien.
Als je het vervelend vind dat het in de winter donker begint te worden rond vier uur ’s middags, waarom sta je dan niet wat eerder op? Bijvoorbeeld je zou in de winter op kunnen staan rond zes uur en ’s zomers om zeven uur. Dan heb je geen zomer- of wintertijd meer nodig. En dan hoeven andere niet te lijden onder het zomertijdregime.
In de winter is het om 06:00 nog donker dus deze vat ik niet goed. Van mij mag de zomertijd voor het hele jaar gelden, dan hoeven er ook geen tijdswisselingen meer plaats te vinden.
Je had het over 16:00 en dat het dan al donker begint te worden. Maar in de winter zijn de dagen nu eenmaal korter. Dus je kan kiezen: opstaan wanneer het nog donker is of na je werk naar huis in het donker. Daar is met geen zomer- of wintertijd iets aan te doen.
Hetzelfde geldt als de zomertijd gewoon wordt afgeschaft.
“Bijvoorbeeld je zou in de winter op kunnen staan rond zes uur en ‘s zomers om zeven uur”.
Dit was uw reactie waarop ik reageerde en niet op mijn eigen voorbeeld van 16:00.
“Dus je kan kiezen: opstaan wanneer het nog donker is of na je werk naar huis in het donker”.
Ik kies er voor om de petitie niet te ondertekenen, een petitie om de wintertijd af te schaffen spreekt mij dus meer aan.